Online συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία

Η αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως ψυχοθεραπείας είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και πειραματικά αποδεδειγμένη. Την τελευταία δεκαετία εκατοντάδες έρευνες αποδεικνύουν ότι η εξ’ αποστάσεως ψυχοθεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την κλασσική θεραπεία δια ζώσης, πρόσωπο με πρόσωπο στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή.

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των γονέων στη λήψη απόφασης επαγγέλματος;

Οι γονείς παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή του επαγγέλματος ενός εφήβου και στην επαγγελματική του εξέλιξη. Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να βρουν την ευτυχία και να επιτύχουν στη ζωή τους. Ένας σημαντικός παράγοντας, λοιπόν, που έχει να κάνει με την ευτυχία και την επιτυχία κάποιου είναι και το επάγγελμα που έχει επιλέξει.

Το συνάισθημα του θυμού. Μύθοι και αλήθειες

Όλοι ξέρουμε τι είναι ο θυμός αφού κάθε άνθρωπος τον έχει βιώσει είτε ως ενόχληση ή ως ξέσπασμα. Είναι ένα απολύτως φυσιολογικό, συνήθως υγιές συναίσθημα. Όμως όταν σε κάνει να χάνεις τον έλεγχο είναι δυνατό να δημιουργηθούν προβλήματα- στη δουλειά, στις προσωπικές σχέσεις και γενικότερα στην ποιότητα ττης ζωής του ατόμου. Και όλο αυτό μπορεί να σε κάνει να νιώθεις έρμαιο ενός απρόβλεπτου και πολύ δυνατου συναισθήματος.

Ο σύντροφός μου πάσχει από κατάθλιψη. Πώς μπορώ να του συμπαρασταθώ;

Το να είσαι σε μία σχέση όταν ο ένας (ή και οι δύο) πάσχει από κατάθλιψη είναι πρόκληση. Η κατάθλιψη ίσως κάνει το σύντροφό σου να φαίνεται απόμακρος. Μπορεί να νιώθει ότι είναι βάρος ή να κλείνεται στον εαυτό του. Τίποτα όμως από αυτά δε σημαίνει ότι η σχέση σας είναι προβληματική. Οι δυο σας μπορείτε να το αντιμετωπίσετε μαζί.

Διαζύγιο: «Να προσπαθήσω κι άλλο ή τελείωσαν όλα;»

Γιατί παντρεύτηκες; Γιατί παντρεύτηκες το συγκεκριμένο άνθρωπο; Γιατί παντρεύτηκες τότε; Ό,τι και αν απάντησες, το πιθανότερο είναι πως οι λόγοι για τoυς οποίους παντρεύτηκες αντιπροσώπευαν για σένα μια ευκαιρία να προσθέσεις κάτι στη ζωή σου. Μόνο ένα ιδιόρρυθμο άτομο και για πολυ ιδιόρρυθμους λόγους θα παντρευόταν ξέροντας ότι με το γάμο θα χειροτερέψει η ζωή του.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα οικογένεια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα οικογένεια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 2017

Δίδυμα παιδιά στην εφηβεία.

Από τη μήτρα της μητέρας τους ακόμα τα δίδυμα αδέρφια συγκρίνονται μεταξύ τους διαρκώς. Ανεξάρτητα για το αν πρόκειται για τις σχέσεις, το σχολέιο, τα αθλήματα ή την κοινωνική ζωή τα δίδυμα αδέρφια προσπαθούν το ένα να είναι καλύτερο από το άλλο. Οι γονείς τους, είναι σημαντικό να γνωρίζουν ότι όσο αδιάφορα και αν δείχνουν, πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού τους υπάρχει η απορία αν ο αδερφός ή η αδερφή τους έχουν καταφέρει κάτι καλύτερα από εκείνους. 





 Όλοι ο έφηβοι βρίσκονται στη φάση που κάνουν τα πρώτα βήματα ώστε να ανεξαρτητοποιηθούν, να αυτονομηθούν σε σχέση με την οικογένεια τους και να αποκτήσουν μια αίσθηση μοναδικότητας. Αυτό από μόνο του κάνει την περίοδο της εφηβείας  αρκετά ταραχώδη, τόσο για τους γονείς όσο και για τους ίδιους τους έφηβους. Για τα δίδυμα αδέρφια και τις οικογένειές τους, η ταραχή αυτή είναι διπλή. Τα δίδυμα αδέρφια είναι πιθανό να είναι ευερέθιστα και να εκνευρίζνται με όλα όσα συμβαίνουν γύρω τους. Οι διαφωνίες και οι καβγάδες μεταξύ τους ενδέχεται να είναι συχνότερες και εντονότερες και οι γύρω να μην είναι σε θέση να καταλάβουν το γιατί. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα και αν μεταξυ τους καταλαβαίνουν τι συμβαίνει, δυσκολεύονται πολύ να το εξηγήσουν στους άλλους. 

Είναι ουσιώδες τα δίδυμα αδέρφια να αναπτύξουν ξεχωριστές φιλίες και ενδιαφέροντα από πολύ νωρίς στη διάρκεια της ζωής τους. Ενώ κατά τη διάρκεια του Δημοτικού Σχολείου τα δίδυμα συχνά έχουν πολύ ισχυρούς δεσμούς μεταξύ τους, η περίοδος της εφηβείας είναι πολύ διαφορετική, συνήθως με πολλές εντάσεις και επώδυνη. Η αλληλεπίδραση μεταξύ τους γίνεται διαφορετική. Ενώ προηγουμένως ήταν υποστηρικτικοί ο ένας προς τον άλλον, τώρα θυμώνουν, ζηλεύουν και γίνονται κακεντρεχείς. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες τα δίδυμα αδέρφια κατά την εφηβεία έρχονται ακόμα πιο κοντά το ένα στο άλλο και αναζητούν να έχουν κοινά ενδιαφέροντα και φιλίες.

Οι γονείς συχνά μπερδεύονται και ανησυχούν με την αλλαγή συμπεριφοράς των διδύμων κατά την εφηβεία. Η εχθρική στάση του ενός προς το άλλο ή η υπερεμπλοκή του ενός στη ζωή του άλλου και ο μη διαχωρισμός τους διεγείρουν ερωτηματικά. Περιστατικά με καβγάδες και τσακωμούς που τους οδηγούν ακόμα και στο να μη μιλούν μεταξύ τους για μέρες είναι αναμενόμενα κατά την εφηβεία. 
Μέχρι ποιο σημειο όμως μπορούν να το κάνουν αυτό και από ποιο σημείο και μετά πρέπει να εμπλακούν οι γονείς; Και πότε ειναι η στιγμή να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό; 

Ποια είναι τα περιστατικά που αν συμβαίνουν υποδεικνύουν ότι θα ήταν καλό  να αναζητήσετε βοήθεια;

1. Άγχος αποχωρισμού. Όταν το παιδί παρουσιάζει ιδιαίτερη ανησυχια όταν αποχωρίζεται (ή στην ιδέα και μόνο ότι πρόκειται να αποχωριστεί) τους γονείς ή το δίδυμο αφερφό ή αδερφή.  Για παράδειγμα,  προέφηβοι 10-13 ετών ενδέχεται να αρνούνται να πάνε στο σχολείο σε διαφορετικό τμήμα από το δίδυμο αδερφό ή αδερφή τους.

2. Προβλήματα σχέσεων. Όταν αποτυγχάνουν να συνάψουν φιλίες που να διαρκούν στο χρόνο. Αυτό ενδέχεται να οφείλεται σε μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες. Ωστόσο μπορεί να εμπεριέχει θυμό και ζήλια προς κάποιον που έχει δεδομένη τη μοναδικοτητά του.

3. Προβλήματα στο σχολείο. Συχνά η αδυναμία συγκέντρωσης στο σχολείο ή η μειωμένη ακαδημαϊκή απόδοση οφείλεται σε καταθληπτικό συναίσθημα ή μαθησιακές δυσκολίες που ενδέχεται να απορρέουν από τη δυναμική των διδύμων.  

4. Έντονη ζήλια ή ανταγωνισμός προς το δίδυμο αδερφό ή αδερφή. Τα συναισθήματα αυτά προκαλούν μεγάλη ένταση. Τα δίδυμα αδέρφια μπορεί να νιώσουν υπερβολική  ζήλια  και ανταγωνισμό μεταξύ τους για διάφορα πράγματα (φίλους, αυτοκίνητα, παρέες, βαθμούς κ.α.). Μερικά δίδυμα αδέρφια έχουν την ανάγκη να είναι όλα «σε ισοπαλία» γεγονός που είναι αδύνατο, με αποτέλεσμα να αναπτύσσται ένας προβληματικός δεσμός μεταξύ τους.

5. Απομόνωση. Όταν τα δίδυμα αδέρφια περνούν όλο τους το χρόνο μαζί και μοιράζοντι τα πάντα, απομονωμένα από το κοινωνικό σύνολο. Η συνακόλουθη έλλειψη εμπιστοσύνης και η αδυναμία δοκιμής  νέων πραγμάτων χωρίς την παρουσία του άλλου είναι προφανές ότι μόνο επιβαρυντικά μπορεί να λειτουργήσει στη μεταξύ τους σχέση αλλά και στον καθένα ξεχωριστά. 

Η δυναμική που υπάρχει στη σχέση μεταξύ δύο διδύμων και ο ρόλος που παίρνει ο καθένας στη μεταξύ τους σχέση επηρεάζεται άμεσα από τη συναισθηματική κατάσταση και το επίπεδο ασφάλειας και επιτυχίας που βιώνει ο καθένας. Η ζήλια, ο ανταγωνισμός και η γενικότερη έλλειψη ευχαρίστησης είναι σημάδια ενός διαταραγμένου δεσμού μεταξύ των διδύμων. Η επέμβαση σε αυτό το δεσμό και η διασφάλιση μιας υγιούς σχέσης μεταξύ τους είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία που απαιτεί πολλή προσπάθεια και χρόνο από όλη την οικογένεια.

Και ναι, είναι πιθανό να χρειαστείτε επαγγελματική βοήθεια. Η εφηβεία είναι σημαντική περίοδος για την ανάπτυξη των διδύμων, καθώς είναι η περίοδος κατά την οποία χτίζονται τα θεμέλια για ανεξάρτητη και ψυχολογικά υγιή και ευτυχισμένη ζωή. 

Αναζητήστε τις βαθύτερες αιτίες των αντιπαραθέσεων μεταξύ των δίδυμων παιδιών σας. Το να μειώνετε προσωρινά τις εντάσεις δεν λύνει το πρόβλημα. Υπάρχουν συχνά θέματα ταυτότητας που βρίσκονται πίσω από κάθε αντίδρασή τους και θα τους βοηθούσε πολύ να είστε εκεί ώστε να μοιραστούν τους προβληματισμούς τους. Αρκεί να μην ασκείτε κριτική και να είστε ανοιχτόμυαλοι.





Συμβουλές για να μεγαλώσετε συναισθηματικά ικανοποιημένα δίδυμα αδέρφια.

Τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη των μεθόδων τεκνοποιείας, είναι πολύ πιο συχνό από ότι στο παρελθόν να πραγματοποιούνται πολλαπλές κυήσεις. Πέρα από την ευτυχία που φέρνουν στην οικογένεια, τα δίδυμα ή τα τρίδυμα προκαλούν και άγχος στους γονείς σχετικά με το μεγάλωμά τους. 

Καλείστε να είστε αποτελεσματικοί και οργανωμένοι, συνεπείς στο χρόνο και ικανοί να προσφέρετε φροντίδα στα παιδιά μέσα σε λογικά πλαίσια. Επιπλεον, αντιλαμβανόμενοι το βαθύ δέσιμο που έχουν μεταξύ τους είναι πολύ σημαντικό να υποστηρίζετε την υγιή ανάπτυξη και συναισθηματική τους ωρίμανση καθώς οδηγούνται προς την ενηλικίωση. Μόλις αντιληφθείτε τον τρόπο που σχετίζονται μαζί σας αλλά και μεταξύ τους, θα μπορέσετε να είστε πολύ πιο αποτελεσματικοί και επιτυχημένοι γονείς. 

Τι να κάνετε:

Να δείχνετε κατανόηση στον ιδιαίτερο δεσμό που έχουν μεταξύ τους. Παρατηρήστε τα για να κατανοήσετε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται. Επιπλέον δεν είναι κακό να διαβάσετε και να ενημερωθείτε όσο καλύτερα μπορείτε για τον τρόπο που σχετίζονται τα δίδυμα αδέρφια τόσο μεταξύ τους όσο και με τους άλλους.

Φροντίστε να εξασφαλίσετε το αίσθημα της μοναδικότητας για κάθε παιδί. Αυτό θα προσφέρει αρμονία και λιγότερες διαμάχες κατά την εφηβική και ενήλικη ζωή. Το συναισθηματικό δέσιμο με κάθε ένα από τα δίδυμα παιδιά σας θα πρέπει να είναι μοναδικό και διαφορετικό για το καθένα.
Θεωρήστε το κάθε παιδί ανεξάρτητο και φερθείτε στο καθενα με διαφορετικό τρόπο. Μην περιμένετε ότι τα παιδιά σας θα είναι μαζί συνέχεια και μην τους συμπεριφέρεστε σα να είναι ενότητα.

Αποφύγετε να αναφέρεστε σε αυτά ως «τα δίδυμα» αλλά χρησιμοποιείστε τα ονόματά τους κανονικά όπως κάνετε και με τα υπόλοιπα παιδιά σας. Επιπλέον, σιγουρευτείτε ότι δε συμπεριφέρεστε στο καθενα σα να είναι το μισό μιας ολότητας για παράδειγμα το ένα δίδυμο να είναι το καλό και το άλλο το κακό.

Τα δίδυμα και τα τρίδυμα αδέρφια έρχονται στον κόσμο μαζί. Ο αποχωρισμός του ενός από το άλλο όμως γίνεται από τη στιγμή της γέννησής τους και πρόκειται για μια οδυνηρή για αυτά διαδικασία. Πρέπει να δειχνετε ευαισθησία και σεβασμό στην ιδιαίτερη επαφή που έχουν μεταξύ τους, αναγνωρίζοντας όμως ότι δε είναι ένα, αλλα ότι το καθένα αποτελεί μια ολότητα. 

Προσπαθείστε να μαθαίνετε τι είναι αυτό που δημιουργεί κάθε φορά την αντίδραση και την ένταση μεταξύ τους. Αναρωτηθείτε για τους λόγους που τα παιδιά σας δεν είναι ικανοποιημένα το ένα με το άλλο.  Ποιος ο δικός σας ρόλος σε αυτό; Μήπως το ένα από τα δύο νιώθει «το αγαπημένο της μαμάς και του μπαμπά»; Μήπως το ένα έχει περισσότερα προνόμια από το άλλο; Μήπως εξαρτώνται περισσότερο από όσο θα έπρεπε το ένα από το άλλο; 

Κατανοήστε τις δράσες και τις αντιδράσεις μεταξύ τους. Το να λεκτικοποιείτε αυτό που πιστεύετε ότι συμβαίνει μεταξυ τους θα βοηθήσει τόσο εσάς όσο και τα παιδιά σας.

Αναγνωρίστε ότι τα παιδιά σας είναι ιδιαίτερα. Μιλήστε τους για το τι σημαίνει το ότι είναι δίδυμα ή τρίδυμα και πώς αυτό διαφέρει από το να είναι απλά αδέρφια. Εξηγήστε τους ότι είναι ιδιαίτερα και τι σημαίνει αυτό. Ρωτήστε τα αν τους αρέσει που έιναι δίδυμα. Πείτε τους πώς θα σας άρεσε να σχετίζονται μεταξύ τους και παροτρύνετέ τα να σας πούν τι σχέση θα ήθελαν εκείνα να έχουν μεταξύ τους. 






Τι να αποφύγετε:

Μην αμφισβητήσετε τη δύναμή τους. Τα δίδυμα είναι δυνατό να γίνουν διπλός μπελάς για κάποιους γονείς (όχι μόνο σε σχέση με υλικά αγαθά και υπόχεώσεις, όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο). Αντικειμενικά, τα δίδυμα ή τρίδυμα αδέρφια είναι δυνατό να προκαλέσουν αναταρχή στους γονείς και τα υπόλοιπα αδέρφια τους. Και αυτό γιατί μπορούν πολύ πιο έυκολα να «κάνουν κόμμα». Αν αναζητήσετε και καταφέρετε να βρείτε τα σημάδια που υποδεικνύουν μια τέτοια κατάσταση, θα βοηθηθείτε πολύ στο να προλαμβάνετε τέτοιου είδους περιπέτειες.

Μην αφήσετε τα δίδυμα ή τρίδυμα αδέρφια να εξαρτώνται το ένα από το άλλο. Συχνά πολυάσχολοι γονείς αφήνουν τα αδέρφια να περνούν πολύ χρόνο μαζί για πολλές ώρες κάθε μέρα ενδεχομένως και συνέχεια. Κάτι τέτοιο επηρεάζει τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Πάρα πολύς χρόνος μαζί, τους δημιουργεί υπερεξάρτηση του ενός από το άλλο, που είναι πολύ δύσκολο να λυθεί στην περίπτωση που παγιωθεί. Συνακόλουθα, θα υπάρχουν επιπτώσεις στη σχολική επίδοση και τις κοινωνικές δεξιότητες. Επομένως, σιγουρευτέιτε ότι τα δίδυμα αδέρφια δεν παίζουν συνεχώς και αποκλειστικά μαζί. Φροντίστε να περνούν και χρόνο με άλλα παιδιά (ξεχωριστά και μαζί), αλλά και μόνα τους. 

Μην αδιαφορείτε όταν τσακώνονται. Συχνά τα δίδυμα αφέρφια τσακώνονται για φαινομενικά μηδαμινούς λόγους και συχνά οι γονείς, εκνευρισμένοι από τους συνεχείς καβγάδες συνηθίζουν να πειθαρχούν και να τιμωρούν και τα δυο αδέρφια, χωρίς να ασχολούνται πραγματικά με το τι έχει συμβεί μεταξύ τους. Άλλοι, βλέπουν το ένα ως το πιο άτακτο ή αυτό που προκαλεί προβλήματα, δίνοντας στο άλλο την εικόνα αυτού που δεν κάνει ποτέ λάθος. Και οι δύο αυτοί τρόποι αντίδρασης είναι επιβλαβείς για τη συναισθηματική ευημερία των παιδιών. Είναι σημαντικό να προσπαθείτε να καταλάβετε ακριβώς τι έχει συμβεί προτού προβείτε σε επιπλήξεις και συνέπειες των πράξών τους. Κάντε το με τον καλύτερο τρόπο που μπορείτε και μετά φροντίστε να επιβάλετε διαφορετικές συνέπειες για το καθένα από τα δίδυμα ανάλογα με το μερίδιο ευθύνης  και τα ενδιαφέροντά του. 


Αποφύγετε να τραβούν την προσοχή. Είναι σύνηθες για τους άλλους να παρακολουθούν με περιέργεια τα δίδυμα και τρίδυμα αδέρφια, αφού αυτό δεν είναι το πιο συχνό. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να προσπαθήσετε να μειώσετε τέτοιες συμπεριφορές όσο γίνεται περισσότερο, καθώς αυτό μπορεί  να τα κάνει να  νιώθουν διαφορετικά και να αλλοιώσει την εικόνα εαυτού και την ανεξαρτησία τους. 

Επιπλέον, θα ήταν πολύ χρήσιμο να ζητήσετε από τους φίλους και την οικογένειά σας να μην αποκαλούν τα παιδιά σας «τα δίδυμα» ή «τα τρίδυμα», ειδικά αν τα γνωρίζουν τόσο καλά ώστε να τα ξεχωρίζουν και να μπορούν να τα αποκαλούν με τα ονόματά τους. Το αίσθημα της ανεξαρτησίας στα παιδιά  θεμελιώνεται μόλις μάθουν να αναγνωρίζουν το όνομά τους, το οποίο σίγουρα δε είναι «τα δίδυμα»

Μην τα ντύνετε με τα ίδια ρούχα.  Φροντίστε το κάθε παιδί να έχει του δικά του ρούχα καθώς, το να μοιράζονται τα ίδια (αφού φορούν το ίδιο νούμερο) είναι μεν πρακτικό αλλά δημιουργεί μια υπερεμπλεγμένη σχέση μεταξυ τους που δεν τους δίνει τη δυνατότητα να αυτονομηθούν. Αυτού του είδους ο δεσμός θα περιπλέξει τη ζωή τους αφού θα τους κάνει να νιώθουν δυσφορικά σε πλαίσια όπου δεν είναι μαζί. Επομένως, από τη στιγμή που η ατομικότητα κρίνεται πολύτιμο χαρακτηριστικό είναι πολύ σημαντικό, φροντίστε να τους την εξασφαλίσετε από πολύ νωρίς στη ζωή τους. Αποφύγετε λοιπόν να έχουν κοινή γκαρνταρόμπα και να φορούν τα ίδια ρούχα, εκτός αν πρόκειται για κάποια συγκεκριμένη περίσταση όπου όλα τα παιδιά φορούν το ίδιο (π.χ. σχολική γιορτή, παρέλαση).

Συνοψίζοντας, η ανατροφή διδύμων γενικά είναι μια πρόκληση για τους γονείς. Καλείστε να δίνετε λύσεις σε τσακωμούς, καβγάδες και αντιζηλίες  πολύ συχνότερα από ότι αναμένατε. Παράλληλα είστε αυτοί που πρέπει να ενισχύσετε την ατομικότητα και την ανεξαρτησία του καθενός, αναγνωρίζοντας και δείχνονντας σεβασμό στον ιδιαίτερο δεσμό που υπάρχει μεταξύ τους, προκειμένου να τους εξασφαλίσετε μια υγιή συναισθηματική και ψυχική ανάπτυξη.

Ιδιαίτερα το διάστημα της εφηβείας η πρόκληση για τους γονείς επεκτείνεται και σε ακαδημαϊκό, κοινωνικό και διαπροσωπικό επίπεδο. Τις περισσότερες φορές η σχέση μεταξύ των διδύμων κατά την εφηβεία είναι τόσο ευεργετική, όσο και καταστροφική.

Τελικά τα δίδυμα ή τρίδυμα αδέρφια μεταφράζονται στα μυαλά των γονιών τους ως πολλαπλή ευτυχία, πολλαπλή πρόκληση, μερικές φορές μηδαμινός ύπνος και υπέρμετρη προσωπική ωρίμανση. Είναι πραγματικά ευλογία και προνόμιο το γεγονός ότι καλείστε να αναθρέψετε και να διαπαιδαγωγήσετε δίδυμα και τρίδυμα παιδιά και να τα οδηγήσετε τελικά στις ανεξάρτητες ενήλικες ζωές τους. Κάθε στάδιο αποτελείται από προκλήσεις αλλα και  ανταμοιβές. Και το να απολαύσετε το ταξίδι αυτό  αποτελεί μέρος του σχεδίου και προαπαιτούμενο ώστε να τα καταφέρετε!

Πολυδώρου Χριστίνα

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2017

Γιατί οι έφηβοι κρατούν τους γονείς τους μακρυά από τα προβλήματά τους;


Γιατί οι έφηβοι δεν μιλούν στους γονείς τους

Η περίοδος της εφηβείας θα μπορούσε να παρομοιαστεί με τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός ανθρώπου. Και αυτό γιατί και τα δύο αυτά στάδια ανάπτυξης χαρακτηρίζονται από πολλές και σημαντικές αναπτυξιακές αλλαγές. Τα νεογέννητα, όπως και οι έφηβοι, μη έχοντας ιδιαίτερη εμπειρία της ζωής σε σωματικό και πνευματικό επίπεδο, συμπεριφέρνοται με τρόπους αδέξιους. Καθώς προσπαθούν να προσδιορίσουν το ποιοι είναι, οι γονείς τους δεινοπαθούν να κατανοήσουν τι συμβαίνει στο παιδί τους που μέχρι πριν νόμιζαν ότι ήξεραν απ’έξω και ανακατωτά.





Ωστόσο, αυτό που οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο από όλα στη φάση που βρίσκονται είναι να τους καταλαβαίνουν οι γονείς τους. Ο τρόπος που αλληεπιδράτε, οι λέξεις που χρησιμοποιείτε, ο τόνος της φωνής σας, ακόμα και η στάση του σώματός σας έχουν τεράστιο αντίκτυπο στο αν θα νιώσουν οι έφηβοι άνετα να σας μιλήσουν για σοβαρά ζητήματα που τους απασχολούν. Αν δεν δείχνετε κατανόηση στα ασήμαντα για εσάς ζητήματα (τα οποία σε εκείνους φαντάζουν τεράστια) τότε οι πιθανότητες να ανοιχτούν σε εσάς μειώνονται σημαντικά.

Φανταστείτε το γιό σας να επιστρέφει από το σχολείο όπου είχε να αντιμετωπίσει συμμαθητές του που του φέρονταν άσχημα και τον κορόιδευαν, να πετάει την τσάντα του στο χωλ και χωρίς να σας μιλήσει να κλείνεται στο δωμάτιό του. Δε θα θέλατε να έχετε την ευκαιρία να μιλήσετε μαζί του;
Αν πίεζαν την κόρη σας οι φίλοι της να δοκιμάσει ναρκωτικά δε θα θέλατε να το γνωρίζετε;

Το να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις είναι άβολο. Όλοι θα θέλατε και εύχεστε τα παιδιά σας να μην βρεθούν ποτέ μπροστά σε τέτοιες καταστάσεις. Αλλά θα ήταν αφελές να πιστεύεε ότι τα παιδιά σας δε θα τα αγγίξει καμία πτυχή των δυσκολιών της εφηβείας.

Πολλές φορές οι έφηβοι επιλέγουν όταν βρίσκονται σε δύσκολες καταστάσεις να μην τις μοιράζονται με τους γονεις τους. Συνήθως προτιμούν ανθρώπους από το ευρυτερο κοινωνικό τους περίγυρο, τους οποίους εμπιστεύονται και με τους οποίους νιώθουν ασφαλείς. Απευθύνονται σε φίλους, δασκάλους ή οικογενειακούς φίλους.

Τις περισσότερες φορές τα θέματα που τους απασχολούν και δεν μοιράζονται με τους γονείς τους έχουν να κάνουν με τις σχέσεις τους, φιλικές ή διαπροσωπικές, τη σεξουαλική επαφή, την εγκυμοσύνη και την εμπειρία με τα ναρκωτικά. Συνήθως αναφέρονται στη μετάνοιά τους σχετικά με πράγματα που έχουν κάνει και οι γονείς τους δε θα ενέκριναν και στην ανικανότητά τους να βρουν τρόπο να το ξεπεράσουν ή να το αφήσουν πίσω. Αυτό που χρειάζονται είναι ένας ώμος να κλάψουν, κάποιος να τους ακούσεικαι να τους καταλάβει.

Στην ερώτηση εάν υπάρχει κάποιος στο σπίτι να απευθυνθούν, οι έφηβοι συνήθως απαντούν: «Όχι, γιατί δε θα με καταλάβουν» ή «Όχι, γιατί θα απογοητευτούν από εμένα». Και αυτή τους η συνειδητοποίηση είναι που τους κάνει να νιώθουν ακόμα πιο άσχημα.

Αυτό δε σημαίνει ότι ως γονείς δε νοιάζεστε για τα παιδιά σας ή είστε «κακοί γονείς». Στις περισσότερες περιπτώσεις συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Ακόμα και αν οι γονείς τους έιναι προστατευτικοί και τα αναθρέφουν με αξίες και ιδανικά, τους υπεραγαπούν και κάνουν πάντε το καλύτερο για εκέινους, οι έφηβοι δυσκολεύονται να ανοιχτούν σε αυτούς. Δε συμβαίνει μόνο σε εφήβους που δεν έχουν καλή σχέση και επικοινωνία με τους γονείς τους. Την ίδια δυσκολία έχουν και έφηβοι κοινωνικοί, «ανοιχτοί», που θέτουν στόχος και προσδοκίες στη ζωή τους. Ακόμα και αυτοί που δεν ντρέπονται να παραδεχτούν ότι αγαπούν πολύ τους γονέις τους, δε θα μιλήσουν για τα πάντα μαζί τους.

Το κλειδί στη δυσκολία τους αυτή είναι ότι καταλήγουν εσφαλμένα στο συμπέρασμα ότι η αγάπη των γονέων τους και η αποδοχή τους έχει άμεση σχέση με την καλή τους συμπεριφορά και τις επιτυχίες τους. Πιθανή λάθος απόφαση ή αποτυχία στο μυαλό των εφήβων σχετίζεται με μείωση της αγάπης και της αποδοχής των γονέων τους.

Στην προσπάθειά τους οι γονείς να μάθουν τα παιδία τους να έχουν κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά πολλές φορές χρησιμοποιούν μεθόδους όπως οι τιμωρίες, η αφαίρεση δκιωμάτων, η ντροπή κ.α. Αυτά, σε συνδυασμό με το ότι οι έπαινοι και οι ανταμοιβές κερδίζονται μόνο όταν το παιδί πετυχαίνει κάτι, δίνουν το μήνυμα στα παιδιά ότι η αγάπη των γονέων έρχεται μόνο όταν πετυχαίνουν πράγματα στη ζωή τους. Άρα μειώνεται και όταν αποτυγχάνουν να πετύχουν κάτι ή κάνουν μια λάθος επιλογή.





Είναι σημαντικό τα παιδιά σας να ξέρουν ότι ανεξάρτητα από το τι θα γίνει, σε όποιο μπλέξιμο και αν βρεθούν και όποιο πρόβλημα και αν αντιμετωπίζουν, μπορούν να έρθουν σε εσάς για βοήθεια. Πρέπει να ξέρουν ότι τα υποστηρίζετε και τα αγαπάτε ανεξάρτητα από το πόσο λάθος επιλογή έχουν κάνει.

Τι να κάνετε για να διατηρήσετε μια ανοιχτή σχέση με τα παιδιά σας όταν μπαίνουν στην εφηβεία.

Για να δημιοργήσετε και να συντηρήσετε μια ανοιχτή σχέση εμπιστοσύνης με τα παδιά σας θα πρέπει αρχικά να αναλογιστείτε τη σχέση που έχετε από μικρή ηλικία μαζί τους. Σε αυτή τη σχέση μπαίνουν τα θεμέλια της σχέσης που θα έχετε μαζί τους στην εφηβεία. Χρειάζεται να τα θαυμάζετε και να τα σέβεστε για αυτό που είναι. Με αγάπη, υποστήριξη και κατανόηση ανεξάρτητα με το αν παίζουν με την υπομονή σας, εσείς θα πρέπει να δίνετε το μήνυμα ότι όχι μόνο θα τα αποδέχεστε πάντα για αυτό που είναι, αλλά και ότι θα τα υποστηρίζετε και θα τα καταλαβαίνετε και στα δύσκολα. Οι έφηβοι αλλά και τα παιδιά έχουν ανάγκη να είναι καλά και περηφανοι για τον εαυτό τους ανεξάρτητα από κάποιες αποτυχές που μπορέι να έχουν. Και αυτό μπορείτε να τους το μεταδώσετε  μέσω της αλληλεπίδρασης που έχετε μαζί τοτς.

Πώς μπορείτε να βάλετε την αποδοχή και την κατανόηση στην καθημερινότητά σας.


1. Προτιμήστε την πειθαρχία από την τιμωρία.


Είναι ζωτικής σημασιας να έχετε καλή επικοινωνία και σύνδεση με τα παιδιά σας. Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε με το να προτιμάτε την πειθαρχία έναντι της  τιμωρίας. Το να τα καθοδηγείτε προκειμένου να μάθουν κάτι αντί να επιβάλετε το φόβο, ενθαρρύνει τα παιδιά στο να παραμέινουν ανοιχτά απέναντί σας όταν κάνουν κάποιο λάθος, αντί για να το κρύψουν.

Όταν τα παιδιά περνούν δύσκολα, είναι η ευκαρία σας να τους δείξετε ότι είστε  ανοιχτοί και πρόθυμοι να επικοινωνήσουν μαζί σας αν το θέλουν. Μπορείτε να δείξετε την κατανόησή σας με το να έρχεστε κοντά τους και να δικαιολογείτε την έντασή και την αναστάτωσή τους το δύκολο διάστημα αυτό. Μπορείτε να πείτε: «Βλέπω ότι περνάς δύσκολα. Θα είμαι εδώ να σε βοηθήσω αν το χρειαστείς.» Και να το κάνετε.

Αν επιλέξετε να τιμωρήσετε το παιδί ή τον έφηβο με το να του απαγορεύσετε να κάνει κάτι ή να τον περιορίσετε στο δωμάτιό του ή να θυμώσετε μαζί του τότε όχι μόνο του στέλνετε το μήνυμα ότι δεν προσπαθείτε να τον καταλάβετε, αλλά κλείνετε και την πόρτα στην επικοινωνία  και τη σύνδεση μεταξύ σας.


2.Αναγνωρίστε τον σωμτικό και ψυχικό πόνο


Αν το παιδί σας  πέσει και χτυπήσει είναι σημαντικό να του δείξετε ότι συμπονάτε και καταλαβαίνετε ότι εκείνη την ώρα πονάει. Μπορεί  να είναι μια μικρή γρατζουνιά, αλλά δεν είναι σωστό να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε το κλάμα του και να του πούμε ότι δεν  είναι τίποτα. Με το να προσπαθείτε να αποσπάσετε την προσοχή του από αυτό αντί να αναγνωρίσετε  και  να συμπονέσετε τον πόνο του, είναι σα να του λέτε ότι δε σας ενδιαφέρει να ασχοληθείτε με τον πόνο του και ότι το μόνο που θέλετε είναι να είναι χαρούμενο.

Αντιστοιχα, όταν ο έφηβος βιώνει μια δύσκολη συναισθηματικά κατάσταση για κάτι το οποίο σε εμάς τους ενήλικες φαντάζει ανούσιο, είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε και να δίνετε αξία στα συναισθήματά του. Είναι σημαντικό για εκέινον οπότε είναι σημαντικό να του δείξετε ότι καταλαβαίνετε τη σημαντικότητα που έχει για τον ίδιο και ότι συμπάσχετε. Είναι πολύ εύκολο να είσαι γονιός όταν τα παιδιά είναι χαρούμενα. Όμως όταν είναι λυπημένα, θυμωμένα ή αναστατωμένα είναι που πρέπει πραγματικά να τους αποδείξετε ότι τα αγαπάτε χωρίς όρους, τα καταλαβαίνετε και τα αποδέχεστε όπως είναι.






Πώς αποφεύγουμε να δημιουργήσουμε μια σχέση που να βασίζεται στην αποδοχή.


Το να κρατάτε τις γέφυρες επικοινωνίας ανοιχτές με τα παιδιά σας από την αρχή της ζωής τους είναι ζωτικής σημασίας για να αναπτυχθεί  σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ σας. Μια σχέση που βασίζεται στην εναγώνια προσπάθεια από  τη μεριά του παιδιού προκειμένου να το αποδεχτεί ο γονιός του, οδηγεί σε έναν έφηβο που κρύβει πτυχές της ζωή του από φόβο μην τους απογοητεύσει και χάσει την αγάπη τους.

 Ένα παιδί που μεγαλώνει γνωρίζοντας ότι η αξία του εκτιμάται από τα αποτελέσμτα των ενεργειών του, τις κατακτήσεις και την καλή του συμπεριφορά θα χρειάζεται και θα αναζητά συνεχώς να ακούει να βλέπει και να νιώθει την αποδοχή των γονιών του και κατ επέκταση και των άλλων για να νιώσει αυτοεκτίμηση και να μπορέσει να προχωρήσει στη ζωή του.

Αυτά τα παιδιά εξελίσσονται σε εφήβους γεμάτους φόβο για τους γονείς τους και ανησυχία ότι αν τους απογοηεύσουν θα έχουν μετά να κάνουν με τη δυσαρέσκεια και την κριτική τους.
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας το σώμα των εφήβων υφίσταται τεράστιες αλλαγές λόγω των ορμονών. Ταυτόχρονα, έχουν να αντιμετωπίσουν και συναισθηματικές αλλαγές που έχουν να κάνουν με την ανεξαρτησία που λόγω της μη πλήρους ανάπτυξης του εγκεφάλου τους, τους κάνει να μην έχουν απόλυτη άισθηση  κινδύνου και συχνά να προβαίνουν σε επικίνδυνες συμπεριφορές.

Με άλλα λόγια, ο μεγαλύτερος αριθμός των εφήβων έχει συναισθηματικά ξεσπάσματα και πειραματίζεται, γεγονός που τον καθιστά ευάλωτο σε καταστάσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν νωρίτερα στο άρθρο.

Τώρα είναι, λοιπόν, που χρειάζονται αγάπη και κατανόηση περισσότερο από ποτέ. Στο χέρι σας είναι να γίνετε εσείς το έμπιστο άτομο που θα νιώσουν ασφάλεια να μοιραστούν τις  δυσκολίες τους.

Πολυδώρου Χριστίνα 

Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2016

Διακοπές Χριστουγέννων με χωρισμένους γονείς

Οι γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων μπορεί να γίνουν πραγματικά δύσκολες για ένα γονιό που δεν ζει με τα παιδιά  του. Οι γονείς αυτοί συχνά νιώθουν ζήλια, μοναξιά, σταναχώρια, θυμό ακόμα και μνησικακία. Ενδεχομένως σκέφτονται ότι όλες οι άλλες οικογένειες γιορτάζουν και διασκεδάζουν ενωμένες, ενώ οι ίδιοι είναι πιο απομονωνμενοι και μόνοι από ότι όλο τον υπόλοιπο χρόνο.






Αυτή η συνθήκη είναι δυνατό να προκαλέσει άγχος και ένταση και  θα βοηθούσε πραγματικά να μιλήσετε σε κάποιον για αυτά που πραγματικά αισθάνεστε. Μερικοί γονείς που δεν ζουν πλέον με τα παιδιά τους στεναχωριούνται που δε θα είναι εκεί να δουν τα παιδιά τους να ανοίγουν τα δώρα τους τα Χριστούγεννα. Είναι πολύ ματαιωτικό το συνάισθημα αυτό. Ωστόσο, θα μπορούσατε να κάνονίσετε με τον άλλο γονέα να βρεθείτε κάποιες από τις γιορτινές μέρες με τα παιδιά σας. Το καλύτερο θα ήταν οι συνεννοήσεις αυτές να γίνουν όσο το δυνατό νωρίτερα, ώστε να υπάρχει ο χρόνος να κανονίσετε τις μέρες και τις ώρες που θα περάσετε με τα παιδιά και να τις οργανώσετε. Αν για παράδειγμα τα παιδιά θα περάσουν τη μέρα των Χριστουγέννων με τον άλλο γονέα, μπορείτε να έχετε συμφωνήσει συγκεκριμένες ώρες που θα περάσετε για να τους δώσετε τα δώρα τους. 

Θα μπορούσατε να κάνετε κάποια συμφωνία να περνάτε μαζί με τα παιδιά σας τη μέρα των Χριστουγέννων κάθε δεύτερο χρόνο. Αν αυτό δεν έιναι εφικτό, θα μπορούσατε να οργανώσετε μια άλλη μέρα «Χριστουγέννων», οπότε θα δημιουργήσετε και θα περάσετε όλη τη γιορτινή ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων με τα παιδιά σας. Θα κάνετε με αυτόν τον τρόπο όλα όσα θέλετε να κάνετε με τα παιδια σας τα  Χριστούγεννα, αλλά θα είναι μια άλλη μέρα εκείνης της εβδομάδας. Με αυτόν τον τρόπο όλοι θα περάσετε μια γιορτινή χριστουγεννιάτικη μέρα, και  τα παιδιά σας θα το χαρούν διπλά.


Να κάνετε μακροπρόθεσμα πλάνα

Το να προγραμματίζετε σωστά και με σαφή τρόπο τις διακοπές των Χριστουγέννων με τον άλλον γονέα, και η συμφωνία αυτή να έχει διάρκεια και συνέπεια στο χρόνο, καθώς και το να είστε ευέλικτοι στις αποφάσεις αυτές είναι πολύ καθοριστικά και βοηθητικά και για εσάς, αλλά και για τα παιδιά. Για παράδειγμα, είναι πολύ όμορφο όταν ακόυμε γονείς να λένε: « Η μεγάλη μου κόρη θα περάσει φέτος τα Χριστούγεννα με τον παέρα της. Μου είναι πολύ δύσκολο και θα στεναχωρηθώ πολύ αλλά πρέπει να είναι δίκαιη απέναντί του.» Μπορεί να σας φαίνεται υπερβολικό, αλλά θα σας βοηθούσε πολύ να γνωρίζεττε τι θα γίνει τα Χριστούγεννα απο τον προηγούμενο χρόνο. Έτσι, υπάρχει ένα πρόγραμμα και γνωρίζουν όλοι και προετοιμάζονται  για το πώς θα περάσουν τις γιορτές. Δεν το κάνει πιο εύκολο για το γονιό που δε θα έχει τα παιδιά του μαζί, αλλά του δίνει χρόνο να προετοιμαστεί για αυτό.





Η επίσκεψη στους παππούδες

Η κατάσταση αυτή επηρρεάζει και τους παππούδες. Η ιδέα ότι το εγγγόνι τους δε θα περάσει μαζί τους ή ότι δε θα το δουν τη μέρα των Χριστουγέννων τους ανησυχεί. Όπως και ο γονέας που δε θα περάσει τη γιορτινή αυτή μέρα με τα παιδιά, έτσι και οι παππούδες, μπορούν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα κάποια άλλη μέρα μαζί τους και να τους δώσουν τα δώρα τους. 

Το κυνήγι του καλύτερου δώρου και πώς να κάνετε το χρόνο που περνάτε μαζί τους ιδιαίτερο.

Ο χρόνος που περνάτε με τα  παιδία σας το διάστημα των Χριστουγέννων πρέπει να είναι ιδιαίτερος. Πολλοί χωρισμένοι γονείς προσπαθούν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον, κάτι το οποίο τους προκαλεί άγχος και δυσαρέσκεια. Πολλές φορές δεν καταφέρνουν να πετύχουν τις προσδοκίες τους και νιώθουν ότι έρχονται δεύτεροι στην καρδιά των παιδιών τους και χάνουν το χρόνο που θα μπορούσαν να περάσουν μαζί τους όμορφα. 

Επιπλέον, οι γονείς που δεν μένουν μαζί με τα παιδία τους νιώθουν ότι ανταγωνίζονται τον άλλο γονέα όταν έρχεται η στιγμή να αγοράσουν τα δωρα των παιδιών. Έτσι, τους αγοράσουν ακριβά δώρα ή  οργανώνουν εκδρομές φαντασμαγορικές. Όταν, λοιπόν, ο ένας γονιός ξοδεύει μεγάλα ποσά για τα παιδιά, ο άλλος μπορεί να νιώσει ότι δεν έχει τη δυνατότητα άλλα εχει την υποχρέωση να ξοδέψει  και εκείνος το ίδιο ποσό. Όλο αυτό, οδηγεί σε μεγάλη ανησυχία, καθώς οι γονείς νιώθουν ότι θα απογοητεύσουν τα παιδιά τους αν δεν έχουν τα χρήματα να ανταγωνιστούν τον άλλο γονέα.

Το να εξηγήσετε στα παιδιά σας ότι δε θα τους πάρετε τα δώρα που θέλουν, μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά εκείνα θα εκτιμήσουν την ειλικρίνειά σας. Προσπαθήστε να μην τους δίνετε απαντήσεις του τύπου: «Γιατί το λέω εγώ», αλλά να τους δίνετε εξηγήσεις, λέγοντας π.χ. ότι το συγκεκριμένο δωρο δε θεωρείτε ότι είναι κατάλληλο ή ότι είναι πολύ ακριβό για εσάς. 






Γονείς που θα περάσουν τα Χριστούγεννα μόνοι


Εαν δε θα έχετε την ευκαιρία να περάσετε τα Χριστούγεννα με τα παιδιά σας, δείτε αν θα μπορούσατε να κανονίστε να περάσετε την ημέρα με κάποιο οικογενειακό ή φιλικό σας πρόσωπο. Εαν κάποιος κοντινός σας βρίσκεται στην ίδια κατάσταση με εσάς, θα μπορούσατε να κανονίσετε κάτι μαζί του, ή να τον καλέσετε στο σπίτι σας για φαγητό, ώστε να μην περάσετετην ημέρα μόνοι. 

Αν ο γονιός δε θέλει να δει τα παιδιά τα Χριστούγεννα.

Μερικές φορές ο γονιός που μένει με τα παιδιά μπορεί να βρεθεί στη θέση να εξηγήσει στα παιδιά του οτι ο  άλλος γονέας δε θα μπορέσει ή δε θέλει να δει τα παιδιά τις μέρες αυτές. Κάτι τέτοιο προκαλέι άγχος και δυσφορία. Είναι πολύ δύσκολη η θέση σας, ωστόσο, θα ήταν πολύ βοηθητικό να παραμείνετε θετικοί και να προσπαθήσετε να μην κρίνετε τον άλλο γονέα μπροστά στα  παιδιά, όσο θυμωμένοι και αν είστε μαζί του.

Πολυδώρου Χριστίνα

Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2016

Ανακοινώνοντας τη διάγνωση του αυτισμού σε οικογένεια και φίλους.

Πώς να εξηγήσετε τον αυτισμό στην οικογένεια και τους στενούς σας φίλους, ώστε να γίνουν σύμμαχοί σας.




Η κοινοποίηση στους γονείς και την ευρύτερη οικογένειά σας, ότι το παιδί σας διαγνώστηκε πρόσφατα με αυτισμό, είναι μία απαιτητική διαδικασία.

Παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν την ύπαρξη του αυτισμού, υπάρχει ακόμα αρκετή παραπληροφόρηση. Τα μέλη της οικογένειάς σας ίσως να μην γνωρίζουν τι ακριβώς είναι αυτισμός ή ίσως έχουν περιορισμένη ή και λανθασμένη αντίληψη σχετικά με την εκδήλωσή του. Δεν αποκλείεται η εικόνα που έχουν στο μυαλό τους για τον αυτισμό να μην ανταποκρίνεται στην εικόνα του παιδιού σας.

Μία άλλη πιθανότητα είναι να προσπαθήσουν να απορρίψουν και να αρνηθούν τη διάγνωση  μία κατανοητή αντίδραση σε περίπτωση που δεν έχουν ενημερωθεί σωστά. Ίσως προσπαθήσουν να σας πείσουν ότι αντιδράτε υπερβολικά ή ότι επειδή το παιδί σας είναι λίγο διαφορετικό, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχει αυτισμό.

Το γεγονός όμως ότι αποφασίσατε να περάσει το παιδί σας από τη διαδικασία της αξιολόγησης δηλώνει ότι η ανάπτυξή του διαφέρει από τη συνηθισμένη ανάπτυξη ή αν είναι μεγαλύτερης ηλικίας, ότι παρουσιάζει δυσκολίες και καθυστερήσεις σε βασικά θέματα. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ίσως να μην είναι εμφανή σε όλα τα μέλη της οικογένειάς σας. Είναι σημαντικό όμως οι κοντινοί σας άνθρωποι να είναι σύμμαχοί σας και να βοηθούν το παιδί και είναι βέβαιο ότι η προσπάθεια που θα χρειαστεί να κάνετε για να έρθουν με το μέρος σας τελικά θα ανταμειφθεί.




Ακολουθούν μερικές συμβουλές που ίσως φανούν χρήσιμες, καθώς πρόκειται για μία δύσκολη και συναισθηματική συζήτηση:

Εστιάστε σε δείγματα συμπεριφοράς

Αναφέροντας κάποια δείγματα συμπεριφοράς του παιδιού που έχουν παρατηρήσει και οι ίδιοι, είναι ένας τρόπος να εξηγήσετε σε συγγενείς και φίλους τι είναι ο αυτισμός και τον λόγο για τον οποίο έγινε η διάγνωση στο παιδί σας.

Για παράδειγμα, αν το παιδί δεν πραγματοποιεί βλεμματική επαφή και δυσκολεύεται να επικοινωνήσει με τα άλλα παιδιά, μπορείτε να εξηγήσετε ότι αυτό δεν οφείλεται στο ότι είναι ντροπαλό ή αγενές, αλλά ότι πρόκειται για ένα από τα συμπτώματα του αυτισμού. Αντίστοιχα, το ότι το παιδί αντιδρά συναισθηματικά σε κάθε επαφή με τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας, μπορεί να οφείλεται στο ότι αντιμετωπίζει δυσκολία στο να διαχειριστεί οποιαδήποτε αλλαγή της καθημερινής ρουτίνας, ένα ακόμα χαρακτηριστικό των παιδιών στο φάσμα του αυτισμού.

«Όταν κατανοήσουν ότι το παιδί παρουσιάζει, ακούσια, κάποιες ιδιαιτερότητες , θα έχει τεθεί η βάση για μία ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την έννοια του αυτισμού», λέει οMichael Rosenthal , νευροψυχολόγος στο Child Mind Institute .

Αναφερθείτε στα βασικά χαρακτηριστικά του αυτισμού

Ενημερώστε τους ότι τα είδη συμπεριφοράς που συνδέονται με τον αυτισμό χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

Δυσκολίες σε κοινωνικές δεξιότητες: Τα παιδιά με αυτισμό ίσως να μην ανταποκρίνονται στα κοινωνικά σχόλια. Είναι πιθανό να αντιμετωπίζουν δυσκολία με το λόγο, αλλά και με τη μη λεκτική επικοινωνία, όπως τις εκφράσεις του προσώπου και την βλεμματική επαφή.

Περιορισμένα ή επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς και ενδιαφερόντων: Ενδεικτικά παραδείγματα αυτού είναι το παιδί να προσκολλάται σε ρουτίνες και «τελετουργικά», όπως το να τρώει το ίδιο φαγητό, να θέλει να διατηρεί το ίδιο πρόγραμμα ή να ακολουθεί την ίδια διαδρομή. 

Είναι επίσης συνηθισμένο για τα παιδιά με αυτισμό να παρουσιάζουν έντονο ενδιαφέρον για συγκεκριμένα θέματα, όπως για παράδειγμα, να θέλουν να μιλούν συνέχεια για τρένα ή για μία αγαπημένη τους ταινία.

Ίσως ρωτήσουν τι προκαλεί τον αυτισμό

Τα βασικά θέματα που πρέπει να αναφερθούν είναι τα εξής:


  • Ο αυτισμός είναι μία ισόβια νευροαναπτυξιακή διαταραχή.
  • Είναι εκ γενετής διαταραχή.
  • Δε δημιουργείται από τα εμβόλια.
  • Δεν προκαλείται από λανθασμένους χειρισμούς των γονέων




Το παιδί σας ίσως να μην ανταποκρίνεται στην εικόνα που έχουν οι άλλοι για τον αυτισμό

Είναι απαραίτητο να εξηγήσετε ότι ο αυτισμός καλύπτει ένα φάσμα ειδών συμπεριφοράς και ότι η εμφάνιση, ο βαθμός εκδήλωσης, αλλά και τα είδη των συμπτωμάτων διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Για παράδειγμα, κάποια άτομα είναι λιγομίλητα, ενώ άλλα υπερβολικά ομιλητικά. Είναι πιθανό να μιλούν ασταμάτητα, αλλά δυσκολεύονται να συμμετάσχουν επιτυχώς σε αμφίδρομη συζήτηση.

ΗMandi Silverman , ψυχολόγος στο Child Mind Institute , αναφέρει: «Θεωρούμε ότι τα παιδιά με αυτισμό είναι σαν τις χιονονιφάδες× ούτε μία δεν είναι όμοια με κάποια άλλη. Το ότι ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να συμπεριφέρεται ή να μιλάει με έναν συγκεκριμένο τρόπο δεν σημαίνει ότι και κάποιο άλλο παιδί με αυτισμό θα παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά».

Εξηγήστε πώς η διάγνωση θα βοηθήσει το παιδί

Συχνά θεωρείται ότι η διάγνωση θα «στιγματίσει» αρνητικά το παιδί και ότι λόγω αυτής, οι άνθρωποι θα το αντιμετωπίζουν με ιδιαίτερο τρόπο, υποβαθμίζοντας τις ευκαιρίες, αλλά και την αυτοεκτίμησή του. Στην πραγματικότητα όμως, ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Είναι καθησυχαστικό να ξέρει κανείς ότι οι αδυναμίες (όπως και οι δυνατότητες) του παιδιού έχουν συγκεκριμένη ονομασία, είναι απολύτως κατανοητές και όχι τόσο σπάνιες όσο τις θεωρούν.

Επιπλέον, μετά τη διάγνωση, η οικογένειά σας δικαιούται θεραπείες και υπηρεσίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εκπαίδευση και την εξέλιξη του παιδιού.

Να είστε προετοιμασμένοι για δύσκολες αντιδράσεις

Κάθε μέλος της οικογένειας μπορεί να έχει διαφορετική αντίδραση όταν μάθει για τη διάγνωση του παιδιού. Κάποιοι αντιδρούν με ανακούφιση, καθώς αντιμετωπίζουν τη διάγνωση ως μία εξήγηση στις μέχρι τώρα δυσκολίες. Κάποιοι συγγενείς μπορεί να αισθανθούν λυπημένοι ή και συντετριμμένοι. Είναι φυσιολογικό τα συναισθήματά τους να εναλλάσσονται. Είναι επίσης πιθανό να απορρίψουν τη διάγνωση, κάτι που θα σας κάνει να νιώσετε λύπη, αλλά και να επιφέρει απομόνωση.

«Αρχικά, η διάγνωση αποτελεί πολύ σημαντικό γεγονός. Σε κάποιες περιπτώσεις, η διάγνωση οδηγεί τους γονείς στην αναθεώρηση της μέχρι τώρα αντίληψής τους σχετικά με την έννοια της μητρότητας και της πατρότητας,» αναφέρει ηDr .Silverman . Το ίδιο ισχύει και για τους παππούδες. «Ορισμένες φορές, οι συγγενείς, όπως και οι γονείς, χρειάζονται χρόνο μέχρι να συνειδητοποιήσουν και να αποδεχτούν την κατάσταση. Δεν είναι σπάνιο να υπάρξουν εκδηλώσεις απογοήτευσης, σύγχυσης ή ακόμη και θυμού. Εξάλλου, μερικές φορές όλοι χρειαζόμαστε λίγο χρόνο για να επεξεργαστούμε μία κατάσταση», υποστηρίζει.




Να δώσετε στα μέλη της οικογένειάς σας το περιθώριο να εκφράσουν τα αισθήματά τους. Ωστόσο, ενημερώστε ότι δουλεύετε με μία ομάδα ειδικών για να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για το παιδί. Μπορείτε επίσης να τους πείτε πόσο σημαντικοί είναι οι ίδιοι, τόσο για εσάς όσο και για το παιδί και ότι ελπίζετε ότι θα σας στηρίξουν.

Εάν είναι απαραίτητο, μιλήστε στον γιατρό σας

Εφόσον οι αντιδράσεις των μελών της οικογένειας δεν παρουσιάζουν βελτίωση, οDr .Rosenthal προτείνει να σκεφτείτε τον λόγο για τον οποίο συνεχίζουν να αντιδρούν. Υποστηρίζει ότι οι τρεις βασικοί λόγοι είναι οι εξής:

Δεν κατανοούν τον αυτισμό, επομένως οδηγούνται στην άρνηση.

Θεωρούν ότι γνωρίζουν τι είναι ο αυτισμός και δε συμφωνούν ότι η διάγνωση είναι σωστή.
Δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν την κατάσταση και αποφεύγουν να την σκέφτονται, καθώς τους είναι επίπονο.

«Έχω παροτρύνει στο παρελθόν τους γονείς του παιδιού να φέρουν σε συνεδρία κάποιο μέλος της ευρύτερης οικογένειας εφόσον αυτό αντιμετωπίζει δυσκολίες στο να αντιληφθεί ή να διαχειριστεί την κατάσταση», αναφέρει. «Η ψυχοπαιδαγωγική εκπαίδευση μπορεί να φανεί χρήσιμη σε οποιονδήποτε και εάν το άτομο αυτό έχει μία άκρως λανθασμένη αντίληψη σχετικά με τη διάγνωση ή αισθάνεται αβοήθητο, είναι μία καλή ευκαιρία να ενημερωθεί».

ΟDr .Rosenthal αναφέρει επίσης ότι σε περίπτωση που η διαδικασία αξιολόγησης βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο, θα ήταν μία καλή ιδέα να πηγαίνετε στις συνεδρίες ενημέρωσης μαζί με τα μέλη της οικογένειας που δυσκολεύονται να αποδεχτούν την κατάσταση.

Ζητήστε βοήθεια από τους άλλους

Αυτό θα βοηθήσει όχι μόνο εσάς τους ίδιους, αλλά και τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεστε για βοήθεια. Ενώ είναι στη φύση μας να θέλουμε να βοηθήσουμε την οικογένεια και τους φίλους μας, κάποιες φορές διστάζουμε επειδή δεν βρίσκουμε τον κατάλληλο τρόπο ή φοβόμαστε ότι υπερβαίνουμε τα όρια. Επομένως, αν θέλετε βοήθεια, ζητήστε την.

Συζητήστε με άλλους γονείς

Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν οι γονείς συνειδητοποιήσουν τη σημασία της διάγνωσης, νιώθουν συντετριμμένοι και μόνοι. ΗDr .Silverman υποστηρίζει ότι κάτι ιδιαίτερα βασικό, εκτός της σωστής θεραπείας, είναι το να περνούν χρόνο με γονείς άλλων παιδιών που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού. «Η παρέα με άλλους γονείς θα σας κάνει να νιώσετε πιο δυνατός και το αίσθημα της μοναξιάς και της απομόνωσης θα μειωθεί αισθητά. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχεις ανθρώπους που αντιλαμβάνονται την κατάσταση,» αναφέρει.

Ο γιατρός του παιδιού σας ίσως μπορεί να σας συστήσει κάποια τοπική ομάδα υποστήριξης. Εναλλακτικά, θα μπορούσατε να αναζητήσετε στο διαδίκτυο ή να έρθετε σε επαφή με άλλους γονείς σε ομάδες αθλημάτων ή δραστηριοτήτων για παιδιά με ειδικές απαιτήσεις.

Πηγή: https://upbility.gr/blogs/blog/anakoinonontas_ton_aytismo

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Πόση ελευθερία πρέπει να δίνουν οι γονείς στους εφήβους;

Πολλοί γονείς συχνά αναρωτιούνται πόση ελευθερία μπορούν να έχουν οι έφηβοι. Φυσικά, η απάντηση σε αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μέρικοί από αυτούς είναι ο βαθμός ανεξαρτησίας  κάθε εφήβου, οι εμειρίες του, η υποστήριξη που έχει από την οικογένεια και τους φίλους του, ο βαθμός ευθύνης που αναλαμβάνει, η ωριμότητά του κ.α. Τις περισσότερες φορές οι γονείς θέλουν να προστατέψουν τα παιδιά τους από οδυνηρές εμπειρίες, ειδικά όταν πρόκειται για εφήβους που παρουσιάζουν προκλητική συμπεριφορά.




Ωστόσο, μερικές φορές το να είστε πολύ προστατευτικοί ενδέχεται να οδηγήσει τους νέους στο να επαναστατήσουν και να παρουσιάσουν ανεξέλεγκτη συμπεριφορά. Το ιδανικό είναι να κρατήσετε μια ισορροπία μεταξύ της εξάρτησης και της ανεξαρτησίας καθώς ο έφηβος σταδιακά οδηγείται στην ενηλικίωση.

Ενώ πολλοί γονείς υποτιμούν την ικανότητα των εφήβων να έχουν ορισμένα προνόμια και ελευθερίες, ταυτόχρονα οι εφηβοι υπερεκτιμούν αυτες τους τις ικανότητες. Είναι σημαντικό οι έφηβοι να κατανοήσουν και να δεχτούν ότι η ελευθερία συνεπάγεται και ευθύνη. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επδείξουν υπεύθυνη συμπεριφορά για να μπορουν να έχουν και κάποιες ελευθερίες. Για παράδειγμα, για να έχει ο έφηβος τη δνατότητα να οδηγεί, θα πρέπει να είναι αρκετά υπεύθυνος ώστε να ακολουθεί τον Κώδικα Οδικής Συμπεριφοράς, να έχει δίπλωμα οδήγησης, ασφάλεια κ.α.

Οι γονείς και οι έφηβοι συχνά έρχονται σε αντιπαράθεση όταν καλούνται να αποφασίσουν μέχρι ποιο σημείο είναι ελεύθεροι οι έφηβοι να κάνουν ορισμένα πράγματα. Αυτό δημιουργεί άγχος στο οικογενειακό σύστημα. Το γεγονός ότι οι έφηβοι διεκδικούν περισσότερες ελευθερίες και ανεξαρτησία και η ταση των γονέων τους να τους καθοδηγούν και να τους προστατεύουν συχνά οδηγούν σε ρίξη. Αυτή είναι η φυσιολογική διαδικασία μετάβασης από την εφηβεία στην εννήλικη ζωή. Η μετάβατική αυτή περίοδος είναι μια περίοδος αναπροσαρμογής της οικογένειας που μπορεί να προκαλέσει διαπλικτισμούς μεταξύ των εφήβων και των γονέων τους.



Οι γονείς θεωρούν τους εαυτούς τους υπεύθυνους να μεταδώσουν αξίες στα παιδιά τους σχετικά με το τι είναι σωστό και τι λάθος. Έχοντας ως δεδομένο ότι οι έφηβοι θέλουν να παίρνουν αποφάσεις για θέματα που έχουν να κάνουν με τους ίδιους, είναι πολύ σημαντικό οι γονείς να έιστε ξεκάθαροι σχετικά με τα πράγματα στα οποία θα επεμβαίνετε και σε ποια θα αφήνετε μεγαλύτερη ελευθερία. Αν και είναι δεδομένο ότι τα παιδιά σας θα κάνουν και κάποια λάθη στις επιλογές τους, είναι σημαντικό να τους δείχντε εμπιστοσύνη όταν παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις και όταν μαθαίνουν από τα λάθη τους. 

Δεν υπάρχει τρόπος για τους γονείς να γνωρίζουν με σιγουριά αν τα παιδιά τους που βρίσκονται στην εφηβεία θα κάνουν τη λάθος επιλογή. Οι πιθανότητες να κάνουν τη σωστή επιλογή αυξάνονται όταν οι γονείς τους πιστεύουν σε αυτούς και τους δείχνουν εμπιστοσύνη. Η εμπιστοσύνη όμως είναι κάτι που οι έφηβοι καλούνται να κερδίσουν δείχνοντας υπευθυνότητα. Για να μπορέσουν να «μεγαλώσουν» τα παιδιά θα πρέπει κάποια στιγμή να αποκτήσουν την ελευθερία να παίρνουν μόνα τους κάποιες αποφάσεις (ανάλογα με την ηλικία τους) και την ευκαιρία να μάθουν από τα δικά τους λάθη. Όταν οι γονέις δειχνουν μέχρι κάποιο σημέιο εμπιστοσύνη, οι εφηβοι είναι πιο πιθανό να δείξουν σεβασμό στους γονείς τους και στους κανόνες που αυτοί θέτουν.

Πολυδώρου Χριστίνα



Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

Θυμός στην προεφηβεία. Τι κάνουμε;

Φοβάστε ότι το παιδί σας που διανύει την περίοδο της προεφηβείας θα εξελιχθεί σε ένα θυμωμένο έφηβο; 
Φοβάστε ότι υπάρχει περίπτωση να κληθεί να αντιμετωπίσει δυσαρεστα συναισθήματα κατα τη εφηβεία και αναρωτιέστε αν θα μπορούσατε να κάνετε κάτι για να το αποτρέψετε;





Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το συναίσθημα του θυμού πατήστε εδώ.

Αυτό σημαίνει ότι είστε πολύ διορατικοί ώστε να μπορείτε να δείτε δυσκολίες εν τη γενέσει τους. Τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένα παιδί είναι δυνατό να  έχουν επίδραση στη ζωή του εφήβου που  διαμορφώνεται. Ένας θυμωμένος έφηβος είναι συνήθως ένας νέος που έχει αναγκαστεί να καταπιέζει τα συναισθήματά του για μεγάλο διάστημα. Και η πραγματικότητα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι προέφηβοι και οι έφηβοι στο σχολέιο και την κοινωνία γενικότερα δεν είναι καθόλου υποστηρικτική. Επομένως, καθώς ο χρόνος περνά αν δεν έχουν κάποιον να ακούει τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τα συναισθήματα τους, είναι λογικό να νιώθουν απομονωμένοι και τρομαγμένοι.

Όταν τα παιδιά κάνουν την πρώτη τους απόπειρα να μοιραστούν τα συναισθήματά τους με τους γονείς τους, οι περισσότεροι γονείς συνήθως προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά τους να σταματήσουν να κλαίνε και να μην είναι θυμωμένα καθώς αυτό τους έχει μάθει η κοινωνία να κάνουν. Ωστόσο αυτό έχει σαν συνέπεια τα παιδιά να νιώθουν ότι οι γονέις τους δεν τους υποστηρίζουν. Επομένως, ο φόβος και η θλίψη που έχουν βιώσει αλλά έχουν μάθει ότι δεν πρέπει να εκφράζουν με κλάμμα, συσσωρεύεται και μετατρέπεται σε θυμό  που εκφράζεται με  διάφορους τρόπους.

Ακόμα και αν αντιληφθείτε νωρίς ότι είναι ευεργετικό για τα παιδιά να ακούτε τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά τους, είναι πολύ πιθανό να μην μοιραζονται τα πάντα μαζί σας, γεγονός που μπορεί να εκδηλωθεί σε θυμό μέσα στο χρόνο. Και μπορεί, επειδή σας αγαπά και νιώθει ασφάλεια κοντά σας να τον εκφράζει με τη μορφή: «Δεν με ακούς ποτέ!» ή «Τι σε νοιάζει εσένα;» ή «Παράτα με! Δεν με καταλαβαίνεις και δε θα με καταλάβεις ποτέ!»
Κάτι τέτοιο δεν είναι δίκαιο, αλλά το λάθος δεν είναι δικό σας. Όσο και αν προσπαθείτε σαν γονείς να αγαπάτε και να καθοδηγείτε τα παιδιά σας, ποτέ δεν μπορείτε να είστε τέλοιοι και είναι λογικό. Τα παιδιά χρειάζονται  κάποιον να τα ακούει και να τα βοηθάει να επουλώνουν τις πληγές τους. Και πολλές φορές αυτό που τα έχει πληγώσει έχει να κάνει  με εσάς ή το προβάλλουν πάνω σας. Και είναι δύσκολο να ακούτε άκριτα και με σεβασμό τα παιδιά σας να σας κατηγορούν ή να στρέφονται εναντίον σας καθώς ξεδιπλώνουν τα συναισθήματά τους, αλλά δυστυχώς αυτή είναι η δουλειά σας.





Τι μπορείτε να κάνετε.

Μια πιθανή κίνηση θα ήταν να παροτρύνεται το παιδί να δει κάποιον ειδικό. Το να μιλά σε κάποιον έξω από την οικογένεια για πράγματα που το απασχολούν είναι πολύ βοηθητικό. Αν δεν του αρέσει ο ειδικός μετά την πρώτη ή τη δεύτερη συνεδρία βρείτε κάποιον άλλον. Τα παιδιά είναι πολύ γρήγορα σε θέση να καταλάβουν αν αυτός που είναι απέναντί τους μπορεί να τους βοηθήσει ή όχι και αν μπορούν να τον εμπιστευτούν. Το σημαντικό είναι το παιδί να νιώθει καλά και ασφάλεια με τον άνθρωπο στον οποίο θα πάει, ώστε να μπορέσει να ανοιχτεί και να βοηθηθεί ουσιαστικά.
Όπως και να έχει, τα παιδιά χρειάζονται εσάς, τους γονείς τους, να ξέρετε και να κατανοείτε τα συναισθήματά τους. Η δική σας προσοχή είναι αυτή που θα τους δώσει τη δύναμη να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της φηβείας που πλησιάζει. Η αγάπη σας είναι η κινητήριος δύναμη. Επομένως, δώστε στα παιδιά σας την προσοχή που χρειάζονται, ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι πώς ακριβώς να το πετύχετε.

Μπορείτε να βγείτε μια μέρα μαζί και να περάσετε καλά κάνοντας κάτι που ευχαριστεί και τους δυο. Ή να καθορίσετε μια «δική σας ώρα» μόνο για εσάς και το παιδί σας, κατά την οποία θα κάνετε ό,τι του αρέσει. Ρωτήστε το και δείτε τι είναι αυτό με το οποίο θα μπορούσατε να καταπιαστείτε. Να είστε ευχάριστοι κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων. Μην ανοίγετε πολλά θέματα και μην κάνετε ερωτήσεις. Μην ψάχνεστε και μην αναφερθείτε σε κάποια από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτό το διάστημα το παιδί ή εσείς. Αντίθετα, επικεντρωθείτε στο πόσο αξιαγάπητο είναι το παιδί σας όταν περνάει καλά μαζί σας και στο τι σας δείχνει σχετικά με τα πράγματα και τις δραστηριότητες που του αρέσουν.

Στη συνέχεια και αφού θα έχει ανοιχτεί και θα έχει αφήσει ελέυθερα τα συναισθήματα του ( η «δική σας ώρα» σίγουρα θα φέρει στην επιφάνεια πραγματικά συναισθήματα) δώστε προσοχή και ακούστε τι έχει να σας πει. Αν εκδηλώσει θυμό, μην τσακωθείτε ή προσπαθήσετε να αιτιολογήσετε συμπεριφορές. Απλά δείξτε ότι σας στεναχωρεί το ότι νιώθει τόσο άσχημα. Μπορεί να θελήσει να κλάψει ή και να απομακρυνθεί για να μην τα δείτε σε  αυτή την ευάλωτη στιγμή.

Όταν ένα παιδί βιώνει συναισθήματα φόβου ή θυμού, χρειάζεται κάποιον να το ακούει και  να το προστατέψει από το να χτυπήσει ή να κάνει κακό. Το ένστικτό του του του λέει να παλέψει για τη ζωή του και είναι πιθανό να κλάψει ή να αρχίσει να τρέμει και να ιδρώνει. Αυτά είναι σημάδια ότι αντιμετωπίζει το φόβο που το κάνει να νιώθει τόσο μόνο. Προσπαθεί να παλέψει με το φόβο αυτό, αλλά μπορεί να φαίνεται σα να εναντιώνεται σε εσάς. Ενδέχεται να γίνεται βίαιο. Να κοπανάει τις πόρτες και να σας κλέινει έξω από το δωμάτιό του ή να προσπαθεί να σας χτυπήσει.

Τα παιδιά δεν πρόκειται να σας δείξουν κάποιο σημάδι ότι είναι καλά μέχρι να τελειώσει κάποιο τέτοιο συναισθηματικό ξέσπασμα, αλλά αν μπορέσετε να μείνετε μαζί τους μέχρι το τέλος θα δείτε μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά τους όταν ηρεμήσει. Θα νιώθει πιο κοντά σε εσάς και πιο χαλαρό. 
Η αγάπη σας θα το έχει βοηθήσει να το ξεπεράσει. 





Είναι πολύ δύσκολο να μέινετε υποστηρικτικοί και να δείχνετε ότι νοιάζεστε όταν τα παιδιά σας βγάζουν τον χειρότερο εαυτό τους. Τις περισσότερες φορές σας κατηγορούν ότι είστε οι χειρότεροι και η αιτία που υποφέρουν. Ξέρουν τι σας πονάει και το χτυπάνε με το χειρότερο τρόπο πολλές φορές. Το να τα ακούτε με σκοπό να τα βοηθήσετε να ξεπεράσουν το άσχημο συνάισθημα που έχουν  και να μην απαντάτε στις κατηγορίες τους δεν είναι καθόλου εύκολο και φυσικά δεν πρόκειται να το πεύχετε με την πρώτη φορά. Θα χρειαστεί αρκετές προσπάθειες για να μπορέσετε να είστε δίπλα έστω και τα πέντε πρώτα λεπτά ενός ξεσπάσματος θυμού του παιδιού σας. Σταδιακά οι δικές σας θυμωμένες αντιδράσεις θα μετατραπούν στην ήρεμη πρόθεσή σας να ακούσετε όλα όσα έχει να σας πει και να μείνετε δίπλα του.

Στη διαδικασία αυτή είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε κάποιον να ακούει εσάς και τη δική σας δυσκολία να το καταφέρετε. Οι γονείς χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη πολλές φορές στην «καριέρα» τους ώστε να είναι και εκείνοι με τη σειρά τους σε θέση να ακούσυν ουσιαστικά τα παιδιά τους. Μια τέτοια διαδικασία θα σας βοηθήσει να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα των παιδιών σας και να ακούτε τις πραγματικές τους ανάγκες. Θα μπορείτε να είστε λιγότερο ανήσηχοι και θυμωμένοι και σε θέση να δείξετε την αγάπη σας στα παιδιά σας που τόσο πολύ την έχουν ανάγκη, ακόμα και όταν σας έχουν βγάλει εκτός εαυτού.

Πολυδώρου Χριστίνα

Τετάρτη 4 Μαΐου 2016

Γιατί οι έφηβοι αμφισβητούν τα πάντα;

Είναι πλέον κοινή παραδοχή ότι τα χρόνια της εφηβείας είναι σπάνια εύκολα τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Και είναι ιδιαίτερα δύσκολο και προκλητικό για τους γονείς όταν έρχονται αντιμέτωποι με εφήβους που αμφισβητούν και επαναστατούν ενάντια σε διάφορες αξίες και κατεστημένα.



Πολλοί γονείς ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο ταπεινωτικό για εκείνους από το γεγονός ότι τα παιδιά τους εναντιώνονται και αντιδρούν στις αρχές τους. Στο άρθρο αυτό θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποιες εξηγήσεις και κατευθύνσεις που ελπίζουμε να βοηθήσουν τους γονείς που βρίσκονται σε θέση που πρέπει να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν εφήβους που επαναστατούν.

Η εφηβεία είναι η «ετικέτα» που βάζουμε στην περίοδο κατά την οποία το άτομο περνά από το στάδιο της ήβης προς την ωριμότητα. Σηματοδοτεί το στάδιο της ζωής κατά το οποίο το νέο άτομο μεταβαίνει από την παιδικότητα στην ενήλικη ζωή, από την εξάρτηση από τους γονείς προς την ανεξαρτησία του ενήλικα. Γίνεται κατανοητό, λοιπόν, ότι πρόκειται για μια περίοδο μεγάλων αλλαγών, όχι μόνο σε σωματικό επίπεδο, αλλά και συναισθηματικό, νοητικό, πνευματικό και κοινωνικό. Είναι η περίοδος κατά την οποία οι έφηβοι διερωτούνται «Ποιος είμαι;», « Σε τι πιστεύω;», «Ποια είναι η δική μου άποψη και θέση στον κόσμο;». Με αυτόν τον τρόπο ψάχνουν και διαμορφώνουν τελικά την ενήλικη ταυτότητά τους.

Η εφηβεία είναι επίσης ο χρόνος κατά τον οποία δημιουργείται συνήθως ένταση μεταξύ των εφήβων και των γονέων τους. Οι γονείς δεν είναι πια αλάνθαστοι και πέρα από κάθε αμφισβήτηση στα μάτια των παιδιών τους.  Οι ατέλειές τους γίνονται πια ορατές και πολλές φορές διογκωμένες στα μάτια των εφήβων. Οι αξίες και οι απόψεις των συνομήλικων φαντάζουν πολύ πιο δελεαστικές από αυτές των γονέων και η αποδοχή από τους φίλους είναι πολύ πιο σημαντική από την αποδοχή των γονιών. 
Δεν είναι σπάνιο στο κυνήγι της ταυτότητας και της ανεξαρτησίας οι έφηβοι να απορρίπτουν κάποιες από τις αξίες που θεωρούσαν δεδομένες και προέρχονται από την οικογένεια, την εκκλησία ή την κοινωνία γενικότερα. Και μέχρι ένα σημείο κάτι τέτοιο είναι απόλυτα φυσιολογικό και αναμενόμενο. 

Οι νέοι άνθρωποι έχουν ανάγκη να διαμορφώνουν τις δικές τους πεποιθήσεις για τη ζωή. Και μέρος της διαδικασίας για να το πετύχουν αποτελεί η αμφισβήτηση των αρχών που τους έχουν δοθεί ως δεδομένες.  Κάποιοι έφηβοι το κάνουν αυτό πιο φανερά, ενώ άλλοι συγκεκαλυμμένα.  Άλλων εφήβων η αμφισβήτηση γίνεται σε περιορισμένη εμβέλεια, δηλαδή επαναστατούν μέσω των ρούχων, της εμφάνισης, της μουσικής που ακούν ή στον τρόπο που διακοσμούν  το δωμάτιό τους. Άλλοι μπορεί να  δείχνουν παντελή έλλειψη σεβασμού προς όλες τις ηθικές και πνευματικές αρχές της οικογένειάς, της εκκλησίας ή της κοινωνίας με τα οποία μεγάλωσαν. Γονείς που δεν επιτρέπουν την ατομικότητα των εφήβων στην περιορισμένης εμβέλειας «επανάσταση» (όπως στα ρούχα και την εμφάνιση), μπορεί να κληθούν να αντιμετωπίσουν την αμφισβήτηση των έφηβων παιδιών τους σε πιο σημαντικά θέματα.

Αν είστε από τους γονείς που έχουν να αντιμετωπίσουν την «επανάσταση» των παιδιών τους, δεν πρέπει να νιώθετε μόνοι!  Και μάλλον αυτή η συνειδητοποίηση είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσετε τους εφήβους που αντιτίθενται στις αρχές σας.




Οι πηγές της εφηβικής επανάστασης

Πολλοί γονείς αναρωτιούνται αν ο έφηβος που ζει μαζί τους έιναι το ίδιο παιδί που μεγάλωναν, περνούσαν χρόνο μαζί και έπαιζαν λίγα χρόνια νωρίτερα. Και είναι φυσικό να αναρωτιούναι «Γιατί;», «Γιατί συμβαίνει αυτό», «Γιατί συμβαίνει σε εμάς;». Πολλοί γονείς μάλιστα ρωτούν: «Τι κάναμε λάθος;», «Τι θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει για να το αποτρέψουμε;» Αυτές οι ερωτήσεις εν είναι μόνο οδυνηρές, αλλά είναι και δύσκολο να απαντηθούν. Είναι σημαντικό να μην βγάζετε  απλοϊκά και γρήγορα συμπεράσματα όταν προσπαθείτε να δώσετε απαντήσεις στον εαυτό σας.

Το πιο πιθανό είναι ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένας λόγος γιατί ένας έφηβος μπαίνει στη διαδικασία να αμφισβητήσει και μάλιστα με επαναστατικό τρόπο. Είναι στη φύση των εφήβων να αναζητούν την ταυτότητα και την ανεξαρτησία τους. Η ισχυρογνωμοσύνη στην ιδιοσυγκρασία ενός νέου θα μπορούσε να είναι μια πολύ καλή εξήγηση. Μια έρευνα που διενεργήθηκε από τον Dr. James Dobson κατέληξε στο ότι σχεδόν τα ¾ των παιδιών που γεννηθηκαν με ισχυρή ιδιοδυγκρασία έκαναν την επανάστασή τους με κάποιο τρόπο κατά την εφηβική ηλικία. Υπάρχουν, ωστόσο, πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους ένας έφηβος μπαίνει στη διαδικασία να αμφισβητεί τα πάντα. Είναι σημαντικό να βλέπετε πίσω από την συμπεριφορά του, τους λόγους οι οποίοι τον οδηγούν σε αυτή.

Πρώτον, είναι πιθανό να υπάρχουν ψυχολογικές δυσκολίες. Νέοι με μαθησιακά προβλήματα ή ΔΕΠ- Υ είναι πιο πιθανό να επαναστατήσουν, ως αποτέλεσμα του ότι νιώθουν ότι δεν είναι σε θέση να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες των γονέων ή των δασκάλων τους. Οποιαδήποτε ψυχική διαταραχή, κακή ή μη επαρκής διατροφή επηρεάζουν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των εφήβων. 
Γενικότερα, οι αλλαγές που συμβαίνουν και έχει να διαχειριστεί οποιοδήποτε παιδί στην εφηβεία δημιουργούν το υπόβαθρο για μια ευέξαπτη συμπεριφορά και για έντονα συναισθήματα.

Δεύτερον, είναι πιθανό να υπάρχουν δυσκολίες ψυχολογικής φύσης ή ακόμα και ψυχικές διαταραχές που οδηγούν τα παιδιά σε αντιδραστική συμπεριφορά. Πολλές από αυτές τις διαταραχές έχουν βιολογικό υπόβαθρο  και χρειάζονται ιατρική φροντίδα. Πολύ πιθανό είναι οι έφηβοι να αντιμετωπίζουν καταθλιπτικά συναισθήματα ή χαμηλή αυτοεκτίμηση και η συμπεριφορά τους να νιώθουν ότι θα τους κάνει πιο αρεστούς στους συνομιλήκους τους ή ότι θα τραβήξει την προσοχή των γονέων τους, γι’ αυτό και την υιοθετούν.

Τρίτον, δεν είναι απίθανο για ένα νέο άτομο να εκφράζει το θυμό (ή ακόμα και την ενοχή του) μέσα από μια αντιδραστική συμπεριφορά για να μειώσει την ένταση άλλων συνθηκών που υπάρχουν π.χ. στην οικογένειά τους (όπως μιας διαμάχης ή άσχημης σχέσης μεταξύ των γονέων).
Τραυματικά γεγονότα όπως ένας θάνατος στην οικογένεια, μια χρόνια ασθένεια ή σημαντικά οικονομικά προβλήματα μπορεί να πυροδοτήσουν επαναστατική συμπεριφορά από την πλευρά του εφήβου, η οποία νδέχεται να καταλήξει ακόμα και στην αμφισβήτηση της ύπαρξης του Θεού ή την απόρριψη των ηθικών αρχών.

Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί και η αρνητική επιρροή των ομηλίκων και οι αρχές που αποτυπώνονται και ισχυροποιούνται στις ταινίες, την τηλεόραση και στους στίχους των τραγουδιών που ακούν οι περισσσότεροι νέοι. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δίνουν το μήνυμα συχνά ότι ο οποιοσδήποτε και κυρίως οι γονείς περιορίζουν την ελευθερία των νέων και περιορίζουν την ατομικότητα και την ανεξαρτησία τους και ότι εκείνοι οφείλουν να αντιδράσουν σε αυτό.

Τέλος, δεν έιναι απίθανο και το παράδειγμα των ίδιων των γονέων ή ο τρόπος που επιλέγουν να κηδεμονεύουν τα παιδιά τους να έχει επενεργήσει στη στάση των νέων έως κάποιο βαθμό.

Η αντίδραση των γονέων στην επανάσταση των εφήβων

Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατί ένας έφηβος αμφισβητεί τους γονείς του και  την κοινωνία στην οποία ζει. Είναι σύνηθες, ωστόσο, οι γονείς να κατηγορούν αποκλειστικά τον εαυτό τους για αυτό, αφού θεωρούν ότι αν τα παιδιά παραστρατήσουν από το δρόμο που τους δείχνουν, φταίνε αυτοί που δεν τα διαπαιδαγώγησαν σωστά.

Όταν ένας έφηβος επαναστατεί έιναι θεμιτό για τον κάθε γονέα να εκτιμήσει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί και να αναρωτηθεί τι αντίκτυπο έιχε ο τρόπος που μεγάλωσε το παιδί του στη σημερινή συμπεριφορά του. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει να διαψεύσει την αντίληψη που έχει ότι η αμφισβήτηση του παιδιού του είναι εξ ολοκλήρου συνέπεια της δικής του γονεϊκής ανεπάρκειας. Γιατί αν το πιστεύει αυτό, είναι σαν να αποδέχεται ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά καθορίζεται μόνο από εξωτερικούς παράγοντες. Η συμπεριφορά ενός ανθρώπου, όμως, επηρεάζεται και από γενετικούς, περιβαλλοντικούς αλλά και ιδιοσυγκρασιακούς παράγοντες. Και σε τελική ανάλυση, η τελική θέση και άποψη του κάθε ατόμου για τη ζωή είναι μια πολύ προσωπική απόφαση.

Όταν ένας έφηβος αμφισβητεί ή απορρίπτει τις αρχές με τις οποίες μεγάλωσε, θα πρέπει να γίνει μια διάκριση σε ποιο βαθμό οι γονείς και οι νέοι, ο καθένας από τη μεριά του, ευθύνονται για αυτό που συμβαίνει. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γονείς θα έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης, ενώ σε άλλες λιγότερο. Το σημαντικό δεν έιναι ποιος θα κατηγορηθεί, αλλά με ποιο τρόπο θα διαχειριστείτε τη σχέση με το έφηβο παιδί σας  από εδώ και πέρα.




Πώς  να διαχειριστείτε την κατάσταση ως γονείς

Η πρώτη αντίδραση στην σφοδρή αμφισβήτηση από τη μεριά των εφήβων είναι να εξετάσετε ως γονείς τις αιτίες που κρύβονται πίσω από τη συμπεριφορά τους. Αν θεωρείτε ότι υπάρχει κάποιος ψυχολογικός λόγος που επηρεάζει τις επιλογές τους, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σα κάποιον ειδικό. Αν πίσω από την αντιδραστική συμπεριφορά κρύβεται καταθλιπτικό συναίσθημα ή χαμηλή αυτοεκτίμηση, η συμβουλή του ειδικού θα μπορούσε να είναι πολύ βοηθητική.

Όσο περνάει από το δικό σας χέρι, θα ήταν καλό να αναζήσετε αρχικά τρόπους για να ενθαρρύνετε την αλλαγή στη συμπεριφορά του εφήβου. Αλλά η πτυχή της ζωής των παιδιών στην οποία έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή οι γονείς είναι ο τρόπος που οι ίδιοι οι γονείς προσεγγίζουν το γονεϊκό τους ρόλο. Και από εκεί πρέπει να ξεκινήσετε. 

Αντισταθείτε στην παρόρμηση να κατηγορήσετε τον έφηβο για τη στάση του ή να του επιβάλετε τη στάση που θα θέλατε να έχει στη ζωή του. Συζητήστε μαζί του και δώστε του το χώρο να αναζητήσει την ταυτότητά του γνωρίζοντας ότι είστε ανοιχτοί σε αυτό και πρόθυμοι να ακούσετε και να δεχτείτε ότι αποφασίσει να κάνει. Μη θεωρήσετε αποτυχία αν επιλέξει κάτι που δε συνάδει με τα δικά σας «πιστεύω», αλλά μοιραστέιτε μαζί του τις ανησυχίες σας  για την απόφασή του και τα προβλήματα που θα έχει ακολουθώντας τον εκάστοτε δρόμο. Ακούστε τη δική του θέση σε αυτό. Μην του «χτυπάτε» λάθη που έχει κάνει στο παρελθόν. Να του τα υπενθυμίσετε με σκοπό να τα έχει στο νου του και να τα αποφύγει σε επόμενη προσπάθεια αναζήτησης του εαυτού του. 

Μη διστάσετε να του δώσετε να καταλάβει την ανιδιοτελή σας αγάπη, όποιο δρομο και αν διαλέξει ή όποια στάση επιλέξετε να κρατήσετε. Είναι αναγκάιο να γνωρίζει και να ακούει από εσάς ότι ακόμα και όταν σας απογοητεύει σε κάτι που έχει κάνει και όσο σκληρή στάση και αν έχετε επιλέξει να έχετε ως απόρροια αυτού, εσείς το αγαπάτε και θα το αγαπάτε και ότι από αγάπη  επιλέγετε να ενεργήσετε σκληρά. 

Διαβεβαιώστε ότι θα βρίσκεστε διπλα του στη μεταβατική αυτή περίοδο που διανύει προς την ενηλικίωση και την ωριμότητα και οτιδήποτε χρειαστεί μπορέι να απευθυνθεί σε εσάς.

Σίγουρα αναρωτιέστε πώς μπορείτε όλα αυτά να τα κάνετε πράξη και με ποιο τρόπο να δείξετε την αγάπη σας σε έναν έφηβο που σας εξοργίζει.

Του δείχντε την αγάπης σας με το να δείχνετε σεβασμό στα συναισθήματα και τις απόψεις του αν και δεν συμφωνείτε πάντα με αυτές. Καταλαβαίνει ότι τον αγαπάτε όταν δέιχνετε ενδιαφέρον και συμμετέχετε σε δραστηριότητες που είναι σημαντικές για εκείνον ακόμα και αν για εσάς είναι ανούσιες ή όταν δεν τον πιέζετε να μπει σε καλούπια που σχεδίασαν άλλοι για εκείνον. Όταν δεν εκτονώνετε το θυμό σας βίαια και με λόγια που πληγώνουν, αλλά είστε μαζί του συνοδοιπόροι στην αλλαγή. Όταν δε θα διστάσετε να πείτε τη σκηρή αλήθεια όταν διαφωνείτε, αλλά δε θα την επιβάλετε. Όταν δεν θα αποδεικνύετε συνεχώς ότι είστε καλύτερος και όταν ακούτε τις εξηγήσεις που δίνει και όταν δεν τιμωρείτε αναίτια. 

Επιπλέον, είναι σημαντικό να είστε ξεκάθαροι σε συγκεκριμένες συμπεριφορές που ο έφηβος οφέιλει να ανταποκριθεί. Το γεγονός ότι είστε δεκτικοί και υποστηρικτικοί στην αναζήτηση της ταυτότητάς του και δείχνετε την αγάπη σας, δε σημαίνει ότι δεν μπορέιτε να θέσετε όρια. Τα σαφή όρια είναι αναγκαία τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους εφήβους. Αρκεί να είναι σταθερά και να δίνονται εξηγήσεις για την αναγακαιότητά τους στον έφηβο με σαφή και κατανοητό τρόπο. 

Επομένως, ακόμα και αν μέχρι τώρα δεν υπήρχαν είναι πού σημαντικό να τεθούν από εσάς σαφή όρια σχετικά με τη γλώσσα που χρησιμοιποιούν στο σπίτι ( δεν θα πρέπει να βριζουν ή να σας μιλούν άσχημα). Επίσης θα πρέπει να είναι ειλικρινείς σχετικά με το πού βγαίνουν και με ποιους ή για τις  δραστηριότητες που κάνουν εκτός σπιτιού. Θα πρέπει να είναι συνεπέις στις δουλειές του σπιτιού που έχουν αναλάβει και να πηγαίνουν κανονικά στο σχολείο. Τέλος, από τη στιγμή που δεν είναι ενήλικες η κατανάλωση αλκοόλ και η σεξουαλική επαφή είναι κάτι που ναι μεν δεν τους απαγορεύεται, αλλά οι γονείς τους θα πρέπει να είναι ενήμεροι. Και φυσικά, το ότι κάποιος έφηβος μπορέι να παραβεί τα όρια αυτά, θα πρέπει να επιφέρει συνέπειες για εκείνον ( τις οποίες πρέπει ως γονείς να καθορίσετε και να επιβάλετε στα έφηβα παιδιά σας), τις οποίες έχετε συνεννοηθεί και γνωρίζει.

Υπάρχουν κάποια πραγματα που κάθε γονιός είναι υποχρεωμένος να παρέχει στα παιδιά του, όπως ένα σπίτι να μένει, φαγητό, ρούχα και σεβασμός. Αλλά πολλά από αυτά που οι έφηβοι θεωρούν δεδομένα είναι και πρέπει να θεωρούνται κεκτημένα, λόγω ένδειξης καλής συμπεριφοράς. Τέτοια είναι η χρήση του τηλεφώνου ή της τηλεόρασης, οι έξοδοι με φίλους, το παραπάνω χαρτζιλίκι. 

Πολλοί έφηβοι χειραγωγούν τους γονείς γεμίζοντάς τους με ενοχές ή εκφοβίζοντάς τους με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν συνέπειες σε περίπτωση παράβασης των ορίων. Ωστόσο, η δική σας στάση θα πρέπει να είναι σταθερή, αποφασισμένη και ανεπηρέαστη από τέτοιες τακτικές. 

Αρκεί να έχετε καταστήσει σαφές ότι η όλη σάση σας απορρέει από τη μεγάλη αγάπη που έχετε στο παιδί σας και είναι σταθερή και δομημένη με αυτόν τον τρόπο με σκοπό να βοηθήσετε και όχι να τιμωρήσετε. 

Πολυδώρου Χριστίνα