Γιατί η αυτοκριτική βλάπτει;

Στα  πλαίσια πολλών κοινωνιών  η αυτοκριτική θεωρείται χρήσιμη και εποικοδομητική. Πολλοί πιστεύουν ότι η εξέλιξη επιτυγχάνεται μέσω του σωφρονισμού και της τιμωρίας. Ορισμένες φορές oι άνθρωποι φοβούνται ότι η εκτίμηση που τρέφουν για τον εαυτό τους μπορεί να εκληφθεί ως περιαυτολογία ή έπαρση.

Έτσι , λοιπόν, τα παιδιά διδάσκονται να συμπεριφέρονται σωστά  και να προσπαθούν περισσότερο μέσα από την υπόδειξη ελαττωμάτων τους και όχι μέσα από επαίνους  για τις αρετές και τις επιτυχίες τους. Οι γονείς και οι δάσκαλοι  ασχολούνται διαρκώς με την επισήμανση των λαθών που κάνουν τα παιδιά, ενώ θα έπρεπε να τα βοηθούν να αναπτύξουν τις θετικές ιδιότητές τους.

Αυτό το γεγονός συχνά τροφοδοτεί την αντίληψη ότι η αυτοκριτική είναι το μοναδικο στοιχείο που μπορεί να οδηγήσει και να κρατήσει κάποιον «στον ίσιο δρόμο»- όποιος απαλλάσσεται από την αυτοκριτική κινδυνεύει να βουλιάξει στο βάλτο της επιεικούς αντιμετώπισης του εαυτού και να μην καταφέρει να επιτύχει οτιδήποτε σημαντικό στη ζωή του!

Έτσι λοιπόν διδασκόμαστε από πολύ νωρίς τον αυτοκριτικό τροπο σκέψης, ο οποίος εξελίσσεται σε συνήθεια, σε αυτόματη αντίδραση, σε ασυνείδητη συμπεριφορά. Μπορεί, μάλιστα, να πιστεύετε ότι η αυτοκριτική ειναι εποικοδομητική και χρήσιμη, ότι αποτελεί το δρόμο προς την ατομική σας εξέλιξη. Αξίζει να εξετάσουμε πιο αναλυτικά αυτή την αντίληψη.. Θα διαπιστώσετε ότι στην πραγματικότητα η αυτοκριτική παρουσιάζει ορισμένα σοβαρά μειονεκτήματα.

Η αυτοκριτική πυροδοτεί αρνητικά συναισθήματα και σας «παραλύει»

Σκεφτείτε κάποιον γνωστό σας που διακρίνεται για την αυτοπεπείθησή του. Φανταστείτε ότι τον ακολουθείτε διαρκώς, ότι του υποδεικνύετε ακομα και το παραμικρό λάθος του, ότι του λέτε πως τα καταφερε καλά αλλά θα μπορούσε να ήταν καλύτερος/γρηγορότερος/ αποδεκτικότερος ότι τον «στολίζετε» με διάφορους αρνητικούς χαρακτηρισμούς και ότι του λέτε να αγνοήσει ή να υποτιμήσει τις επιτυχίες του. Καθως θα περνούσαν οι μέρες και οι εβδομάδες, τι επίδραση πιστεύετε ότι θα είχε αυτή η κριτική; Πώς θα επηρέαζε αυτή η κριτική την πεποίθησή του ότι μπορέι να επιτύχει στη ζωή; Πώς θα επηρέαζε την ικανότητα του να λαμβάνει αποφάσεις και να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες; Η ζωή του θα γινόταν πιο εύκολη ή πιο δύσκολη; Εσείς θα μπορούσατε να συμπεριφερθείτε έτσι σε ένα φίλο σας; Όχι; Γιατί;

Αν συνηθίζετε να ασκείτε σοβαρή αυτοκριτική, τότε πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι συμπεριφέρεστε έτσι στον εαυτό σας, και μάλιστα χωρίς να το αντιλαμβάνεστε. Οι αυτοκριτικές σκέψεις μοιάζουν με έναν παπαγάλο στον ώμο σας, που δεν παύει να παπαγαλίζει τις επικριτικές κουβέντες του μες στο αυτί σας! Σκεφτείτε κατά πόσο αυτό το γεγονος σας αποθαρρύνει και σας αποκαρδιώνει κατά πόσο σας «παραλύει» και ναρκώνει την επιθυμία σας να αλλάξετε και να εξελιχθείτε.

Η αυτοκριτική είναι άδικη

Οι άνθρωποι που είναι μονιμως κυριευμένοι από αυτοκριτικές σκέψεις αντιδρούν ακόμα και στο παραμικρό λάθος ή στην παραμικρή αποτυχία αγνοώντας τις θετικές πλευρές της προσωπικότητάς τους. Τα «ραντάρ ανίχνευσης» των αδυναμιών και των ελαττωμάτων τους είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Όποτε εντοπίζουν ένα αδύνατο σημείο τους, θεωρούν ότι έχουν αρκετά στοιχεία για να καταδικάσουν τον εαυτό τους. Σκέφτονται ότι είναι κακοί, αξιολύπητοι ή ανόητοι γενικά ως άτομα.

Πιστεύετε ότι αυτό είναι δίκαιο;

Η αλήθεια είναι ότι ο καθένας από εμάς αποτελεί ένα σύνολο από εκατομμύρια συναισθήματα, πράξεις, συμπεριφορές και σκέψεις- άλλοτε καλές, άλλοτε κακές και άλλοτε ουδέτερες. Όταν καταδικάζετε συνολικά τον εαυτό σας επειδή κάνατε ένα λάθος ή κάτι που μετανιώσατε, καταλήγετε σε ένα γενικό συμπέρασμα για το άτομό σας, το οποίο βασίζεται σε στρευλωμένα στοιχεία και μόνο στις αρνητικές πλευρές του εαυτόυ σας. Πρέπει να είστε ρεαλιστές. Αναγνωρίστε και συνεκτιμήστε τα προτερήματα και τις αρετές σας και δεχτείτε ότι όπως όλα τα μέλη της ανθρώπινης φυλής, έχετε και εσείς αδυναμίες και ελαττώματα.

Η αυτοκριτική παρεμποδίζει τη μάθηση

Η αυτοκριτική κλονίζει την αυτοπεποίθηση και σας πυροδοτεί συναισθήματα θλίψης, απογοήτευσης και αποθάρρυνσης. Οι αυτοκριτικές σκέψεις όχι μόνο δε σας βοηθούν να ξεπεράσετε τα προβλήματά σας,  αλλά σας εμποδίζουν ακόμα και να αντιληφθείτε ξεκαθαρα τον εαυτό σας και τη ζωή σας, καθώς και να μεταβάλετε όσες πλευρές του εαυτού σας θέλετε πραγματικά να αλλάξετε. Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι διδάσκονται περισσότερα όταν οι επιτυχίες τους αναγνωρίζονται, ανταμείβονται και επαινούνται, και λιγότερο όταν δέχονται κριτική ή όταν τιμωρούνται για τα λάθη και τις αποτυχίες τους. Η αυτοκριτική απλώς επισημαίνει τα λάθη και σας προκαλεί αρνητικά συναισθήματα – δεν σας προσφέρει στοιχεία που θα σας βοηθήσουν να τα καταφέρετε καλύτερα την επόμενη φορά. Αν δίνετε σημασία μόνο στις αποτυχίες σας,  χάνετε την ευκαιρία να διδαχτείτε από τις επιτυχίες σας και να τις επαναλάβετε. Με τον ιδιο τρόπο αν καταδικάζετε τον εαυτό σας κάθε φορά που κάνετε ένα λάθος, χάνετε την ευκαιρία να μάθετε από τα λάθη σας και να ασχοληθείτε με τη βελτίωση όσων πλευρών της προσωπικότητάς σας θέλετε να αλλάξετε.

Η αυτοκριτική αγνοεί την πραγματικότητα

Όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά, όχι μόνο κατηγορείτε τον εαυτό σας για όσα κάνατε, αλλά μάλλον σκέφτεστε και ότι θα έπρεπε να έχετε ενεργήσει διαφορετικά. Ίσως έχετε δίκιο να σκέφτεστε ότι ένας διαφορετικός τρόπος δράσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια πιο θετική έκβαση της κατάστασης. Όμως, πώς σας φάνηκε η κατάσταση εκείνη την ώρα; Στην πραγματικότητα, το πιθανότερο είναι ότι υπήρχαν κάποιοι λόγοι που σας ώθησαν να ενεργήσετε με τον συγκεκριμένο τρόπο, ακόμα και αν, τελικά, η αντίδρασή σας αποδείχτηκε λανθασμένη και αποτυχημένη. Αν λάβει κανείς υποψη του τις συνθήκες (ήσαστε κουραμένος, βρισκόσασταν σε σύγχυση, δεν είχατε αρκετές πληροφορίες για να χειριστείτε την κατάσταση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο), έπρεπε πραγματικά να ενεργήσετε όπως ακριβώς ενεργήσατε!

Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αγνοείτε τα πραγματικά λάθη που διαπράξατε ή ότι πρέπει να αδιαφορείτε αν πραγματικα μετανιώσατε για κάποια πράξη σας. Προσπαθήστε να εξετάσετε αντικειμενικά την κατάσταση και να χρησιμοποιήσετε τις νέες γνώσεις σας για να διδαχθείτε από την εμπειρία. Έτσι όταν θα κληθείτε να αντιμετωπήσετε ξανά μια παρόμοια κατάσταση, θα έχετε την ευκαιρία να τη χειριστείτε με διαφορετικό τρόπο. Όταν μένετε προσκολλημένοι στο παρελθόν και τιμωρείτε διαρκώς τον εαυτό σας με τις αναμνήσεις των παρελθοντικών αποτυχιών, το μόνο που καταφέρνετε είναι να κυριεύεστε από αρνητικά συναισθήματα και να παραλύετε. Αυτή η τακτική δε θα σας βοηθήσει να σκεφτείτε πιο ρεαλιστικά και να λειτουργήσετε πιο αποτελεσματικά την επόμενη φορά.

Η αυτοκριτική σάς ...μαχαιρώνει πισώπλατα

Συχνά οι άνθρωποι αποθαρρύνονται και πλήττουν ακόμα περισσότερο την αυτοεκτίμησή τους κατηγορώντας τον εαυτό τους για την έλλειψη αυτοπεποίθησης και αποφασιστικότητας, καθώς και για τα συναισθήματα θλίψης και άγχους που τους κυριεύουν. Αυτά, όμως, είναι συνηθισμένα προβλήματα που επηρεάζουν τους περισσότερους από εμάς (ή όλους) ανάλογα με τις συνθήκες.
Όπως είδαμε, οι προσωπικές δυσλειτουργίες αποτελούν συχνά φυσιολογική αντίδραση  σε στρεσογόνα γεγονότα και, σε γενικές γραμμές, είναι κατανοητό προϊόν της διαδικασίας μάθησης που ξεκινά από τα παιδικά μας  χρόνια.

Αυτές οι δυσλειτουργίες δεν υποδηλώνουν ότι εχετε κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Το πιθανότερο είναι ότι οποιοσδήποτε και αν είχε βιώσει τις εμπειρίες σας θα είχε παρόμοιες πεποιθήσεις για τον εαυτό του και, μάλιστα, αυτές οι πεποιθήσεις θα επηρέαζαν με τον ίδιο τρόπο την καθημερινή του ζωή.      

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Είναι σωστό να είμαι φίλος με το παιδί μου;

Υπάρχει μία καθαρά συναισθηματική πλευρά στη σχέση παιδιού/γονέα που χτίζεται με στοργή και αυτοπεποίθηση. Ο γονέας και το παιδί, είναι γενετικά προορισμένα να αγαπούν ο ένας τον άλλον αλλά υπάρχει ένα στάδιο όπου ο γονεικός ρόλος γίνεται περισσότερο λειτουργικός παρά συναισθηματικός.

Με τα βρέφη, ο συναισθηματικός ρόλος διαφαίνεται όταν για παράδειγμα η μητέρα κρατάει το μωρό στην αγκαλιά της, του τραγουδάει ή του μιλάει. Ο λειτουργικός ρόλος έχει να κάνει με τη φροντίδα από τον γονέα, όταν για παράδειγμα η μητέρα ταΐζει το μωρό, του αλλάζει πάνα ή το κάνει μπάνιο. Ο ένας ρόλος χωρίς τον άλλον, έχει καταστροφικές συνέπειες για το παιδί. Εάν δηλαδή ο γονιός έχει μόνο συναισθηματικό ρόλο απέναντι στο παιδί, τότε εκείνο μπορεί να βρεθεί σε κίνδυνο, να χτυπήσει ή να παραμεληθεί. Εάν ο γονιός έχει μόνο λειτουργικό ρόλο απέναντι στο παιδί και δεν του δείχνει αγάπη, αυτό θα έχει μακροχρόνιες συνέπειες στη συναισθηματική του ανάπτυξη.
Νομίζω δε, πως το πιο συχνό και σοβαρό λάθος που κάνουν οι γονείς, και ιδιαίτερα οι μονογονείς λόγω των αλλαγών και των συνθηκών της ζωής τους, είναι να κάνουν το παιδί, έμπιστό τους όταν εκείνο δεν είναι συναισθηματικά, πνευματικά και ηθικά έτοιμο για να παίξει ένα τέτοιο ρόλο στη ζωή του γονέα.

Όσο τα παιδιά μεγαλώνουν, ο ρόλος του γονέα γίνεται περισσότερο λειτουργικός παρά συναισθηματικός κάτι που γίνεται επώδυνο ως μάθημα στους γονείς που θέλουν να κάνουν το παιδί τους, κολλητό τους. Κι έτσι στα πλαίσια αυτού του λειτουργικού ρόλου, είναι και η θέσπιση ορίων στο παιδί. Τα όρια είναι μια υγιής λειτουργία που μαθαίνει στο παιδί να κατανοεί τι είναι ασφαλές και σωστό και τί δεν είναι. Ο λειτουργικός αυτός ρόλος, αλλάζει για τους γονείς όσο το παιδί μεγαλώνει. Με ένα παιδί ενός έτους, ο λειτουργικός ρόλος σχετίζεται με την αλλαγή της πάνας, με ένα παιδί 8 ετών σχετίζεται με τη βοήθεια στα μαθήματα του σχολείου και με ένα παιδί 15 ετών, ο γονέας μέσα από τον λειτουργικό του ρόλο, αναλαμβάνει να του δείξει την υπευθυνότητα στη ζωή.

Γιατί δεν πρέπει να κάνετε το παιδί σας, κολλητό σας φίλο

Νομίζω πως οι γονείς κάνουν το λάθος να κάνουν το παιδί, κολλητό τους. Επομένως, όταν οι γονείς λένε «Θέλω να είμαι φίλος με το παιδί μου» αυτό που πραγματικά εννοούν είναι «Θέλω το παιδί μου να γίνει ο κολλητός μου». Κι αυτό δεν συνάδει με τον λειτουργικό ρόλο του γονέα, αντιθέτως αποτελεί μία καλοστημένη παγίδα στην οποία πολλοί γονείς πέφτουν. Οι γονείς θέλουν να μοιράζονται με το παιδί τα συναισθήματά τους για τους γονείς τους, τον γείτονα ή τους φίλους τους. Κι αυτό είναι λάθος διότι το παιδί δεν έχει την συναισθηματική και πνευματική ικανότητα να ανταπεξέλθει σε έναν τέτοιο ρόλο. Αν είστε 40 ετών και θέλετε έναν κολλητό φίλο, βρείτε έναν άλλο 40χρονο. Βρείτε έναν 50 χρονο ή 60χρονο. Όχι ένα 13χρονο, 10χρονο ή 5χρονο παιδί.
Εάν για παράδειγμα αισθάνεστε ότι ο δάσκαλος του παιδιού του δεν είναι ο κατάλληλος ή η παιδαγωγική του μέθοδος για παράδειγμα δεν ταιριάζει με τις αρχές σας, δεν πρέπει αυτό να το μοιραστείτε με το παιδί. Σε μια τέτοια περίπτωση μπορείτε να γίνετε ο «καλύτερος φίλος» του παιδιού σας, λέγοντάς του «Ο δάσκαλός σου είναι βλάκας που δεν σε αφήνει να μασάς τσίχλα στη τάξη» ή μπορείτε να γίνετε ένας λειτουργικός γονιός και να του πείτε «Κι εμένα δεν μου άρεσε αυτό όταν ήμουν παιδί αλλά έπρεπε να ακολουθήσω τους κανόνες». Δύο διαφορετικές απαντήσεις, από τις οποίες η μία φέρνει το παιδί σε ρόλο κολλητού φίλου δίπλα σας και η άλλη το διδάσκει τη σημασία του να ακολουθεί κανείς κανόνες στη ζωή του.

Θυμηθείτε: Αν ανοίγετε τρύπες στις φιγούρες εξουσίας νομίζοντας πως έτσι φέρνετε το παιδί σας πιο κοντά, τότε θα έρθει μια μέρα που το παιδί θα δείξει ασέβεια σε αυτές τις φιγούρες κι αν του κάνετε παρατήρηση, τότε θα σας κατηγορήσει για υποκρισία. Και θα΄χει και δίκιο.

Όταν κάνετε το παιδί σας, κολλητό σας, είναι σαν να λέτε ότι συν-αποφασίζετε με το παιδί, κάτι που πρακτικά δεν γίνεται. Το παιδί μπορεί να πεί τη γνώμη του, τί του αρέσει και τι όχι, αλλά οι αποφάσεις πρέπει να παίρνονται από εσάς. Όλες οι αποφάσεις σημαντικές ή ασήμαντες, πρέπει να παίρνονται από τον γονέα και το παιδί πρέπει να καταλάβει ότι η οικογένεια λειτουργεί σαν ενότητα όπου μόνο οι ενήλικοι αποφασίζουν.

Σίγουρα υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να μοιραστείτε με το παιδί χωρίς να το μετατρέψετε σε κολλητό σας. Για παράδειγμα μπορείτε να του πείτε «Δεν έχουμε αρκετά χρήματα να αγοράσουμε αυτό», δηλαδή μια ξεκάθαρη δήλωση που εξηγεί τα όρια κάτω από τα οποία πρέπει να ζείτε. Αυτό που δεν πρέπει να μοιραστείτε με το παιδί είναι «Δεν έχω να πληρώσω το νοίκι αυτό το μήνα» διότι μια τέτοια δήλωση βρίσκει το παιδί απροετοίμαστο και του δίνει την αίσθηση ότι ο κόσμος που ζεί δεν είναι υγιής ή ρεαλιστικός.

Εάν έχετε τη τάση να αντιμετωπίζετε το παιδί σας σαν φίλο σας, πρέπει να καταλάβετε τη σημαντική ερμηνεία αυτής της φιλίας: Φίλοι είναι μία ομάδα ανθρώπων που έχουν την ίδια αντίληψη για τη ζωή ενώ τα παιδιά και οι ενήλικες έχουν εντελώς διαφορετική αντίληψη για τη ζωή και για το τι είναι σωστό και λάθος, έχουν διαφορετική αντίληψη μέχρι και στο τι θέλουν να κάνουν σήμερα το βράδυ. Επομένως αυτό που χρειάζεται είναι να είστε ένας αφοσιωμένος και υπεύθυνος γονιός που αγαπάει το παιδί του και ότι αν θέλετε να βρείτε έναν κολλητό φίλο, πρέπει να ψάξετε έξω από τη δομή της οικογένειας.

Μην προσπαθήσετε να γίνετε στο παιδί σας, ο γονιός που είχατε ή θα θέλατε να έχετε

Πολλοί γονείς προσπαθούν να μεγαλώσουν τα παιδιά τους με τον τρόπο που εύχονταν να τους είχαν μεγαλώσει οι γονείς τους. Ακούγεται ωραία σαν τακτική αλλά δεν αποδίδει. Επομένως, αν οι γονείς σας ήταν απόμακροι μαζί σας ή έδειχναν να μην ενδιαφέρονται για εσάς ή δεν σας έδιναν τη καθοδήγηση που χρειαζόσασταν σαν παιδί, μην περάσετε στο άλλο άκρο με το να παραβιάζετε τα όρια στο μεγάλωμα του δικού σας παιδιού.

Θυμηθείτε πως οτιδήποτε γίνεται από αντίδραση σε κάτι άλλο, έχει απρόβλεπτες συνέπειες. Και το μεγαλύτερο πρόβλημα στη φιλία παιδιού-γονέα, είναι ακριβώς αυτές οι απρόβλεπτες συνέπειες. Για παράδειγμα, το παιδί μου θα με συμπαθεί πιο πολύ αν γίνω φίλος του. Θα με εμπιστεύεται. Αλλά οι γονείς δεν βλέπουν τις απρόβλεπτες συνέπειες, όπως το να μην ξέρει το παιδί τι θα πεί όχι γιατί ο γονιός, μέσα στα πλαίσια αυτής της φιλίας, ποτέ δεν δίδαξε το παιδί πώς να το δεχτεί και πώς να το χειριστεί.

Ο στόχος της ενηλικίωσης είναι η αυτονομία και ο χωρισμός από τους ενήλικες. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί θα φτιάξει τη δική του επιχείρηση, θα έχει τους δικούς του κανόνες και τα δικά του πιστεύω, τους δικούς του φίλους και τις δικές του αξίες, πράγματα τα οποία πιθανόν να μην θελήσει να μοιραστεί με τους ενήλικες. Αυτό δεν συνιστά παραβίαση της σχέσης γονέα-παιδιού, ακόμη κι αν από τη ματιά του γονέα ή ενός άλλου ενήλικα, μπορεί αυτές οι αξίες ή οι φιλίες να μην είναι υγιείς. Αλλά είναι δουλειά του παιδιού να αξιολογήσει τα πιστεύω και τον κοινωνικό του κύκλο. Οι άνθρωποι που δεν «απογαλακτίζονται» από τους γονείς τους στη προ-ενηλικίωση ή στην ενηλικίωσή τους, καταλήγουν με συναισθηματικά και κοινωνικά προβλήματα στη ζωή τους.

Πολλοί γονείς βλέπουν αυτή την αυτονομία να συμβαίνει κατά τη διάρκεια της εφηβείας του παιδιού και αισθάνονται εγκαταλελειμμένοι από το παιδί, ειδικά όσοι γονείς έχουν περισσότερο συναισθηματικό ρόλο στη ζωή του ή θεωρούσαν το παιδί, φίλο τους. σε αυτές τις περιπτώσεις, το αίσθημα απώλειας του γονέα είναι μεγάλο με αποτέλεσμα να κατηγορεί το παιδί.

Οι φίλοι δεν επιτρέπουν στους φίλους τους, να μην κάνουν τα μαθήματα του σχολείου

Ένας διαχωρισμός που πρέπει εδώ να σημειωθεί είναι ότι στο τέλος, μπορεί το παιδί να γίνει φίλος σας, όχι όμως ο κολλητός σας. Το κλειδί είναι μια υπεύθυνη φιλία μαζί του.

Είθισται να λένε ότι οι φίλοι δεν αφήνουν τους φίλους να οδηγήσουν μεθυσμένοι. Έτσι και οι φίλοι, δεν αφήνουν τους φίλους να μην κάνουν τις εργασίες τους ή να δικαιολογούνται για τις αποτυχίες τους. Οι φίλοι δεν επιτρέπουν στους φίλους να αντιμιλούν στο δάσκαλο και να αψηφούν τους κανόνες μέσα στη τάξη. Αυτό είναι το είδος του φίλου που χρειάζεται το παιδί σας. Έναν υπεύθυνο φίλο που να ταυτίζεται με το μοντέλο ενός υπεύθυνου γονέα.

Πώς να σταματήσετε να είστε ο κολλητός του παιδιού

Εάν έχετε μοιραστεί πάρα πολλά με το παιδί σας και δεν έχετε βάλει τα όρια που πρέπει, για οποιοδήποτε λόγο, μπορείτε –στο όνομα αυτής της «φιλίας»- να γίνετε πιο αποτελεσματικοί. Μιλήστε από αυτή εδώ τη στιγμή στο παιδί σας και πείτε του «Αποφάσισα ότι υπάρχουν πράγματα για τα οποία πρέπει η μαμά/ο μπαμπάς, να τα λέει μόνο στους μεγάλους. Κάποια πράγματα θα σταματήσω να σου τα λέω γιατί αυτό κάνει κακό στη σχέση μας». Δεν χρειάζεται να εξηγήσετε περισσότερα ή να μπείτε σε λεπτομέρειες. Απλά να είστε ξεκάθαροι.

Κατόπιν, πρέπει να μάθετε να ανταποκρίνεστε διαφορετικά στο παιδί σας, και όχι να απαιτείτε τη διαφορετικότητα της επικοινωνίας από το παιδί. Αν για παράδειγμα τόσα χρόνια λέγατε πόσο ακατάλληλος είναι ο δάσκαλός του, όταν το παιδί αναφερθεί ξανά σε αυτό δεν πρέπει να του πείτε «Μην ξαναμιλήσεις έτσι για το δάσκαλό σου» αλλά «Δεν νομίζω ότι μας βοηθάει να μιλάμε έτσι για το δάσκαλό σου. Να σκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να περνάς καλύτερα στη τάξη;» Ένας ανεύθυνος φίλος θα κάτσει και θα συνεχίσει να βρίζει το δάσκαλο μαζί με το παιδί. Ένας υπεύθυνος φίλος θα βοηθήσει το παιδί να λύσει το πρόβλημά του με το δάσκαλο!

Ειδικά οι διαζευγμένοι γονείς, συνηθίζουν να προσπαθούν να γίνουν ο κολλητός του παιδιού με αποτέλεσμα να το βάζουν στη μέση και να το φέρνουν σε επώδυνη θέση. Η μητέρα λέει στο παιδί τι είναι ο πατέρας του, τι κάνει και τι δεν κάνει. Ο πατέρας από την άλλη, του λέει με τι μοιάζει η μαμά του, πόσο τρελή είναι και πόσο θέλει να ελέγχει τους άλλους. Έχω ακούσει παιδιά διαζευγμένων γονιών, να λένε ότι «η μαμά τους είναι τόσο απαίσια και αυταρχική που δεν θέλουν να ζούν μαζί της» φράση που έχουν ξεσηκώσει από τον άλλον γονέα, χωρίς να καταλαβαίνουν τη σημασία της.

Και το χειρότερο και πιο δηλητηριώδες, είναι όταν αυτό που λένε οι γονείς είναι αλήθεια μέχρι ενός σημείου και το παιδί μπορεί να το δεί, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει κατάλληλα σε αυτό επειδή δεν έχει την ωριμότητα να το κάνει.  Όταν ο γονέας-κολλητός του παιδιού, προβάλλει έντονα τα ελαττώματα του άλλου γονέα, τότε είναι ζήτημα χρόνου το παιδί να επιτεθεί στον «ελαττωματικό» και αργότερα και στους δύο!

James Lehman
Ψυχολόγος
Πηγή: http://singleparent.gr/paidi/paidopsixologia/to-paidi-soy-den-einai-filos-soy/

Read More

Tο παιδί μου υπνοβατεί. Tι πρέπει να κάνω;

Aρκετοί γονείς έχουν δει το παιδί τους να υπνοβατεί ή έχουν ακούσει περιστατικά για τα παιδιά φίλων τους, που υπνοβατούσαν συστηματικά. Περιστατικά σαν αυτά δεν είναι πολύ σπάνια στην παιδική ηλικία και συνήθως είναι αθώα. Δεν πρόκειται για κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παιδί και το εκδηλώνει με την υπνοβασία και ίσως δεν χρειάζεται να ανησυχούν τους γονείς. Mιλώντας με τον παιδίατρο, θα μάθουν πώς να αντιμετωπίζουν το παιδί τους σε μια τέτοια περίπτωση. Tο παιδί που υπνοβατεί, το πιθανότερο είναι ότι μεγαλώνοντας θα σταματήσει να παρουσιάζει τη διαταραχή αυτή.

Η λέξη υπνοβασία δίνει την εντύπωση πως το παιδί σηκώνεται και περπατά. Ναι, αυτό μπορεί να συμβαίνει αλλά τα παιδιά μπορεί να κάνουν ένα σωρό άλλα πράματα. Για παράδειγμα να σηκωθούν απλώς και να κάτσουν στο κρεβάτι, να βγουν έξω στο δρόμο για περπάτημα, να σηκωθούν και να κατουρήσουν στον νιπτήρα κτλ. Το βέβαιο είναι ότι την επομένη δεν θυμούνται τίποτε από ότι έχει γίνει κατά την διάρκεια του ύπνου.

Τι συμβαίνει με τα παιδιά που υπνοβατούν 

Όταν κάποιος κοιμηθεί το μυαλό του περνά πέντε διαφορετικά στάδια. Τα στάδια αυτά κάνουν μαζί ένα κύκλο. Ένα άτομο κατά την διάρκεια της νύκτας έχει περίπου 4-5 κύκλους που διαρκεί ο κάθε ένας 90-100 λεπτά. Στο 3ον και 4ον στάδιο του κύκλου το άτομο κοιμάται πολύ βαθειά. Αν δοκιμάσει κανένας να το ξυπνήσει σε αυτή τη φάση τότε το άτομο για μερικά λεπτά θα είναι συγχυσμένο. Η υπνοβασία συμβαίνει σε αυτές τις φάσεις του κύκλου και στα παιδιά συμβαίνει συνήθως 1-2 ώρες από την στιγμή που κοιμήθηκαν.

Πόσο διαρκεί η υπνοβασία; 

Από 5-20 λεπτά.

Τι προκαλεί την υπνοβασία;

Πρέπει να ξέρετε ότι η υπνοβασία είναι κληρονομική. Αν εσείς υπνοβατούσατε στην παιδική σας ηλικία τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να υπνοβατεί και το παιδί σας. Άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν υπνοβασία είναι οι εξής:
• Έλλειψη ύπνου
• Διακοπτόμενος ύπνος
• Πυρετός
• Στρες

Πως μπορεί να εκδηλωθεί η υπνοβασία;

Εκτός από το να περπατά το παιδί μπορεί να κάνει τα ακόλουθα.
• Να μιλά ενώ κοιμάται
• Να ξυπνήσει και να είναι ζαλισμένο
• Να ξυπνήσει και να είναι αδέξιο
• Να σηκωθεί και να κάνει επαναλαμβανόμενες κινήσεις όπως να τρίβει τα μάτια του. Τα μάτια των παιδιών που υπνοβατούν είναι ανοικτά. Τα παιδιά επιστρέφουν από μόνα τους στο κρεβάτι και την επομένη όταν ξυπνήσουν δεν θυμούνται τίποτα από ότι έχει συμβεί κατά τη διάρκεια της νύκτας.

Είναι η υπνοβασία επικίνδυνη;

Κάποιες φορές μπορεί να είναι επικίνδυνη επειδή ουσιαστικά το παιδί εκείνη τη στιγμή δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει τους κινδύνους. Η υπνοβασία όμως δεν μπορεί να προκαλέσει ψυχολογικά προβλήμαατ στο παιδί.

Πότε ξεπερνούν την υπνοβασία τα παιδιά; 

Η πλειοψηφία τους ξεπερνά το πρόβλημα στην εφηβεία. Υπάρχουν μερικά παιδιά που θα συνεχίσουν την υπνοβασία και στην ενήλικο ζωή.

Τι πρέπει εσείς να κάνετε για να είναι το παιδί ασφαλές; 

• Μην το ξυπνήσετε. Απλά προσεκτικά και με στοργή οδηγείστε το πίσω στο κρεβάτι.
• Να έχετε τις πόρτες και παράθυρα ασφαλισμένα και αν το παιδί σας είναι έφηβος να έχετε κλειδωμένα τα κλειδιά του αυτοκινήτου σε ασφαλές μέρος.
• Μην έχετε αιχμηρά αντικείμενα ή αντικείμενα που σπάζουν γύρω από το κρεβάτι του.
• Μην αφήνετε το παιδί να κοιμάται σε δίπατο κρεβάτι.
• Να έχετε πόρτες ασφαλείας ειδικά στην αρχή κάθε σκάλας.

Υπάρχει θεραπεία;

Αν το παιδί σας υπνοβατεί πολύ τακτικά ή αν έγινε έφηβος και ακόμα υπνοβατεί τότε καλά κάνετε να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο σας. Ένας τρόπος θεραπείας είναι να ξυπνά κανείς το παιδί τακτικά κατά την διάρκεια του ύπνου για να σπάσει τα στάδια του ύπνου. Σπάνια ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει κάποιο φάρμακο.

Εσείς μπορείτε να βοηθήσετε με τα εξής….. 

• Βάλτε στο παιδί σας μουσική να ηρεμήσει πριν πάει για ύπνο.
• Υιοθετήστε σταθερή ώρα για να πηγαίνει για ύπνο.
• Να μην πίνει πολλά υγρά πριν πάει για ύπνο και να αδειάζει πάντα την κύστη του προηγουμένως. Γεμάτη κύστη μπορεί να προκαλέσει υπνοβασία.
• Να αποφεύγει την καφεΐνη.

Πηγή: http://www.paidiatros.com/paidi/ygeia/sleepwalking

Read More

Τα βασικά κριτήρια για μία επιτυχημένη συνέντευξη εργασίας.

Στην επόμενη συνέντευξη εργασίας που θα δώσετε, προσπαθήστε να μην ανησυχήσετε για το αν ο υπάλληλος της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, διακρίνει το άγχος σας. Αντί για αυτό, είναι προτιμότερο να επικεντρωθείτε στο να παρουσιαστείτε εγκάρδιοι, φιλικοί και δυναμικοί.

Αυτό προτείνεται από τα νέα πορίσματα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Guelph στον Καναδά, οι οποίοι παρατήρησαν προσεκτικά τον τρόπο που οι υποψήφιοι προβάλλουν το εαυτό τους κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης και πώς τα άτομα που τους παίρνουν συνέντευξη, αντιδρούν σε αυτόν.

«Σε γενικές γραμμές, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συνεντευξιαζόμενοι θα πρέπει να επικεντρωθούν λιγότερο στις νευρικές αντιδράσεις τους και περισσότερο στις ευρύτερες εντυπώσεις που αυτά εκφράζουν», δήλωσε η ερευνήτρια Amanda Feiler. «Οι αγχωμένοι συνεντευξιαζόμενοι χρειάζεται να εστιάζουν στο πόσο δυναμικοί και διαπροσωπικά ζεστοί εμφανίζονται στα άτομα που τους παίρνουν συνέντευξη».

Σε αυτή τη μελέτη οι ερευνητές ήταν αποφασισμένοι να διαπιστώσουν για ποιο λόγο ακριβώς οι αγχωμένοι υποψήφιοι, τείνουν να λαμβάνουν χαμηλότερες βαθμολογίες επιδόσεων κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης.

Η έρευνά τους έχει σημαντικές επιπτώσεις, καθώς οι υποψήφιοι οι οποίοι εμφανίζουν άγχος κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης, συχνά δεν προσλαμβάνονται. Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες ενδέχεται συχνά να απορρίπτουν πιθανούς υποψήφιους που εκφράζουν νευρικότητα στη συνέντευξη, οι οποίοι όμως μπορεί να είναι αρκετά ικανοί για τη θέση.

Η μελέτη αυτή είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί ένα επικυρωμένο σύστημα μέτρησης του άγχους στη συνέντευξη, για να αξιολογήσει τους τρόπους συμπεριφοράς των ερωτηθέντων, ποια σήματα στέλνουν προς τα έξω και το πώς αυτά γίνονται αντιληπτά από τους ανθρώπους που ψάχνουν για τον κατάλληλο υποψήφιο.

Για να πραγματοποιηθεί η συγκεκριμένη έρευνα, βιντεοσκοπήθηκαν και καταγράφηκαν εικονικές συνεντεύξεις από 125 προπτυχιακούς φοιτητές ενός πανεπιστημίου στον Καναδά. Δεκαοκτώ ερευνητές βαθμολόγησαν τους υποψηφίους με βάση τα επίπεδα του άγχους και της επίδοσής τους.

Εκπαιδευμένοι βαθμολογητές αξιολόγησαν επίσης τις επιδόσεις των υποψηφίων μετρώντας  τα επίπεδα άγχους τους, μέσω ειδικών ενδείξεων και χαρακτηριστικών, όπως το πώς οι υποψήφιοι προσάρμοζαν τα ρούχα τους, αν κινούνταν νευρικά ή αν έτρεπαν αλλού το βλέμμα τους.

Οι ερευνητές διεπίστωσαν ότι η ταχύτητα με την οποία μιλά κάποιος, είναι η μόνη κοινή ένδειξη που τα πρόσωπα που παίρνουν συνέντευξη και οι συνεντευξιαζόμενοι, εκτιμούν ως σημάδι νευρικότητας ή όχι. Όσο λιγότερες λέξεις ανά λεπτό χρησιμοποιούν όταν μιλούν, τόσο πιο νευρικοί θεωρούνται ότι είναι.

Επίσης, οι αγχώδεις υποψήφιοι συχνά αξιολογούνται ως λιγότερο δυναμικοί και εκπέμπουν λιγότερη διαπροσωπική ζεστασιά. Αυτό τείνει να οδηγεί σε απόρριψη από τα άτομα που παίρνουν τη συνέντευξη.

Η ερευνήτρια συμπληρώνει: «Θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για τους ερευνητές να αξιοποιήσoυν και να επεκτείνουν την παρούσα μελέτη, στη διερεύνηση ακουστικών και φυσιολογικών ενδείξεων καθώς και να χρησιμοποιήσουν διαφορετικές μεθόδους μέτρησης μη λεκτικών συμπεριφορών, καθώς μόλις τώρα οι οργανωτικοί ψυχολόγοι αρχίζουν να κατανοούν τις συνέπειες και τις επιπτώσεις του άγχους κατά τη διάρκεια της συνέντευξης εργασίας»

Πηγή: http://www.psychologynow.gr/ergasia/ta-vasika-kritiria-gia-mia-epityhimeni-synenteyxi-ergasias

Read More

Πέντε κλειδιά για την ενίσχυση της Συναισθηματικής Νοημοσύνης σας.

Με τον όρο συναισθηματική νοημοσύνη (EQ) νοείται η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς τα δικά του συναισθήματα, να τα κατανοεί και να τα ελέγχει. Είναι επίσης η ικανότητα να αναγνωρίζει και να κατανοοεί τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω του και να μπορεί να χειρίζεται αποτελεσματικά τόσο τα δικά του συναισθήματά του όσο και τις διαπροσωπικές του σχέσεις.

Tο 90% των πιο πετυχημένων και αποδοτικών εργαζομένων έχουν υψηλό EQ, ενώ το 80% των εργαζομένων με χαμηλές επιδόσεις έχουν χαμηλό EQ. Η συναισθηματική Νοημοσύνη είναι απολύτως απαραίτητη για την ανάπτυξη, τη συντήρηση και βελτίωση των προσωπικών σχέσεων. Σε αντίθεση με το IQ, το  οποίο δεν αλλάζει σημαντικά στη διάρκεια της ζωής μας, το EQ μπορεί να εξελιχθεί και να αυξηθεί με την επιθυμία μας να μάθουμε και να αναπτυχθούμε ως προσωπικότητες.

Τα παρακάτω πέντε χαρακτηριστικά βελτιώνουν τη συναισθηματική νοημοσύνη μας:

1. Η ικανότητα να αντιμετωπίζουμε τα  αρνητικά συναισθήματα μας

"Γινόμαστε αυτό που σκεφτόμαστε κατά την διάρκεια της ημέρας."

-- Ralph Waldo Emerson

Ίσως δεν υπάρχει πιο σημαντική ικανότητα που να σχετίζεται με το EQ, όσο η ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα αρνητικά συναισθήματα μας, έτσι ώστε να μην μας εξουσιάζουν και να μην επηρεάζουν την κρίση μας.

Η μέθοδος για να αλλάξουμε τον τρόπο που αισθανόμαστε για μια κατάσταση, είναι να αλλάξουμε πρώτα τον τρόπο που σκεφτόμαστε γι 'αυτή την κατάσταση.



2. Η ικανότητα να διατηρούμε την ψυχραιμία μας, ευρισκόμενοι υπό πίεση

"Πολλά προβλήματα ξεκινούν από το στόμα."

-- Κινεζική παροιμία

Οι περισσότεροι από μας αντιμετωπίζουμε κάποιο επίπεδο στρες στη ζωή μας. Το πώς χειριζόμαστε καταστάσεις στρες είναι πολύ σημαντικό. Όταν είστε υπό πίεση, το πιο σημαντικό πράγμα που πρέπει να θυμάστε είναι να διατηρείτε την ψυχραιμία σας. Μερικές γρήγορες συμβουλές:

 Α. Εάν αισθάνεστε θυμωμένοι με κάποιον, πριν πείτε κάτι που μπορεί να το μετανιώσετε αργότερα, πάρτε μια βαθιά ανάσα και μετρήστε αργά μέχρι το δέκα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μέχρι να φτάσετε στο δέκα, θα έχετε βρει έναν καλύτερο τρόπο επικοινωνίας για να επιλύσετε το πρόβλημα. Αν είστε ακόμα αναστατωμένοι μετά την καταμέτρηση μέχρι το δέκα, κάνετε ένα διάλειμμα (αν είναι δυνατόν), και  επανεξετάστε το θέμα μόλις ηρεμήστε.

 Β. Εάν αισθάνεστε νευρικοί και αγχωμένοι, ρίξτε κρύο νερό στο πρόσωπό σας και πάρτε λίγο καθαρό αέρα. Η δροσερή θερμοκρασία βοηθάει στην μείωση του άγχους. Αποφύγετε την καφεΐνη και ποτά που μπορούν να αυξήσουν την νευρικότητα σας.

 Γ. Εάν αισθάνεστε φοβισμένοι, είστε σε κατάθλιψη, ή έχετε πέσει ψυχολογικά, δοκιμάστε έντονες αερόβιες ασκήσεις. Ασκηθείτε. Ο τρόπος που χρησιμοποιούμε το σώμα μας επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που αισθανόμαστε. Όπως λέει μία παροιμία - η κίνηση υπαγορεύει το συναίσθημα. Όταν αισθανθείτε τη ζωτικότητα του σώματός σας, η εμπιστοσύνη στον εαυτό σας θα αυξηθεί.

 Δ. Εάν αισθάνεστε σε σύγχυση ή χωρίς έμπνευση, βγείτε έξω να 'καθαρίσει' το μυαλό σας. Πηγαίνετε μια βόλτα στη φύση να απολαύστε τις ομορφιές της.


Το πράσινο και το μπλε έχουν κατευναστική επίδραση. Βρείτε μια πανοραμική θέα και κοιτάξτε προς τα εκεί. Περπατήστε. Πάρτε βαθιές ανάσες. Αδειάστε το μυαλό σας. Γυρίστε πίσω με μια θετική αντίληψη για την ζωή.

3. Η ικανότητα να ερμηνεύουμε τους άλλους

"Τα πράγματα δεν τα βλέπουμε όπως είναι, τα βλέπουμε όπως εμείς είμαστε."

- Anais Nin

Οι άνθρωποι με υψηλό EQ έχουν μεγαλύτερη ικανότητά να αντιλαμβάνονται και να ερμηνεύουν τις συναισθηματικές, σωματικές, λεκτικές εκφράσεις των άλλων. Επίσης μπορούν να επικοινωνούν πιο αποτελεσματικά και να αποσαφηνίζουν αυτά που ζητούν. Μερικές συμβουλές που βοηθούν είναι οι εξής:

 Α. Όταν βλέπουμε μια συμπεριφορά από κάποιον που δεν καταλαβαίνουμε πλήρως, θα πρέπει να εξετάζουμε  τουλάχιστον δύο πιθανές ερμηνείες πριν καταλήξουμε σε συμπέρασμα. Για παράδειγμα, κάποιος θα μπει στον πειρασμό να σκεφτεί ότι ο φίλος του δεν επέστρεψε την τηλεφωνική κλήση του γιατί τον αγνοεί, ή αλλιώς μπορεί να σκεφτεί το ενδεχόμενο να είναι πολύ απασχολημένος ο φίλος του. Όταν αποφεύγουμε να καταδικάσουμε την συμπεριφορά των άλλων, μπορούμε να είμαστε πιο αντικειμενικοί στην κρίση μας. Τις περισσότερες φορές δεν οφείλεται η αρνητική συμπεριφορά των άλλων στο ότι έχουν κάτι με εμάς, αλλά σχετίζεται με αποκλειστικά με τους ίδιους. Εξετάζοντας περισσότερα ενδεχόμενα  μειώνουμε την πιθανότητα παρανόησης.

"Μια αρνητική έκφραση από τον συνομιλητή μας, μπορεί να μην σημαίνει τίποτε περισσότερο από ό, τι είναι δυσκοίλιος!"

- Daniel Amen

 Β. Ζητήστε διευκρινίσεις όταν χρειάζεται. Εάν είναι απαραίτητο, ζητείστε από τον άλλο εξηγήσεις σχετικά με το γιατί συμπεριφέρεται με τον συγκεκριμένο τρόπο. Χρησιμοποιείστε ευθείς ερωτήσεις και αποφύγετε τις κατηγορίες και κρίσεις . Συγκρίνετε τα λόγια του με τη γλώσσα σώματος και την συμπεριφορά του, για να ελέγξετε αν υπάρχει ταύτιση.

4. Η ικανότητα έκφρασης  δύσκολων συναισθημάτων, όταν είναι απαραίτητο

"Το να είμαστε o εαυτός μας προϋποθέτει ότι μπορούμε να μιλήσουμε ανοιχτά για πράγματα που είναι σημαντικά για εμάς, ότι λαμβάνουμε ξεκάθαρη θέση σε σημαντικά συναισθηματικά ζητήματα, και ότι αποσαφηνίζουμε τα όρια για το τι είναι αποδεκτό και ανεκτό για  εμάς σε μία σχέση. "

- Harriet Lerner

Υπάρχουν στιγμές στις ζωές όλων μας, όπου πρέπει να εκφράσουμε την διαφωνία μας (χωρίς να γινόμαστε δυσάρεστοι), να πούμε «όχι», χωρίς να αισθανθούμε ένοχοι , να θέσουμε τις δικές μας προτεραιότητες, να αμειφτούμε για ότι κάναμε, και να  προστατεύσουμε τον εαυτό μας από καταστάσεις που μπορεί να μας βλάψουν.

Μια χρήσιμη μέθοδος για να εκφράσουμε δύσκολα  συναισθήματα, είναι η τεχνική XYZ:

   "Νιώθω X όταν κάνεις Υ σε κατάσταση Ζ."

Μερικά παραδείγματα:

«Πιστεύω ακράδαντα ότι θα πρέπει να λάβω κάποια αναγνώριση από την εταιρεία με βάση την δουλειά μου."

«Νιώθω άβολα που περιμένεις από μένα να σε βοηθήσω αμελώντας τις δικές μου προτεραιότητες."

«Νιώθω απογοήτευση  που δεν έκανες την δουλειά ενώ είπες ότι θα την έκανες."

"Πληγώθηκα όταν με ειρωνεύτηκες  στο δείπνο χθες το βράδυ."

Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε φράσεις που αρχίζουν με «εσύ» ή «είσαι», και ακολουθεί κρίση ή κατηγορία. Αυτές οι φράσεις βάζουν τον συνομιλητή σας σε αμυντική θέση, και καθιστούν λιγότερο πιθανό να είναι ανοικτός σε ό, τι έχετε να πείτε.

5. Η ικανότητα έκφρασης συναισθημάτων σε στενές προσωπικές σχέσεις

"Ζούμε ο ένας στο καταφύγιο του άλλου."

Η ικανότητα να εκφράζουμε αποτελεσματικά και να εκδηλώνουμε στην πράξη τα συναισθήματα αγάπης είναι απαραίτητη για τη διατήρηση στενών προσωπικών σχέσεων.

Η εκδήλωση αγάπης μπορεί να γίνεται με οποιαδήποτε τρόπο που έχει θετική επίδραση στη σχέση μεταξύ δύο ανθρώπων. Για παράδειγμα:

Λεκτικός τρόπος: "Πώς είσαι", "Πώς αισθάνεσαι", "Σ 'αγαπώ", "Σ'  εκτιμώ», «Μου αρέσει όταν μιλάμε έτσι," "Είμαι ευτυχής που είμαστε μαζί»,« Είσαι πολύ καλός φίλος»

Με την γλώσσα του σώματος: Ζεστές ματιές,  αγκάλιασμα, χαμόγελα.

Με την συμπεριφορά: Προσφέροντας ένα ποτό, δίνοντας μια προσωπική κάρτα, ένα δώρο, κάνοντας μια χάρη. Κατανοώντας. Συμμετέχοντας σε κοινές δραστηριότητες που βοηθούν στην καλλιέργεια μιας πιο στενής σχέση.

Η έρευνα του Gottman έδειξε ότι οι  στενές και  υγιείς σχέσεις χτίζονται με τρόπους μικρούς και μεγάλους,   εκατοντάδες φορές την ημέρα. Οι λέξεις και οι χειρονομίες μπορεί να έχουν ένα εκατομμύριο παραλλαγές, όλες όμως λένε, στην ουσία, «νοιάζομαι για σένα», «θέλω να είμαι μαζί σου" και "είσαι σημαντικός στη ζωή μου". Η συνεχής και συνεπής προσφορά είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση και την ανάπτυξη στενής προσωπικής σχέσης. Είναι η βιταμίνη του έρωτα.

Περιοδικό "Psychology Today"

Πηγή: http://antikleidi.com/2012/09/18/enhane-emotional-intelligence/

Read More

Η Αυτοεκτίμηση | Της Virginia Satir

Η αυτοεκτίμηση είναι ιδέα, στάση, συναίσθημα, εικόνα και εξωτερικεύεται με τη συμπεριφορά. Αυτοεκτίμηση είναι η ικανότητα να δίνεις αξία στον εαυτό σου και να τον μεταχειρίζεσαι με αξιοπρέπεια, με αγάπη και αλήθεια.

“Όταν τον εαυτό μου τον εκτιμώ και μου αρέσει, έχω τις μεγαλύτερες πιθανότητες να αντιμετωπίσω τη ζωή με αξιοπρέπεια, ειλικρίνεια, δύναμη, αγάπη και ρεαλισμό”. Αυτή είναι η περίπτωση της υψηλής αυτοεκτίμησης. Απ’ την άλλη μεριά, όταν βλέπει κανείς υποτιμητικά τον εαυτό του, με αηδία ή περιφρόνηση ή άλλο αρνητικό συναίσθημα, o εαυτός χάνει τη δύναμή του και γίνεται θύμα, νικημένο από τη ζωή: “Αν δεν μου αρέσει ο εαυτός μου, τον υποτιμάω και τον τιμωρώ.

Ξεκινάω για ν’ αντιμετωπίσω τη ζωή από τη βάση του φόβου και της ανημπόριας και δημιουργώ μία κατάσταση στην οποία αισθάνομαι θύμα και φέρομαι σαν θύμα. Τιμωρώ τον εαυτό μου και τους άλλους, χωρίς να βλέπω τι κάνω. Πότε φέρομαι δουλικά και πότε σαν τύρρανος. Θεωρώ τους άλλους υπεύθυνους για τις πράξεις μου”. Σ’ αυτήν την ψυχολογική κατάσταση, το άτομο αισθάνεται ότι δεν το λογαριάζουν, ότι συνέχεια απειλείται με απόρριψη και ότι του λείπει η ικανότητα να δει σωστά τον εαυτό του, τους άλλους και τα περιστατικά. Αυτή είναι η περίπτωση της χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Ένας άνθρωπος, που δε δίνει αξία στον εαυτό του, περιμένει από κάποιον άλλον – τη σύζυγο, το σύζυγο, το γιο ή την κόρη – να του δώσει την αξία. Αυτό συχνά οδηγεί σε ατέλειωτη χειραγώγηση, που συνήθως προκαλεί αντίκτυπο ολέθριο και για τους δύο.

Σε πολλούς μπορεί να φανεί ριζοσπαστική ή ακόμα και καταστροφική η άποψη πως είναι ουσιαστικό το να αγαπάει και να δίνει κανείς αξία στον εαυτό του. Για πολλούς ανθρώπους το ν’ αγαπάς τον εαυτό σου σημαίνει εγωισμό και επομένως ενέργεια εναντίον των άλλων – πόλεμο μεταξύ των ανθρώπων.

Για να αποφύγουν να στρέφονται εναντίον των άλλων, οι άνθρωποι διδάσκονται ν’ αγαπάνε τους άλλους αντί ν’ αγαπάνε τον εαυτό τους. Αυτό οδηγεί στην υποτίμηση του εαυτού. Μα γεννιέται και το ερώτημα: αν κανείς δεν έχει μάθει ν’ αγαπάει τον εαυτό του, πώς μπορεί να ξέρει ν’ αγαπάει τους άλλους; Έχουμε πολλές αποδείξεις που μαρτυρούν ότι μόνο αν αγαπάς τον εαυτό σου, θα μπορέσεις ν’ αγαπήσεις και τους άλλους, ότι αυτοεκτίμηση και εγωισμός δεν είναι το ίδιο πράγμα.

Ο εγωισμός αποτελεί μία μορφή ανωτερότητας, στην οποία το μήνυμα είναι κάποια παραλλαγή του “είμαι καλύτερος από σένα”. Το να αγαπάς τον εαυτό σου είναι μία δήλωση, μία θέση αξίας. Όταν δίνω αξία στον εαυτό μου, τότε μπορώ να αγαπώ τους άλλους αναγνωρίζοντας την αξία τους. Όταν ο εαυτός μου δεν μου αρέσει, τότε τα συναισθήματά μου για τους άλλους θα είναι ζήλεια ή φόβος.

Οι καλές ανθρώπινες σχέσεις και η κατάλληλη και τρυφερή συμπεριφορά πηγάζουν από ανθρώπους που έχουν αυξημένη αυτοεκτίμηση. Για να το πούμε απλά, όσοι αγαπάνε και εκτιμούν τον εαυτό τους είναι ικανοί να αγαπήσουν και να εκτιμήσουν τους άλλους και να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα κατάλληλα. Η συναίσθηση της αξίας του εαυτού είναι το κλειδί, ο δρόμος για να γίνεις περισσότερο ανθρώπινος, να αποκτήσεις υγεία και ευτυχία, να δημιουργήσεις και να συντηρήσεις ικανοποιητικές σχέσεις και να είσαι ο κατάλληλος άνθρωπος, αποδοτικός και υπεύθυνος.

Όταν νοιάζεται κανείς για τον εαυτό του, δεν πρόκειται ποτέ να κάνει κάτι για να τον πληγώσει, να τον υποτιμήσει, να τον ταπεινώσει ή να τον καταστρέψει, αυτόν ή κάποιον άλλον και ποτέ δεν θα θεωρήσει τους άλλους υπεύθυνους για τις πράξεις του. Για παράδειγμα, όσοι νοιάζονται για τον εαυτό τους, δεν θα τον καταστρέψουν με ναρκωτικά και δεν θα επιτρέψουν ποτέ στους άλλους να τους κακομεταχειριστούν σωματικά ή ψυχικά.

Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν αξίζουν, είναι σίγουροι πως οι άλλοι θα τους ξεγελάσουν, θα τους παραγκωνίσουν και θα τους υποτιμήσουν. Έτσι προετοιμάζουν τον δρόμο για να γίνουν θύματα. Καθώς περιμένουν το χειρότερο, το προκαλούν και συνήθως το παθαίνουν. Για να προστατευθούν, κρύβονται πίσω από έναν τοίχο δυσπιστίας και βουλιάζουν μέσα σ’ ένα τρομακτικό συναίσθημα μοναξιάς και απομόνωσης. Έτσι, απομονωμένοι από τους άλλους, γίνονται απαθείς, αδιαφορούν για τον εαυτό τους και για τους άλλους γύρω τους. Είναι δύσκολο γι’ αυτούς ν’ ακούσουν, να δουν και να σκεφτούν καθαρά και επομένως έχουν την τάση να παραγκωνίζουν και να υποτιμούν τους άλλους. Όσοι αισθάνονται έτσι, χτίζουν τεράστιους ψυχολογικούς τοίχους και κρύβονται πίσω τους και ύστερα, για να αμυνθούν, αρνιούνται πως αυτό έκαναν. Ο φόβος είναι φυσικό επακόλουθο αυτής της δυσπιστίας και της απομόνωσης. Μας περιορίζει και μας τυφλώνει. Μας εμποδίζει να διακινδυνεύσουμε με νέες λύσεις στα προβλήματά μας. Αντίθετα, μας σπρώχνει πάντα σε τρόπους συμπεριφοράς εκ των προτέρων καταδικασμένους σε αποτυχία.

Όσο πιο δυνατή η αυτοεκτίμηση, τόσο πιο εύκολα παίρνει κανείς κουράγιο για ν’ αλλάξει η συμπεριφορά. Όσο πιο πολύ εκτιμάει κανείς τον εαυτό του, τόσο πιο λίγα απαιτεί από τους άλλους. Όσο λιγότερα απαιτεί, τόσο περισσότερο τους εμπιστεύεται. Όσο πιο πολύ εμπιστεύεται τον εαυτό του και τους άλλους, τόσο πιο πολύ μπορεί ν’ αγαπάει. Όσο πιο πολύ αγαπάει, τόσο πιο λίγο φοβάται τους άλλους. Όσο περισσότερα οικοδομεί μαζί με τους άλλους, τόσο πιο πολύ τους γνωρίζει. Όσο πιο πολύ τους γνωρίζει, τόσο πιο στερεοί είναι οι δεσμοί και οι γέφυρες ανάμεσα σ’ αυτόν και τους άλλους. Η συμπεριφορά της αυτοεκτίμησης βοηθάει λοιπόν να μπει τέλος στην απομόνωση και την αποξένωση ανάμεσα στους ανθρώπους και τις ομάδες.

Προσαρμογή από το βιβλίο της Virginia Satir, “Πλάθοντας Ανθρώπους” – εκδ. ΚΕΔΡΟΣ

Πηγή: http://www.nostimonimar.gr/i-aftoektimisi-tis-virginia-satir/

Read More

Αποδεσμεύσου για να ζήσεις, Χόρχε Μπουκάι.

Κάποιες φορές, ζωή είναι να παρατάς αυτό που κάποτε σ’ έσωσε...

Ήταν μια φορά ένας ορειβάτης και επιχειρούσε μια πολύ δύσκολη αναρρίχηση σε ένα βουνό με έντονη χιονόπτωση. Πέρασε τη νύχτα μαζί με άλλους στο καταφύγιο. Το πρωί το χιόνι έχει σκεπάσει για τα καλά το βουνό, πράγμα που κάνει την αναρρίχηση ακόμη πιο δύσκολη.

Δεν θέλει, όμως, να γυρίσει πίσω, κι έτσι, όπως μπορεί, με μεγάλη προσπάθεια και θάρρος, συνεχίζει την αναρρίχηση, συνεχίζει να σκαρφαλώνει στο απόκρημνο βουνό. Μέχρι που κάποια στιγμή, ίσως από κακό υπολογισμό, ίσως γιατί η κατάσταση ήταν πραγματικά δύσκολη, πάει να στερεώσει στον πάσσαλο το σχοινί ασφαλείας και του γλιστράει ο γάντζος. Ο ορειβάτης γκρεμίζεται… αρχίζει να κατρακυλάει στο βουνό χτυπώντας άγρια στα βράχια ενώ το χιόνι πέφτει πυκνό…

Από μπροστά του βλέπει να περνάει όλη του η ζωή. Κλείνει τα μάτια περιμένοντας το χειρότερο, και ξαφνικά, νιώθει στο πρόσωπο του ένα χτύπημα από σχοινί. Χωρίς καθόλου να σκεφτεί, πιάνεται από το σχοινί με μια ενστικτώδη κίνηση. Ποιος ξέρει… Το σχοινί αυτό μπορεί να έμεινε εκεί κρεμασμένο από κάποιον πάσσαλο… κι αν είναι έτσι, θα μπορέσει να τον κρατήσει και να σταματήσει την πτώση του.

Κοιτάζει προς τα πάνω, αλλά το μόνο που βλέπει είναι η χιονοθύελλα και το πυκνό χιόνι που πέφτει πάνω τον. Τα δευτερόλεπτα μοιάζουν αιώνες σ’ αυτό το κατρακύλισμα που γίνεται όλο και πιο γρήγορο και μοιάζει να μην τελειώνει…

Ξαφνικά, το σχοινί τινάζεται και νιώθει αντίσταση. Ο ορειβάτης δεν βλέπει τίποτε, ξέρει όμως ότι προς το παρόν έχει σωθεί. Το χιόνι πέφτει ασταμάτητα, κι αυτός εκεί, δεμένος με το σχοινί, μέσα στο φοβερό κρύο, κρεμασμένος από ένα κομμάτι λινάρι, που τον κρατάει για να μην τσακιστεί πέφτοντας στη χαράδρα ανάμεσα στα βουνά.

Προσπαθεί να δει τι υπάρχει γύρω του, αλλά μάταια δεν ξεχωρίζει τίποτε. Φωνάζει δυο-τρεις φορές, αλλά καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να τον ακούσει κανείς. Η πιθανότητα να σωθεί είναι απειροελάχιστη. Και να δουν ότι λείπει, δεν θα μπορέσει κανείς ν’ ανέβει να ψάξει γι’ αυτόν πριν σταματήσει η χιονοθύελλα, αλλά και τότε ακόμη, πώς να ξέρουν ότι βρίσκεται κρεμασμένος στο γκρεμό;

Αντιλαμβάνεται πως αν δεν κάνει κάτι γρήγορα, αυτό θα είναι το τέλος του.

Όμως, τι να κάνει;

Θα μπορούσε ίσως να σκαρφαλώσει προς τα πάνω και να προσπαθήσει να φτάσει στο καταφύγιο, αμέσως όμως καταλαβαίνει πως κάτι τέτοιο είναι αδύνατον. Ξαφνικά… ακούει μια φωνή από μέσα τον που τον λέει «λύσου!» Μπορεί να είναι η φωνή του Θεού, ή η φωνή της εσωτερικής του σοφίας, μπορεί όμως να είναι κάποιο κακό πνεύμα, ή παραίσθηση… ακούει πάντως τη φωνή να επιμένει «λύσου, λύσου!»

Σκέφτεται πως αν λυθεί αυτή τη στιγμή σίγουρα θα σκοτωθεί. Θα είναι ένας τρόπος για να τελειώσει το μαρτύριο του. Μπαίνει στον πειρασμό να επιλέξει το θάνατο για να σταματήσει να υποφέρει. Σαν απάντηση όμως στη φωνή δένεται ακόμη πιο σφιχτά. Και η φωνή επιμένει «λύσου!…

Μη βασανίζεσαι άλλο, δεν έχει νόημα τόσος πόνος… λύσου!» Εκείνος, όμως, δένεται ακόμη πιο σφιχτά, ενώ πολύ αποφασιστικά λέει μέσα τον πως καμία φωνή δεν πρόκειται να τον πείσει να αφήσει αυτό που χωρίς αμφιβολία του έχει σώσει τη ζωή. Η σύγκρουση αυτή συνεχίζεται για ώρες, ο ορειβάτης όμως εξακολουθεί να είναι δεμένος μ αυτό που νομίζει πως είναι η μοναδική του δυνατότητα για να σωθεί.

Ο μύθος λέει ότι την άλλη μέρα η ομάδα διάσωσης βρήκε τον ορειβάτη μισοπεθαμένο. Η ζωή του κρεμόταν από μια κλωστή. Ακόμα λίγα λεπτά, και ο ορειβάτης θα είχε πεθάνει από το κρύο, παγωμένος, και, παραδόξως, δεμένος με το σχοινί του… σε απόσταση λιγότερο από ένα μέτρο από το έδαφος.

Λέω, λοιπόν, ότι, καμιά φορά, το να μην εγκαταλείπεις κάτι είναι θάνατος.

Κάποιες φορές, ζωή είναι να παρατάς αυτό που κάποτε σ’ έσωσε.

Να αφήνεις πίσω τα πράγματα που μαζί τους είσαι δεμένος σφιχτά, επειδή νομίζεις ότι αν τα κρατήσεις θα σε σώσουν από την κατάρρευση.

Όλοι έχουμε αυτήν την τάση να δενόμαστε σφιχτά με ιδέες, πρόσωπα και καταστάσεις. Δενόμαστε με ανθρώπους, με χώρους, με τόπους γνωστούς, γιατί είμαστε βέβαιοι πως αυτό είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να μας σώσει. Πιστεύουμε στο «γνώριμο κακό», όπως λέει ένα γνωστό γνωμικό.

Και παρόλο που από διαίσθηση καταλαβαίνουμε ότι το δέσιμο σημαίνει θάνατο, συνεχίζουμε να μένουμε αγκιστρωμένοι σ’ αυτό που πια δεν μας χρειάζεται, σ’ αυτό που δεν υπάρχει πια, τρέμοντας τις φανταστικές συνέπειες αν αποδεσμευτούμε.


Χόρχε Μπουκάι – Ο Δρόμος των Δακρύων – Εκδόσεις OPERA

Read More

Συνεξάρτηση, δεν χρειάζεται να είμαστε τόσο «καλοί» με τους άλλους.

Συνεξάρτηση είναι όταν αναλαμβάνεις τα προβλήματα των άλλων, τις ανάγκες, τα συναισθήματά, τις προτιμήσεις, τους στόχους, τη ζωή τους, σα να είναι δικά σου, παραμελώντας ή ακόμη και χάνοντας επαφή με τα πραγματικά δικά σου.

Ο όρος αρχικά αναφερόταν στη νοσηρή «δυναμική» που παρατηρούνταν στους συντρόφους αλκοολικών, που χωρίς να το θέλουν, υπέθαλπαν τα προβλήματα του εθισμένου ατόμου, μέσα από υποθετικά βοηθητικές συμπεριφορές.

Η συνεξάρτηση τώρα πλέον αναφέρεται σε οποιονδήποτε εμπλέκεται σε παρόμοια νοσηρή «δυναμική». Λέμε «νοσηρή» γιατί το να καλύπτει τις ανάγκες του άλλου, δεν είναι υγιές για τον συνεξαρτημένο αλλά ούτε και για τον παραλήπτη.

Πως αναπτύσσεται η συνεξάρτηση;

Η συνεξάρτηση αναπτύσσεται όταν ένα παιδί είναι σε ανισότιμη σχέση με τους γονείς του, όπου μαθαίνει να βάζει στην άκρη τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες, ώστε να ανταποκριθεί στις ανάγκες και τα θέλω των γονιών του, προκειμένου να πάρει τη φροντίδα τους, την προσοχή ή την έγκρισή τους.

Έτσι το παιδί μεγαλώνοντας, αποκτά την τάση να ξαναδημιουργεί κα να έλκεται απ’ αυτή τη «δυναμική» σε όλες του τις σχέσεις. Συνήθως χρειάζεται να αλλάξει αρκετές σχέσεις ή θέσεις εργασίας, πριν συνειδητοποιήσει ότι τα προβλήματά του δεν οφείλονται στον λάθος σύντροφο ή στη λάθος δουλειά, αλλά σε νοσηρές συνήθειες. Επειδή οι συνήθειες στις σχέσεις αποκτούνται κατά την πρώιμη ανάπτυξη, είναι βαθιά ριζωμένες και φαίνονται φυσιολογικές, κάνοντάς το πιο δύσκολο να συνειδητοποιήσεις ότι υπάρχουν εναλλακτικές.

Παραδείγματα Συνεξάρτησης

Η Μαρία είχε συνεξάρτηση με τον σύντροφό της Παύλο. Ο Παύλος δεν ήταν ευχαριστημένος με τη δουλειά του και η Μαρία ανέλαβε να του βρει μια νέα δουλειά. Ξανάφτιαξε το βιογραφικό του, έψαξε στο διαδίκτυο για αγγελίες και του αγόρασε πουκάμισα και γραβάτες για τις συνεντεύξεις.

Ο Παύλος ήταν πολύ ευχαριστημένος στη νέα δουλειά που βρήκε με τη σκληρή προσπάθεια της Μαρίας αλλά εκείνη έγινε καταθλιπτική και υποτονική. Καθώς ο Παύλος δεν χρειαζόταν τη βοήθειά της, εκείνη δεν ένιωθε πλέον σέξι και ελκυστική, πράγμα που έφερε προβλήματα και στην ερωτική τους ζωή. Η μελαγχολία της Μαρίας επιδεινώθηκε και παραιτήθηκε από τη δουλειά της. Ο οικογενειακός γιατρός την παρέπεμψε σ’ έναν ψυχολόγο και η Μαρία έμαθε πώς να σχετίζεται με πιο ισορροπημένο τρόπο και με τον σύντροφό της και με τον εαυτό της.

Ο Σταύρος είχε συνεξάρτηση με τη δουλειά του. Ήταν ένα ανερχόμενο αστέρι στη δουλειά, έπαιρνε προαγωγές και αυξήσεις που έσπαγαν τα ρεκόρ της εταιρείας. Αυτό απαιτούσε ηρωική προσπάθεια από τον Σταύρο, που δούλευε μέχρι αργά τη νύχτα και τα σαββατοκύριακα, παραμελώντας την προσωπική του ζωή. Έξι μήνες αφότου προάχθηκε σε μια θέση που ούτε την ήθελε ούτε του άρεσε αλλά ένιωθε υποχρεωμένος να δεχτεί, κατέρρευσε με κλινική κατάθλιψη.

Η Ειρήνη είχε συνεξάρτηση με το γιό της Φώτη. Ο Φώτης δεν είχε τελειώσει μια εργασία για το σχολείο, που έπρεπε να παραδώσει την επόμενη μέρα. Δεν είχε αρκετό χρόνο για να την ολοκληρώσει και να πάει για προπόνηση στο ποδόσφαιρο. Η Ειρήνη δεν άντεξε να τον αφήσει να χάσει το ποδόσφαιρο, οπότε τελείωσε εκείνη την εργασία του και την είχε έτοιμη όταν εκείνος γύρισε στο σπίτι.

Είμαι συνεξαρτημένος;

Αν απαντήσετε «Ναι» σε 4 ή περισσότερες από τις παρακάτω δηλώσεις, τότε έχετε κάποιο βαθμό συνεξάρτησης.

1. Δεν μπορείτε να πείτε «Όχι».

2. Πάντα συμμορφώνεστε με τις προτιμήσεις των άλλων.

3. Νιώθετε άβολα και ένοχα όταν κάνετε τα πράγματα που εσείς θέλετε.

4. Έχετε δυσκολία να αποδεχτείτε τις φιλοφρονήσεις που σας κάνουν.

5. Ντρέπεστε ή νιώθετε υπεύθυνος για την κακή συμπεριφορά των άλλων.

6. Νιώθετε θυμωμένος και δεν ξέρετε γιατί.

7. Πιστεύετε ότι η σύγκρουση δεν έχει κανένα καλό αποτέλεσμα και την αποφεύγετε πάση θυσία.

8. Συνεχώς προλαβαίνετε τις ανάγκες των άλλων και τις ικανοποιείτε πριν καν σας το ζητήσουν.

9. Έχετε την τάση να έλκετε ανθρώπους που χρειάζονται κάποιον να τους σώσει.

10. Νιώθετε μεγάλο άγχος όταν τα πράγματα δεν εξελιχθούν όπως τα σχεδιάσατε.

Πως θα αναγνωρίσετε τη Συνεξάρτηση;

Κάποιες φορές χρειάζεται να κάνουμε θυσίες για τους άλλους αλλά όταν παραμελούμε συστηματικά τις δικές μας ανάγκες, τους στόχους και τις προσδοκίες μας, για μήνες ή χρόνια, αυτό δεν είναι υγιές.

Η συνεξάρτηση οδηγεί το άτομο σε εξάντληση. Με τον καιρό, μπορεί να πάθει κατάθλιψη, να είναι αγχώδης, ευρέθιστος και θυμωμένος. Κάποιες φορές είναι πολύ δύσκολο για τα συνεξαρτημένα άτομα να επιτρέψουν στον εαυτό τους να νιώσουν αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, καθώς έχουν μάθει να μη δίνουν αξία στα συναισθήματά τους.

Μπορώ να το αλλάξω;

Τα συνεξαρτημένα άτομα λένε συχνά: «Έτσι είμαι. Δεν μπορώ να αλλάξω». Συνήθως χωρίς να το συνειδητοποιούν, το να υποφέρουν τους δίνει μια ικανοποίηση και μια αίσθηση περηφάνιας επειδή τα καταφέρνουν. Όμως αν δεν ζήσεις εσύ τη ζωή σου, δεν θα το κάνει κανείς άλλος για σένα.

Μπορείς να αλλάξεις την τάση για συνεξάρτηση. Είναι δύσκολο και χρειάζεται χρόνο, αλλά δεν είναι τόσο κοπιαστικό όσο το να είσαι συνεξαρτημένος. Μικρές αλλαγές μπορεί να έχουν εντυπωσιακά μεγάλη επίδραση, γιατί η νοοτροπία, η συμπεριφορά και τα συναισθήματα της συνεξάρτησης αλληλεπιδρούν και έτσι, αλλάζοντας το ένα, αλλάζουν και τα άλλα.

Ένα πρώτο βήμα για να αλλάξεις τη συνεξάρτηση, είναι να αναπτύξεις μια νοητική εικόνα, ένα «μέτρο» για το τι είναι ρεαλιστικό για σένα να κάνεις. Μπορείς για παράδειγμα, να οραματιστείς τον εαυτό σου – το χρόνο και την ενέργειά σου – σαν ένα γυάλινο δοχείο με χρωματιστό νερό, στο αγαπημένο σου χρώμα.

Αποφάσισε πόσο από το χρωματιστό νερό χρησιμοποιούν ήδη οι διάφορες ευθύνες και υποχρεώσεις σου και επέλεξε το χαμηλότερο επίπεδο στάθμης (όχι κάτω από 30%) που θα φροντίζεις να εξασφαλίζεις για το περιεχόμενό σου, έτσι ώστε να έχεις αρκετό απόθεμα για τον εαυτό σου και τις έκτακτες ανάγκες.

Από κει και πέρα, κάθε φορά που κάποιος θα σου ζητάει να κάνεις κάτι, πριν αποφασίσεις αν θα το κάνεις, μπορείς να φέρνεις στο μυαλό σου την εικόνα του δοχείου σου και να εξετάζεις αν, ικανοποιώντας το αίτημα, θα εξαντλήσεις τα αποθέματά σου κάτω από το χαμηλότερο επιτρεπτό όριο (π.χ. το 30% του περιεχομένου). Επιπλέον, είναι σημαντικό να λάβεις υπόψη αν το αίτημα έρχεται από κάποιον με τον οποίο έχεις μια ισορροπημένη και υγιή σχέση.

Το επόμενο βήμα είναι να μάθεις να λες «Όχι», πράγμα πολύ δύσκολο για όσους έχουν θέματα συνεξάρτησης. Το να λες «Όχι» δεν σε κάνει κακό άνθρωπο ούτε σε εμποδίζει να παίρνεις αγάπη και τρυφερότητα.

Το να νιώθεις ότι πρέπει να κερδίσεις την αγάπη και τη στοργή, είναι μια λανθασμένη πεποίθηση που οι συνεξαρτημένοι μαθαίνουν ακούσια, ως παιδιά. Χρειάζεται να μάθεις να επεξεργάζεσαι το αίτημα του άλλου αντί να συμφωνείς αυτόματα όπως συνηθίζει να κάνει ο συνεξαρτημένος.

Εξασκήσου στο να λες δυνατά μια φράση στον εαυτό σου, που θα λέει ότι θα το σκεφτείς και θα τους απαντήσεις. Είναι καθοριστικό να εξασκηθείς λέγοντας δυνατά τη φράση, γιατί έτσι κάνεις πρόβα σε μια νέα αυτόματη απάντηση που θα έχεις έτοιμη, καθώς είναι δύσκολο να πεις «Όχι» όταν σε αιφνιδιάζουν. Μέχρι να τους απαντήσεις, μπορεί κιόλας να έχουν βρει άλλη λύση στα προβλήματά τους. Στη συνέχεια, εξασκήσου με τον ίδιο τρόπο στο να λες «Όχι».

Επιπλέον, χρειάζεται να αλλάξεις τον τρόπο με τον οποίο νιώθεις καλά με τον εαυτό σου. Οι συνεξαρτημένοι νιώθουν αυτοεκτίμηση μέσα από τον εθισμό τους στο να παρέχουν βοήθεια. Οπότε για να αλλάξεις τη συνεξάρτηση, χρειάζεται να συμβιβαστείς με το γεγονός ότι θα παίρνεις λιγότερη ευχαρίστηση μέσα απ’ αυτό, και παράλληλα να αναπτύξεις νέους τρόπους για να νιώθεις αυτοεκτίμηση.

Για παράδειγμα, να ασχοληθείς με όλα εκείνα τα πράγματα που είχες βάλει στην άκρη, όπως το να αλλάξεις εργασία ή καριέρα, να ασχοληθείς με ένα αγαπημένο σου χόμπι ή να βρεις ένα καινούριο, να αθληθείς, να κοινωνικοποιηθείς κλπ.

Φαντάσου ότι αυτή η εξάσκηση στους νέους τρόπους συσχέτισης με τους άλλους, είναι ένα πείραμα. Μην περιμένεις να πετύχεις μόνιμες αλλαγές αμέσως. Δες τι αποδίδει και τι όχι, κάνε τις δικές σου διορθώσεις και πειραματίσου ξανά. Αρκετά σύντομα, αυτό που έμοιαζε πολύ δύσκολο στην αρχή, θα γίνει κάτι φυσιολογικό για σένα. Σκέψου πόσα πολλά μπορείς να πετύχεις αν βάλεις όλη την ενέργεια και το χρόνο που ξόδευες για τους άλλους, στη δική σου ζωή!!

Πηγή: http://www.thessalonikiartsandculture.gr/life/aytoveltiwsi/syneksartisi-den-xreiazetai-na-eimaste-toso-kaloi-me-tous-allous#.VXND29Kqqkp

Read More