Αν και πολλοί γάμοι στις μέρες μας καταλήγουν σε διαζύγιο, οι περισσότεροι γονείς που μένουν μόνοι δεν απογοητεύονται από το θεσμό του γάμου και επιλέγουν να ξαναπαντρευτούν. Έτσι τα παιδιά καταλήγουν να ανήκουν σε μια μεικτή οικογένεια.
Δυστυχώς, η μη ανοχή στη διαφορετικότητα, οι διαφορετικές ανάγκες, το παιχνίδι εξουσίας, η ανάγκη επιβεβαίωσης και η δυσκολία να μοιραστούν πράγματα είναι οι παγίδες στις οποίες πέφτουν τα μέλη της νέας οικογένειας. Αυτό δημιουργεί εντάσεις και τσακωμούς μεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών που δεν συνδέονται βιολογικά, αλλά τώρα είναι αναγκασμένοι να ανήκουν στην ίδια οικογένεια και η συνύπαρξη καθίσταται δύσκολη.
Συνήθως οι δεύτεροι γάμοι με παιδιά από προηγούμενους γάμους που βασίζονται σε ρεαλιστικές προσδοκίες, αντί για ρομαντικές και ιδεαλιστικές (π.χ. «η αγάπη μας θα τα νικήσει όλα») έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι επιτυχημένοι.
Το σημαντικό είναι να καταλάβετε ότι αν ένας δεύτερος γάμος με παιδιά από προηγούμενο γάμο είναι μια δύσκολη υπόθεση, όταν εμπλέκονται έφηβοι τα πράγματα είναι ακόμα πιο απαιτητικά.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαγορευτικό ή ανέφικτο να γίνει. Αλλά χρειάζεται πολύ προσοχή και προετοιμασία.
Γιατί; Γιατί είναι πολύ πιο δύσκολο για έναν ανεξάρτητο και πεισματάρη έφηβο να συμβιβαστεί να μένει με τον/τη σύντροφο του γονιού του από ότι θα ήταν ένα παιδί που ακόμα εξαρτάται και συμμορφώνεται τελικά με τις επιταγές του γονιού του. Το παιδί τελικά θα καλωσορίσει και θα δεχτεί το νέο γονιό, ενώ ο έφηβος πιο πιθανό είναι να δυσανασχετήσει και τελικά αντισταθεί στην αλλαγή.
Η ηλικία του παιδιού είναι πολύ σημαντική. Οι πιθανότητες για διαμάχες στην νέα οικογένεια αυξάνονται όταν τα παιδιά είναι στην εφηβεία (μπορεί να ξεκινήσει από τα 9 έως τα 13έτη)
Το διαζύγιο και ο δεύτερος γάμος είναι ικανά να εντείνουν τη φυσιολογική και αναμενόμενη γκρίνια της εφηβείας. Το αίσθημα της αδικίας από ένα γονιό που δεν έμεινε πιστός στη δέσμευση προς τα παιδία του και το άγχος της αλλαγής που διαταράσσει της οικογένεια με τη μορφή που είχε, πυροδοτούν τη δυσαρέσκεια του νέου. Ο νέος σύντροφος του γονέα, λοιπόν, είναι ο εύκολος στόχος για να κατηγορήσουν, αφού δεν είναι ένα πρόσωπο για το οποίο έχουν ήδη συναισθήματα, οπότε δεν υπάρχει αγάπη να χάσουν. Όσο για το νέο σύντροφο, νιώθει ότι δεν αξίζει αυτή την εχθρότητα.
Πολύ συχνά, η καλή διάθεση που υπήρχε πριν το γάμο μπορεί να χαθεί μετά από αυτόν. Όλοι ενδέχεται να έχουν πολύ καλή συμπεριφορά και διάθεση όσο περνούν χρόνο μαζί, παίζουν και διασκεδάζουν. Το να μένουν όμως όλοι μαζί είναι πολύ διαφορετικό. Όταν ουσιαστικά με το γάμο διαμορφώνουν μια νέα οικογένεια και αρχίσουν να μοιράζονται τον ίδιο χώρο, πολύ σύντομα η ελπίδα χάνεται και τη θέση της παίρνει η πραγματικότητα. Η αλλαγή των ρόλων αλλάζει και τις σχέσεις, όταν ο «φίλος» της μαμάς μετατρέπεται σε μία μέρα σε «νέο γονιό» που μένει συνέχει μαζί.
Συχνά, αρκετές από τις παρακάτω φράσεις μπορεί να ακουστούν από κάθε μέλος της νέας οικογένειας:
«Το έφηβο παιδί σου έχει κακούς τρόπους και είναι κακομαθημένο»
«Όταν κρίνεις το παιδί μου είναι σα να κρίνεις και εμένα σα γονιό»
« Η γυναίκα σου είναι πάντα κακοδιάθετη και κακιά. Δε την θέλω!»
«Νοιάζεσαι περισσότερο για τον καινούριο σου γάμο απ’ ότι για τα παιδιά σου»
«Ποιος έρχεται πρώτος; Τα παιδιά σου ή εγώ; Διάλεξε!»
«Γιατί δεν μπορείτε όλοι να τα βρείτε για χάρη μου;»
Για να αποφύγετε στερεοτυπικούς χαρακτηρισμούς, όπως της «κακιάς μητριάς» και του «κακομαθημένου παιδιού», υπάρχουν κάποια πράγματα που θα μπορούσε ο νέος σύντροφος του γονιού να λάβει υπόψη:
1. Αντί να προσπαθούν να έχουν όσο λιγότερες επαφές γίνεται (γιατί ίσως αυτό θέλουν), ο έφηβος και ο νέος σύντροφος του γονιού είναι καλό να έχουν περισσότερη επαφή οι δυο τους, χωρίς την παρουσία του γονιού. Χωρίς να έχουν την παρουσία, άρα και το λόγο να ανταγωνιστούν ώστε να κερδίσουν τη προσοχή του γονιού και του συντρόφου τους αντίστοιχα, αυτός ο χρόνος θα τους δώσει τη δυνατότητα να βρουν τρόπους επικοινωνίας μεταξύ τους και να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον καλύτερα. Επομένως, αν είστε ο νέος σύντροφος του γονιού επιδιώξτε να περάσετε χρόνο μόνοι σας με τον έφηβο, όσο τρομακτικό και αν σας φαίνεται κάτι τέτοιο.
2. Στην αρχή, η μεγαλύτερη δυσκολία των νέων γονιών είναι ότι προσπαθούν πάρα πολύ να έχουν μια καλή σχέση με τον έφηβο. Τελικά, καταλήγουν ο ένας να δίνει υπερβολικά, να κάνει θυσίες και τελικά να εξαντλείται και να θυμώνει με τον έφηβο που θεωρεί δεδομένη αυτή την προσπάθειά του και δεν την αναγνωρίζει ούτε την επιστρέφει. Μια καλή συμβουλή είναι να μην δίνετε περισσότερα από ότι συναισθηματικά αντέχετε και μην περιμένετε ότι ο έφηβος θα εκτιμήσει την προσπάθειά σας ή ότι θα προσπαθήσει να την επιστρέψει, γιατί θα ματαιωθείτε.
Επιπλέον, θα ήταν πολύ βοηθητικό το νέο ζευγάρι να αναγνωρίσει και εκτιμήσει όλα αυτά στα οποία ο έφηβος καλείται να προσαρμοστεί μετά το γάμο:
• Ο νέος γάμος σημαίνει ότι ο έφηβος θα αναγκαστεί να μένει με έναν άνθρωπο που σε πολλά πράγματα του είναι ξένος. Πολλές φορές τυχαίνει να παραπονιούνται ότι « Η οικογένεια δεν είναι πια το σπίτι μου, αφού μένω με ένα ενήλικα που σχεδόν δεν ξέρω»
• Το νοιάξιμο από και προς το νέο γονιό δεν είναι το ίδιο με αυτό που νιώθει και παίρνει από τον γονιό του. «Με τη μαμά μου αγαπιόμαστε έτσι κι αλλιώς, αλλά με τον Χ δεν υπάρχει η αγάπη να με κάνει να το ξεχάσω όταν έχουμε τσακωθεί ή με έχει μαλώσει»
• Το διαζύγιο και τα ξεχωριστά σπίτια στα οποία μένουν οι γονείς κάνει λιγότερο το χρόνο που το παιδί περνάει με τον καθένα. Ο χρόνος αυτός μειώνεται ακόμα περισσότερο όταν υπάρχει και νέος σύντροφος στο προσκήνιο. « Περνάω λιγότερο ουσιαστικό χρόνο με τον μπαμπά τώρα που η Χ είναι εκεί κάθε φορά.»
• Μετά το γάμο, ο έφηβος βλέπει τον γονέα του να φέρεται τρυφερά με κάποιον άλλο και αυτό τον κάνει να νιώθει ντροπή. « Ο μπαμπάς είναι τρυφερός με κάποια που δεν είναι η μαμά και δεν μου φαίνεται να είναι σωστό, πάντως σίγουρα νιώθω άβολα»
• Ένας δεύτερος γάμος κλείνει την πόρτα στην ελπίδα κάθε παιδιού με χωρισμένους γονείς, ότι οι γονείς του θα είναι στο τέλος ξανά μαζί. « Το να τους βλέπω μαζί, απλά με κάνει να αναπολώ τον παλιό καιρό που ο μπαμπάς και η μαμά ήταν μαζί αγαπημένοι.»
• Στο νέο γάμο, η επιρροή του νέου συντρόφου αναπόφευκτα αλλάζει έστω και λίγο τον τρόπο που λειτουργεί και ως γονιός. «Αυτό που είναι το πιο σκληρό είναι το πόσο έχει αλλάξει η μαμά τώρα»
• Ο γάμος δίνει τη δικαιοδοσία σε έναν άγνωστο μέχρι πριν ενήλικα να μένει στο σπίτι και αργά ή γρήγορα να έχει εξουσία πάνω στον έφηβο ζητώντας του πράγματα ή θέτοντας όρια ή βάζοντας κανόνες για το νοικοκυριό που πριν μπορεί να μην υπήρχαν. « Νομίζει ότι μπορεί να μου πει τι πρέπει να κάνω ή τι απαγορεύεται να κάνω στο σπίτι μου»
• Ο νέος σύντροφος γίνεται απειλή ότι μπορεί να υποσκελίσει ή να αντικαταστήσει το βιολογικό γονέα που δεν μένει μαζί με τη νέα οικογένεια. «Δε θέλω να περνάω καλά και να μου αρέσει η μητριά μου, γιατί θα νιώθω τύψεις για τη μαμά μου που τη αγαπάω και με αγαπάει πολύ»
Αυτές είναι μερικές μόνο από τις σκέψεις που κάνουν οι έφηβοι κατά το δεύτερο γάμο των γονιών τους. Επομένως, πριν γίνετε ανυπόμονοι ή θυμώσετε μαζί τους που δεν ακολουθούν το πρόγραμμα του νέου γάμου αμέσως, θα ήταν πολύ σημαντικό να μιλήσετε μαζί τους και να ακούσετε τις ανησυχίες τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι μπορούν να ανοιχτούν σε εσάς και ότι είστε εκεί να ακούτε και να κατανοείτε ακόμα και αυτά που δεν σας είναι τόσο ευχάριστα. Η σχέση σας δεν θα αλλάξει όσες αλλαγές και αν έρθουν στη ζωή σας και αυτό είναι κάτι που οφείλουν να το γνωρίζουν.
Πολυδώρου Χριστίνα
Δυστυχώς, η μη ανοχή στη διαφορετικότητα, οι διαφορετικές ανάγκες, το παιχνίδι εξουσίας, η ανάγκη επιβεβαίωσης και η δυσκολία να μοιραστούν πράγματα είναι οι παγίδες στις οποίες πέφτουν τα μέλη της νέας οικογένειας. Αυτό δημιουργεί εντάσεις και τσακωμούς μεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών που δεν συνδέονται βιολογικά, αλλά τώρα είναι αναγκασμένοι να ανήκουν στην ίδια οικογένεια και η συνύπαρξη καθίσταται δύσκολη.
Συνήθως οι δεύτεροι γάμοι με παιδιά από προηγούμενους γάμους που βασίζονται σε ρεαλιστικές προσδοκίες, αντί για ρομαντικές και ιδεαλιστικές (π.χ. «η αγάπη μας θα τα νικήσει όλα») έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι επιτυχημένοι.
Το σημαντικό είναι να καταλάβετε ότι αν ένας δεύτερος γάμος με παιδιά από προηγούμενο γάμο είναι μια δύσκολη υπόθεση, όταν εμπλέκονται έφηβοι τα πράγματα είναι ακόμα πιο απαιτητικά.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαγορευτικό ή ανέφικτο να γίνει. Αλλά χρειάζεται πολύ προσοχή και προετοιμασία.
Γιατί; Γιατί είναι πολύ πιο δύσκολο για έναν ανεξάρτητο και πεισματάρη έφηβο να συμβιβαστεί να μένει με τον/τη σύντροφο του γονιού του από ότι θα ήταν ένα παιδί που ακόμα εξαρτάται και συμμορφώνεται τελικά με τις επιταγές του γονιού του. Το παιδί τελικά θα καλωσορίσει και θα δεχτεί το νέο γονιό, ενώ ο έφηβος πιο πιθανό είναι να δυσανασχετήσει και τελικά αντισταθεί στην αλλαγή.
Η ηλικία του παιδιού είναι πολύ σημαντική. Οι πιθανότητες για διαμάχες στην νέα οικογένεια αυξάνονται όταν τα παιδιά είναι στην εφηβεία (μπορεί να ξεκινήσει από τα 9 έως τα 13έτη)
Το διαζύγιο και ο δεύτερος γάμος είναι ικανά να εντείνουν τη φυσιολογική και αναμενόμενη γκρίνια της εφηβείας. Το αίσθημα της αδικίας από ένα γονιό που δεν έμεινε πιστός στη δέσμευση προς τα παιδία του και το άγχος της αλλαγής που διαταράσσει της οικογένεια με τη μορφή που είχε, πυροδοτούν τη δυσαρέσκεια του νέου. Ο νέος σύντροφος του γονέα, λοιπόν, είναι ο εύκολος στόχος για να κατηγορήσουν, αφού δεν είναι ένα πρόσωπο για το οποίο έχουν ήδη συναισθήματα, οπότε δεν υπάρχει αγάπη να χάσουν. Όσο για το νέο σύντροφο, νιώθει ότι δεν αξίζει αυτή την εχθρότητα.
Πολύ συχνά, η καλή διάθεση που υπήρχε πριν το γάμο μπορεί να χαθεί μετά από αυτόν. Όλοι ενδέχεται να έχουν πολύ καλή συμπεριφορά και διάθεση όσο περνούν χρόνο μαζί, παίζουν και διασκεδάζουν. Το να μένουν όμως όλοι μαζί είναι πολύ διαφορετικό. Όταν ουσιαστικά με το γάμο διαμορφώνουν μια νέα οικογένεια και αρχίσουν να μοιράζονται τον ίδιο χώρο, πολύ σύντομα η ελπίδα χάνεται και τη θέση της παίρνει η πραγματικότητα. Η αλλαγή των ρόλων αλλάζει και τις σχέσεις, όταν ο «φίλος» της μαμάς μετατρέπεται σε μία μέρα σε «νέο γονιό» που μένει συνέχει μαζί.
Συχνά, αρκετές από τις παρακάτω φράσεις μπορεί να ακουστούν από κάθε μέλος της νέας οικογένειας:
«Το έφηβο παιδί σου έχει κακούς τρόπους και είναι κακομαθημένο»
«Όταν κρίνεις το παιδί μου είναι σα να κρίνεις και εμένα σα γονιό»
« Η γυναίκα σου είναι πάντα κακοδιάθετη και κακιά. Δε την θέλω!»
«Νοιάζεσαι περισσότερο για τον καινούριο σου γάμο απ’ ότι για τα παιδιά σου»
«Ποιος έρχεται πρώτος; Τα παιδιά σου ή εγώ; Διάλεξε!»
«Γιατί δεν μπορείτε όλοι να τα βρείτε για χάρη μου;»
Για να αποφύγετε στερεοτυπικούς χαρακτηρισμούς, όπως της «κακιάς μητριάς» και του «κακομαθημένου παιδιού», υπάρχουν κάποια πράγματα που θα μπορούσε ο νέος σύντροφος του γονιού να λάβει υπόψη:
1. Αντί να προσπαθούν να έχουν όσο λιγότερες επαφές γίνεται (γιατί ίσως αυτό θέλουν), ο έφηβος και ο νέος σύντροφος του γονιού είναι καλό να έχουν περισσότερη επαφή οι δυο τους, χωρίς την παρουσία του γονιού. Χωρίς να έχουν την παρουσία, άρα και το λόγο να ανταγωνιστούν ώστε να κερδίσουν τη προσοχή του γονιού και του συντρόφου τους αντίστοιχα, αυτός ο χρόνος θα τους δώσει τη δυνατότητα να βρουν τρόπους επικοινωνίας μεταξύ τους και να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον καλύτερα. Επομένως, αν είστε ο νέος σύντροφος του γονιού επιδιώξτε να περάσετε χρόνο μόνοι σας με τον έφηβο, όσο τρομακτικό και αν σας φαίνεται κάτι τέτοιο.
2. Στην αρχή, η μεγαλύτερη δυσκολία των νέων γονιών είναι ότι προσπαθούν πάρα πολύ να έχουν μια καλή σχέση με τον έφηβο. Τελικά, καταλήγουν ο ένας να δίνει υπερβολικά, να κάνει θυσίες και τελικά να εξαντλείται και να θυμώνει με τον έφηβο που θεωρεί δεδομένη αυτή την προσπάθειά του και δεν την αναγνωρίζει ούτε την επιστρέφει. Μια καλή συμβουλή είναι να μην δίνετε περισσότερα από ότι συναισθηματικά αντέχετε και μην περιμένετε ότι ο έφηβος θα εκτιμήσει την προσπάθειά σας ή ότι θα προσπαθήσει να την επιστρέψει, γιατί θα ματαιωθείτε.
Επιπλέον, θα ήταν πολύ βοηθητικό το νέο ζευγάρι να αναγνωρίσει και εκτιμήσει όλα αυτά στα οποία ο έφηβος καλείται να προσαρμοστεί μετά το γάμο:
• Ο νέος γάμος σημαίνει ότι ο έφηβος θα αναγκαστεί να μένει με έναν άνθρωπο που σε πολλά πράγματα του είναι ξένος. Πολλές φορές τυχαίνει να παραπονιούνται ότι « Η οικογένεια δεν είναι πια το σπίτι μου, αφού μένω με ένα ενήλικα που σχεδόν δεν ξέρω»
• Το νοιάξιμο από και προς το νέο γονιό δεν είναι το ίδιο με αυτό που νιώθει και παίρνει από τον γονιό του. «Με τη μαμά μου αγαπιόμαστε έτσι κι αλλιώς, αλλά με τον Χ δεν υπάρχει η αγάπη να με κάνει να το ξεχάσω όταν έχουμε τσακωθεί ή με έχει μαλώσει»
• Το διαζύγιο και τα ξεχωριστά σπίτια στα οποία μένουν οι γονείς κάνει λιγότερο το χρόνο που το παιδί περνάει με τον καθένα. Ο χρόνος αυτός μειώνεται ακόμα περισσότερο όταν υπάρχει και νέος σύντροφος στο προσκήνιο. « Περνάω λιγότερο ουσιαστικό χρόνο με τον μπαμπά τώρα που η Χ είναι εκεί κάθε φορά.»
• Μετά το γάμο, ο έφηβος βλέπει τον γονέα του να φέρεται τρυφερά με κάποιον άλλο και αυτό τον κάνει να νιώθει ντροπή. « Ο μπαμπάς είναι τρυφερός με κάποια που δεν είναι η μαμά και δεν μου φαίνεται να είναι σωστό, πάντως σίγουρα νιώθω άβολα»
• Ένας δεύτερος γάμος κλείνει την πόρτα στην ελπίδα κάθε παιδιού με χωρισμένους γονείς, ότι οι γονείς του θα είναι στο τέλος ξανά μαζί. « Το να τους βλέπω μαζί, απλά με κάνει να αναπολώ τον παλιό καιρό που ο μπαμπάς και η μαμά ήταν μαζί αγαπημένοι.»
• Στο νέο γάμο, η επιρροή του νέου συντρόφου αναπόφευκτα αλλάζει έστω και λίγο τον τρόπο που λειτουργεί και ως γονιός. «Αυτό που είναι το πιο σκληρό είναι το πόσο έχει αλλάξει η μαμά τώρα»
• Ο γάμος δίνει τη δικαιοδοσία σε έναν άγνωστο μέχρι πριν ενήλικα να μένει στο σπίτι και αργά ή γρήγορα να έχει εξουσία πάνω στον έφηβο ζητώντας του πράγματα ή θέτοντας όρια ή βάζοντας κανόνες για το νοικοκυριό που πριν μπορεί να μην υπήρχαν. « Νομίζει ότι μπορεί να μου πει τι πρέπει να κάνω ή τι απαγορεύεται να κάνω στο σπίτι μου»
• Ο νέος σύντροφος γίνεται απειλή ότι μπορεί να υποσκελίσει ή να αντικαταστήσει το βιολογικό γονέα που δεν μένει μαζί με τη νέα οικογένεια. «Δε θέλω να περνάω καλά και να μου αρέσει η μητριά μου, γιατί θα νιώθω τύψεις για τη μαμά μου που τη αγαπάω και με αγαπάει πολύ»
Αυτές είναι μερικές μόνο από τις σκέψεις που κάνουν οι έφηβοι κατά το δεύτερο γάμο των γονιών τους. Επομένως, πριν γίνετε ανυπόμονοι ή θυμώσετε μαζί τους που δεν ακολουθούν το πρόγραμμα του νέου γάμου αμέσως, θα ήταν πολύ σημαντικό να μιλήσετε μαζί τους και να ακούσετε τις ανησυχίες τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι μπορούν να ανοιχτούν σε εσάς και ότι είστε εκεί να ακούτε και να κατανοείτε ακόμα και αυτά που δεν σας είναι τόσο ευχάριστα. Η σχέση σας δεν θα αλλάξει όσες αλλαγές και αν έρθουν στη ζωή σας και αυτό είναι κάτι που οφείλουν να το γνωρίζουν.
Πολυδώρου Χριστίνα
