Έφηβοι και κατάθλιψη

Μάθετε τα σημάδια της κατάθλιψης στους εφήβους και πώς μπορείτε να βοηθήσετε.

Η κατάθλιψη κατά την εφηβεία δεν είναι απλά κακή διάθεση και περιστασιακή μελαγχολία- είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που έχει αντίκτυπο σε κάθε πτυχή της ζωής του εφήβου. Είναι πολλές φορές υπεύθυνη για υπερκατανάλωση αλκοόλ, χρήση ουσιών, βία, απέχθεια του εαυτού, ακρωτηριασμό εαυτού, ακόμα και αυτοκτονία.  Αλλά ως γονείς που νοιάζεστε για τα παιδιά σας, υπάρχουν πολλοί τρόποι να βοηθήσετε. Το να συζητάτε για το πρόβλημα και να υποστηρίζετε τον έφηβο είναι για αρχή ένας πολύ καλός τρόπος να επαναφέρετε τον έφηβο στην πραγματικότητα.

Κατανοώντας την εφηβική κατάθλιψη. 

Περιστασιακά ξεσπάσματα και κακή διάθεση είναι αναμενόμενα κατά την περίοδο της εφηβείας, αλλά η κατάθλιψη είναι κάτι διαφορετικό. Επεμβαίνοντας στην προσωπικότητα του εφήβου, προκαλεί δυσβάσταχτη θλίψη, απόγνωση και θυμό στον έφηβο.

Η κατάθλιψη κατά την εφηβεία εμφανίζεται πολύ πιο συχνά από ότι νομίζουμε. Αν και είναι κατά μεγάλο ποσοστό θεραπεύσιμη, οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένας στους πέντε καταθλιπτικούς εφήβους λαμβάνουν αγωγή. Αντίθετα με τους ενήλικες, που έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν μόνοι τους βοήθεια, οι έφηβοι εξαρτώνται από τους γονείς, τους καθηγητές ή άλλους κοντινούς τους ανθρώπους που πρέπει α αντιληφθούν τι συμβαίνει και να τους φέρνουν σε επαφή με τους ειδικούς που χρειάζεται. Επομένως, αν έχετε κάποιον έφηβο στη ζωή σας, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς εκδηλώνεται η εφηβική κατάθλιψη και τι να κάνετε αν αναγνωρίσετε κάποια από τα προειδοποιητικά σημάδια αυτής.

Σημάδια και συμπτώματα της εφηβικής κατάθλιψης.

Οι έφηβοι έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σωρό πιέσεις από τις αλλαγές που επιφέρει η ήβη, αλλά και εσωτερικές αναζητήσεις που έχουν να κάνουν με το ποιοι είναι και τι τους ταιριάζει. Η μετάβαση από την παιδικότητα στην ενήλικη ζωή επιφέρει και διαμάχες με τους γονείς, αφού οι έφηβοι διεκδικούν την ανεξαρτησία τους. Όλη αυτή η κατάσταση κάνει πολύ δύσκολη τη διάκριση μεταξύ των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και της φυσιολογικής αντιδραστικής συμπεριφοράς ενός εφήβου. Και για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα, οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη δεν είναι απαραίτητο να είναι συνέχεια μελαγχολικοί ή αποτραβηγμένοι από τους άλλους. Για μερικούς εφήβους, τα συμπτώματα της επιθετικότητας, του θυμού και της οργής είναι  πιο έκδηλα.

Μερικά από τα συμπτώματα της εφηβικής κατάθλιψης είναι τα ακόλουθα:

• Θλίψη και απελπισία
• Ευερεθιστότητα , θυμός ή εχθρότητα 
• Δακρύρροια ή συχνό κλάμα
• Απόσυρση από φίλους και την οικογένεια
• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
• Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και τον ύπνο
• Ανησυχία και διέγερση
• Αισθήματα αναξιότητας και ενοχής
• Η έλλειψη ενθουσιασμού και κινήτρου
• Κόπωση ή έλλειψη ενέργειας
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Αν δεν είστε βέβαιοι αν ο έφηβος που υπάρχει στη ζωή σας πάσχει από κατάθλιψη ή απλά διανύει την περίοδο της εφηβείας,  αναλογιστείτε αν έχει κάποια από αυτά τα συμπτώματα και για πόσο διάστημα, πόσο έντονα είναι και πόσο διαφορετικά συμπεριφέρεται από ότι παλαιότερα. Αν και κάποιοι προβληματισμοί είναι αναμενόμενοι καθώς οι έφηβοι αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ενηλικίωσης, δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητα, τη διάθεση ή τη συμπεριφορά που διαρκούν στο χρόνο είναι ενδεικτικά σημάδια ότι κάτι πιο σημαντικό συμβαίνει στον έφηβο και καλό θα ήταν να λάβει βοήθεια.

Η διαφορά μεταξύ εφηβικής κατάθλιψης και κατάθλιψης ενηλίκων.

Η εφηβική κατάθλιψη έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και φαίνεται διαφορετικά από ότι η κατάθλιψη στους ενήλικες. Τα ακόλουθα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι πιο συχνά στους εφήβους από ότι στους ενήλικες:

• Ευερεθιστότητα , θυμός ή εχθρότητα - Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, η ευερεθιστικότητα είναι επικρατέστερη της θλίψης και της μελαγχολίας στους εφήβους. Ένας έφηβος που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί να είναι  στριφνός, εχθρικός, να ενοχλείται εύκολα ή να είναι επιρρεπής  σε ξεσπάσματα θυμού.

• Ανεξήγητα άλγη και πόνοι- Οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη συχνά παραπονιούνται για αδιαθεσίες και φυσικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλος ή πόνος στην κοιλιά. Αν υποβληθεί σε εξετάσεις και δεν υπάρχει κάποιο οργανικό αίτιο, αυτοί οι πόνοι είναι πιθανό να υποδηλώνουν κατάθλιψη.


• Υπερευαισθησία στην κριτική- Οι καταθλιπτικοί έφηβοι κατακλύζονται από συναισθήματα ματαιότητας, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους στην κριτική, την απόρριψη και την αποτυχία. 

• Απόσυρση από κάποιος ανθρώπους, αλλά όχι όλους- Ενώ οι ενήλικες που πάσχουν από κατάθλιψη τείνουν να απομονώνονται από όλους, ο έφηβοι συνήθως κρατούν κάποιες φιλίες τους, αλλά κοινωνικοποιούνται λιγότερο από ότι πριν, απομακρύνονται από τους γονείς τους ή κάνουν παρέα με διαφορετικούς ανθρώπους από ότι παλαιότερα.

Επιπτώσεις της εφηβικής κατάθλιψης.

Οι αρνητικές επιπτώσεις της εφηβικής κατάθλιψης είναι πολύ περισσότερο από τη μελαγχολική διάθεση που έχει στο μυαλό του όποιος ακούει για κατάθλιψη. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες από τις επιπτώσεις της κατάθλιψης στους εφήβους που ταυτόχρονα αποτελούν και λανθασμένους τρόπους με τους οποίους οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη προσπαθούν να μειώσουν τη μεγάλη τους δυσφορία.

• Προβλήματα στο σχολείο. Οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν χαμηλά επίπεδα ενέργειας και δεν μπορούν να συγκεντρωθούν εύκολα. Στο σχολείο, αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε μειωμένη προσοχή και συμμετοχή στο μάθημα, χαμηλότερους βαθμούς και ματαίωση στους καλούς μαθητές που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν όπως παλαιότερα.

• Φυγή. Πολλοί έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη το σκάνε από το σπίτι ή μιλούν στους δικούς τους για φυγή. Τέτοιες απόπειρες είναι πολλές φορές μια κραυγή βοήθειας από την πλευρά τους.

Αν  θέλετε να μάθετε περισσότερα για τους εφήβους που φεύγουν από το σπίτι πατήστε εδώ.

• Υπερκατανάλωση αλκοόλ ή χρήση ναρκωτικών. Οι έφηβοι μπορεί να καταφεύγουν στα ναρκωτικά ή το ποτό για να καταπολεμήσουν την κατάθλιψή τους. Δυστυχώς, η επιλογή τους αυτή κάνει τα πράγματα ακόμα δυσκολότερα. 

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη χρήση αλκοόλ κατά την εφηβική ηλικία πατήστε εδώ.

• Χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η κατάθλιψη ενεργοποιεί και εντείνει συναισθήματα όπως ντροπή, αποτυχία, ματαιότητα, γεγονός που φθείρει την αυτοεικόνα του εφήβου.

• Εθισμός στο Διαδίκτυο. Οι έφηβοι ενδέχεται να χρησιμοποιούν το Internet ως διέξοδο από την πραγματικότητα και τα προβλήματά τους. Ωστόσο,  η παρατεταμένη χρήση του Διαδικτύου εντείνει την απομόνωσή τους με αποτέλεσμα να γιγαντώνει τα καταθλιπτικά τους συναισθήματα.

• Ριψοκίνδυνη συμπεριφορά. Καταθλιπτικοί έφηβοι προβαίνουν συχνά σε επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως γρήγορη οδήγηση, ανεξέλεγκτη κατανάλωση αλκοόλ, σεξ χωρίς προφυλάξεις.

• Βία. Μερικοί καταθλιπτικοί έφηβοι –συνήθως αγόρια που είναι θύματα σχολικού εκφοβισμού- γίνονται επιθετικοί. Μίσος για τον εαυτό ή η ελπίδα θανάτου μπορεί να ωθήσει μερικούς έφηβους σε βίαιη συμπεριφορά και δολοφονική οργή.

Επιπλέον, η εφηβική κατάθλιψη έχει συσχετιστεί και με άλλες διαταραχές, όπως διατροφικές διαταραχές ή αυτοτραυματισμό.

Ενθαρρύνοντας έναν καταθλιπτικό έφηβο να ανοιχτεί.

Εάν υποπτεύεστε ότι ένας έφηβος που υπάρχει στη ζωή σας μπορεί να  πάσχει από κατάθλιψη,  καλό θα ήταν να ενεργήσετε άμεσα. Ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι ότι πρόκειται για κατάθλιψη, οι προβληματικές συμπεριφορές και τα διαφορετικά από πριν συναισθήματα που ενδεχομένως παρουσιάζει ο έφηβος είναι σημάδια του προβλήματος. 

Ανεξάρτητα από το αν τελικά πρόκειται για κατάθλιψη, μια ανησυχητικά διαφορετική συμπεριφορά καλό είναι να αναφερθεί σε κάποιον ειδικό. Όσο νωρίτερα γίνει αυτό, τόσο το καλύτερο για τον έφηβο. 

Αρχικά, με τρόπο που να δείχνει την αγάπη και το νοιάξιμό σας για τον έφηβο και χωρίς να κρίνετε τη συμπεριφορά και τα συναισθήματά του ή την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, μοιραστείτε τις ανησυχίες σας μαζί του. Παρουσιάστε του συγκεκριμένα τα σημάδια που έχετε παρατηρήσει πάνω του που μπορεί να υποδεικνύουν καταθλιπτική συμπεριφορά και εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους ανησυχείτε. Στη συνέχεια, ενθαρρύνετε το παιδί να μοιραστεί μαζί σας την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.

Ο έφηβος μπορεί να είναι απρόθυμος να ανοιχτεί σε εσάς. Ενδεχομένως  ντρέπεται ή φοβάται ότι δε θα τον καταλάβετε. Ωστόσο, δεν είναι απίθανο να δυσκολεύεται να εξωτερικεύσει αυτό που νιώθει.
Εάν ισχυρίζεται ότι δεν συμβαίνει τίποτα, αλλά δεν μπορεί να δώσει κάποια εξήγηση για την αλλαγή της συμπεριφοράς του, θα πρέπει να εμπιστευτείτε το ένστικτό σας. Να έχετε στο νου σας ότι η άρνηση είναι ένας πολύ δυνατός αμυντικός μηχανισμός. 
Συμβουλές για το πώς να μιλήσετε στον έφηβο:

Υποστηρίξτε: Δείξτε του ότι είστε εκεί γι’ αυτόν ολοκληρωτικά και χωρίς       προϋποθέσεις. Μην κάνετε πολλές ερωτήσεις ( στους εφήβους δεν αρέσει να νιώθουν ότι τους λέτε τι να κάνουν) αλλά ξεκαθαρίστε ότι είστε πρόθυμοι και έτοιμοι να του προσφέρετε την υποστήριξή σας όταν τη χρειαστούν.

Να επιμένετε, αλλά ευγενικά και ήρεμα: Μην τα παρατήσετε εάν ο έφηβος σας φωνάξει κατά την πρώτη προσέγγιση. Να σέβεστε το ότι το παιδί σας ενδεχομένως δε νιώθει πολύ άνετα να συζητάει με εσάς αυτό που τον απασχολεί, αλλά ταυτόχρονα να δείχνετε το ενδιαφέρον σας και τη θέλησή σας να τον ακούσετε. 

Να ακούτε χωρίς να κάνετε κήρυγμα: Αντισταθείτε στην τάση σας να κριτικάρετε αυτά που θα σας πει ο έφηβος όταν αρχίσει να μιλάει. Το σημαντικό είναι ότι το παιδί σας μπαίνει στη διαδικασία να επικοινωνήσει μαζί σας και να σας εκφράσει τους προβληματισμούς του. Αποφύγετε να προσφέρετε αμέσως συμβουλές ή τελεσίγραφα.

Δεχτείτε τα συναισθήματά του: Μην προσπαθήσετε αμέσως να βγάλετε τον έφηβο από την κατάθλιψή του, ακόμα και αν οι λόγοι που τον φέρνουν σε αυτή την κατάσταση σας φαίνονται χαζοί ή παράλογοι. Απλά αναγνωρίστε και δεχτείτε τη θλίψη και τον πόνο που βιώνει. Εάν δεν το κάνετε, θα πιστέψει ότι δεν παίρνετε σοβαρά τις ανησυχίες, τα συναισθήματά του και αυτόν τον ίδιο.

Θεραπεία για την εφηβική κατάθλιψη

Η κατάθλιψη είναι πολύ βασανιστική εάν δεν μπει το άτομο στη διαδικασία της θεραπείας. Επομένως μην περιμένετε ελπίζοντας ότι με την πάροδο του χρόνου τα συμπτώματα θα εξαλειφθούν. Εάν αναγνωρίσετε κάποια από τα σημάδια της κατάθλιψης, αναζητήστε βοήθεια από κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Προετοιμαστείτε ώστε να δώσετε στον ειδικό συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα του εφήβου που έχουν υποπέσει στην αντίληψή σας. Επιπλέον, θα πρέπει να κάνετε ξεκάθαρο πόσο καιρό υπάρχουν αυτά τα συμπτώματα, πόσο επηρεάζουν την καθημερινότητα του νέου και εάν έχετε παρατηρήσει συγκεκριμένα μοτίβα τα οποία επαναλαμβάνει. Θα πρέπει επίσης να ενημερώσετε ένα υπάρχει κάποιος συγγενής με αντίστοιχη διάγνωση. 

Εάν δεν υπάρχει κάποια οργανική αιτία της δυσφορίας του εφήβου, ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας που γνωρίζει και παρακολουθεί παιδιά και εφήβους είναι η καλύτερη λύση.

Κατά τη διαδικασία της επιλογής του ειδικού, πάντα να λαμβάνετε υπόψη την άποψη του εφήβου. Οι έφηβοι είναι σε ηλικία που εξαρτώνται από τους γονείς τους για αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την υγεία τους. Ωστόσο, καλό είναι να ακούτε την άποψή τους. Κανένας θεραπευτής δεν κάνει θαύματα και καμία θεραπεία δεν ταιριάζει σε όλους. Εάν ο έφηβός σας δεν νιώθει άνετα ή δεν νιώθει να συνδέεται συναισθηματικά με τον ψυχοθεραπευτή του, καλό είναι να αναζητήσετε κάποιον άλλον που θα ταιριάζει με τον έφηβο, ώστε η δουλειά που γίνεται να είναι ουσιαστική.   


Μην επαναπαύεστε στη φαρμακευτική αγωγή

Αναζητήστε να κάνετε συζήτηση με τον ειδικό που έχετε επιλέξει σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για θεραπεία. Υπάρχουν πολλές επιλογές για τους εφήβους, μερικές από τις οποίες είναι η ατομική ψυχοθεραπεία, η οικογενειακή- ομαδική και η φαρμακευτική αγωγή. 

Η ψυχοθεραπεία είναι συχνά μια καλή εναλλακτική για κάποιες μορφές κατάθλιψης. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η κατάθλιψη του εφήβου είναι δυνατόν να θεραπευτεί. Εάν αυτό δεν γίνει, τότε η λήψη φαρμάκων μπορεί να επιλεχθεί. Και πάλι όμως επικουρικά της ψυχοθεραπείας. 

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ψυχοθεραπεία πατήστε εδώ. 

Δυστυχώς, πολλοί γονείς αναγκάζονται να  επιλέξουν τη λήψη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, έναντι άλλων θεραπειών που είναι πιο δαπανηρές και διαρκούν πιο μεγάλο διάστημα. Ωστόσο, εκτός και αν υπάρχει αυξημένη πιθανότητα αυτοκτονίας (κατά την οποία η φαρμακοθεραπεία σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία είναι μονόδρομος),  έχετε τη δυνατότητα και το χρόνο να ζυγίσετε προσεκτικά τις επιλογές σας, να πάρετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την καθεμία και τελικά να επιλέξετε τον τύπο θεραπείας που εσείς κρίνετε ότι θα είναι ο καλύτερος για το παιδί σας.

Κίνδυνοι λήψης αντικαταθλιπτικών από εφήβους

Σε σοβαρές περιπτώσεις κατάθλιψης, η λήψη φαρμάκων βοηθά στην εξομάλυνση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι πάντα η καλύτερη επιλογή όταν κάποιος έφηβος πάσχει από κατάθλιψη. Και αυτό γιατί πάνε μαζί με τις παρενέργειές τους. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να ζυγίσετε τα οφέλη έναντι των κινδύνων  πριν πάρετε κάποια απόφαση.  

Τα αντικαταθλιπτικά και ο εφηβικός εγκέφαλος 

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα κατασκευάστηκαν και ελέγχθηκαν σε ενήλικες, οπότε δεν είναι απόλυτα κατανοητός ο τρόπος που επενεργούν στον εγκέφαλο των εφήβων που αναπτύσσεται ακόμα. Πολλοί ερευνητές ανησυχούν ότι η χρήση τους παρεμβαίνει στη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών και των εφήβων. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξελίσσεται γρήγορα στους νέους και η έκθεσή του σε αντικαταθλιπτικά μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξή του- ειδικά στον τρόπο που οι διαχειρίζονται το άγχος και τα συναισθήματα.

Πώς να υποστηρίξετε τον έφηβο που βρίσκεται σε θεραπεία

Όταν ο καταθλιπτικός έφηβος που βρίσκεται στη ζωή σας βρίσκεται υπό θεραπεία, το πιο σημαντικό που μπορείτε να κάνετε είναι να του δίνετε να καταλάβει ότι είστε εκεί για να τον ακούσετε και να τον υποστηρίξετε. Τώρα περισσότερο από ποτέ, ο έφηβος είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι είναι πολύτιμος για εσάς, ότι τον αποδέχεστε και ότι νοιάζεστε για αυτόν.

• Να δείχνετε κατανόηση: Το να ζείτε με έναν καταθλιπτικό έφηβο μπορεί να είναι δύσκολη υπόθεση. Μερικές φορές μπορεί να νιώθετε εξάντληση, απόρριψη ή και απελπισία. Κατά τη δοκιμασία αυτή, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι το παιδί σας δεν είναι «δύσκολο» επίτηδες. Υποφέρει, οπότε προσπαθήστε όσο μπορείτε να είστε υπομονετικοί και να δείχνετε κατανόηση.

• Ενθαρρύνετέ το να γυμνάζεται: Παροτρύνετε τον έφηβο να είναι δραστήριος. Η γυμναστική μπορεί να βοηθήσει πολύ στην εξάλειψη των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, επομένως βρείτε τρόπους να την εντάξετε στη καθημερινότητα του εφήβου. Κάτι πολύ απλό, όπως το να βγάζει καθημερινά το σκύλο για βόλτα ή να κάνει βόλτα με το ποδήλατό του, μπορεί να είναι πολύ ευεργετικό.

• Ενθαρρύνετε την κοινωνική δραστηριότητα: Το μόνο που κάνει η απομόνωση είναι να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Επομένως, δώστε ώθηση στον έφηβο να βρίσκεται με τους φίλους του ή να προσπαθήσει να κοινωνικοποιηθεί. Προσφερθείτε να πάτε κάπου τον έφηβο με τους φίλους του ή προτείνετέ του κοινωνικές δραστηριότητες που μπορεί να του φανούν ενδιαφέρουσες, όπως ομαδικά αθλήματα ή συμμετοχή σε ομάδες τους σχολείου.

• Εμπλακείτε στη θεραπεία του: Σιγουρευτείτε ότι ο έφηβος ακολουθεί όλες τις οδηγίες του θεραπευτή του και ότι πηγαίνει στη θεραπεία του. Είναι πολύ σημαντικό να παίρνει την αγωγή του σωστά. Παρατηρείστε τις αλλαγές στην κατάσταση του εφήβου και επικοινωνήστε με το γιατρό του αν δείτε ότι τα συμπτώματα χειροτερεύουν. 

• Ενημερωθείτε σχετικά με την κατάθλιψη: Ακριβώς όπως θα κάνατε αν το παιδί σας έπασχε από μια ασθένεια για την οποία γνωρίζετε ελάχιστα, έτσι και τώρα καλό είναι να ενημερωθείτε και να πάρετε όσες  περισσότερες πληροφορίες γίνεται σχετικά με την ασθένεια. Όσο περισσότερα ξέρετε τόσο πιο έτοιμος είστε να βοηθήσετε τον νέο με τη θεραπέια του. Ενθαρρύνετε τον να μάθει και εκείνος σχετικά με αυτό που περνάει όσα περισσότερα μπορεί. Με αυτόν τον τρόπο θα καταλάβει ότι δεν είναι μόνος, υπάρχουν κι άλλοι νέοι στην ίδια κατάσταση.

Η όλη διαδικασία της θεραπείας θα είναι δύσκολη και απαιτητική, γι΄αυτό  χρειάζεται να είστε υπομονετικοί. Να αναγνωρίζετε και να χαίρεστε για κάθε μικρή νίκη και να είστε προετοιμασμένοι για σκαμπανεβάσματα και μικρά πισωγυρίσματα. Και αυτά στο πρόγραμμα είναι. Όσο κάνετε ότι είναι απαραίτητο για να βοηθήσετε τον έφηβο, κάνετε σωστά τη δουλειά σας.

Οικογενειακή συμβουλευτική

Σαν γονιός που καλέιται να αντιμετωπίσει την εφηβική κατάθλιψη, θα πιάσετε την εαυτό σας να δίνει όλη την ενέργεια κι την προσοχή του στο πρόβλημα. Με αυτόν τον τρόπο, είναι πιθανό να παραμελείτε τις δικές σας ανάγκες ή τις ανάγκες των υπολοίπων μελών της οικογένειας. Καθώς το να παρέχετε  βοήθεια στον έφηβο που τη χρειάζεται θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητές σας, είναι σημαντικό η οικογένειά σας να μένει δυνατή και υγιής.

• Να προστατεύετε τον εαυτό σας. Προκειμένου να βοηθήσετε τον έφηβο θα πρέπει να είστε υγιείς  και θετικοί. Επομένως δεν είναι σωστό να αγνοείτε τις δικές σας ανάγκες. Το άγχος και η αγωνία σας είναι δυνατό να επηρεάζει τη δάθεση και τα συναισθήματά σας, επομένως είναι σημαντικό να βοηθάτε τον εαυτό σας να ανταπεξέλθει, φροντίζοντας να τρέφεστε σωστά, να κοιμάστε ικανοπιητικά και να φροντίζετε να υπάρχουν στο καθημερινό σας πρόγραμμα πράγματα που σας ευχαριστούν. 

• Αναζητήστε υποστήριξη. Φροντίστε να παίρνετε τη συναισθηματική υποστήριξη που χρειάζεστε. Απευθυνθύτε σε φίλους ή σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Είναι πολύ λογικό να νιώθετε πελαγωμένοι, θυμωμένοι αβοήθητοι, ακόμα και θυμωμένοι. Το σημαντικό είναι να μιλατε για αυτά τα συναισθήματα, καθώς και για τον τρόπο που βιώνετε την κατάθλιψη του παιδιού σας, παρά να καταπιέζετε τα συναισθήματά σας.

• Ανοιχτείτε στην οικογένεια. Μην κρύβεστε πίσω από το δάχτυλό σας με σκοπό να προστατέψετε τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας. Τα παιδιά το αντιλαμβάνονται όταν κάτι δεν πάει καλά. Όταν τα κρατάτε στο σκοτάδι, η φαντασία τους μπορεί να φτιάξει ακόμα χειρότερα  σενάρια. Να είστε ειλικρινείς σχετικά με το τι συμβαίνει και αφήστε τα παιδία να κάνουν όσες ερωτήσεις θέλουν και να μοιραστούν τα συναισθήματά τους για αυτό που συμβαίνει.

• Προστατεψτε τα αδέρφια. Η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει άγχος και αγωνία σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Γι’ αυτό φροντίστε τα υπόλοιπα αδέρφια να λάβουν ξεχωριστή προσοχή και επαγγελματική βοήθεια σε περίπωση που θεωρείτε ότι δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν την κατάσταση μόνα τους. 

• Αποφύγετε να αποδώσετε ευθύνες. Είναι εύκολο να κατηγορήσετε τον εαυτό σας ή άλλα μέλη της οικογένειας για την κατάσταση. Αυτό μόνο άγχος και δυσφορία μπορεί να προσφέρει στην ήδη αγχωμένη ατμόσφαιρα του σπιτιού. Επιπλέον, η κατάθλιψη οφείλετεαι σε μεγάλο αριθμό παραγόντων και είναι σχεδόν απίθανο να οφείλεται σε κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο- εκτός αν μιλάμε για περιπτώσεις παραμέλησης ή κακοποίησης.

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Υποφέρετε από αϋπνίες; Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης.

Παλεύετε να κοιμηθείτε κάθε βράδυ ανεξάρτητα από το πόσο κουρασμένοι είστε; Ή ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας και μένετε ξύπνιοί για ώρες κοιτώντας με αγωνία το ρολόι; 

Η αϋπνία είναι είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι και καταναλώνει μεγάλο κομμάτι της ενέργειας, της διάθεσης, της υγείας και της ικανότητας να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα. Χρόνια αϋπνία ενδέχεται να συμβάλλει στην εκδήλωση σοβαρών προβλημάτων υγείας. 

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να υποκύπτετε σε άυπνα βράδια άπραγοι. Μικρές και απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής και στις καθημερινές σας συνήθειες μπορούν να σας βοηθήσουν να νικήσετε την αϋπνία, χωρίς να καταφεύγετε στη λύση των φαρμάκων.

Κατανοώντας την αϋπνία και τα συμπτώματά της

Αϋπνία είναι η ανικανότητα να λάβει κανείς την ποσότητα του ύπνου που χρειάζεται ώστε να ξυπνάει νιώθοντας ξεκούραστος και ανανεωμένος. Επειδή ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και χρειάζεται διαφορετικές ώρες ύπνου, η αϋπνία εξαρτάται από την ποιότητα του ύπνου και το αίσθημα που έχει κανείς όταν ξυπνά και όχι από τον αριθμό των ωρών που κοιμήθηκε ή το χρόνο που χρειάστηκε για να κοιμηθεί. Ακόμα και αν κοιμάστε 8 ώρες κάθε βράδυ, εάν νιώθετε νυσταγμένοι και κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι πιθανό να υποφέρετε από αϋπνία. 

Κάποια από τα συμπτώματα της αϋπνίας είναι τα ακόλουθα:

• Δυσκολία να σας πάρει ο ύπνος ακόμα και αν είστε πολύ κουρασμένοι
• Δυσκολία να κοιμηθείτε ξανά αν ξυπνήσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας
• Ξυπνάτε χωρίς λόγο πολύ νωρίς το πρωί
• Χρήση υπνωτικών χαπιών ή αλκοόλ για να μπορέσετε να κοιμηθείτε
• Να μην νιώθετε ανανεωμένοι μετά τον ύπνο
• Υπνηλία, κούραση ή ευερεθιστότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας
• Δυσκολία συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας



Αιτίες αϋπνίας: Ψάχνοντας τους λόγους που δεν μπορείτε να κοιμηθείτε

Προκειμένου να αντιμετωπίσετε ουσιαστικά το πρόβλημα της αϋπνίας που σας ταλαιπωρεί, χρειάζεται να παρακολουθείτε τον ύπνο σας. Συναισθηματικοί λόγοι, όπως άγχος, ανησυχία , αλλά και η κατάθλιψη είναι υπεύθυνοι για πάνω από τις μισές περιπτώσεις αϋπνίας. 

Οι συνήθειες που έχετε κατά τη διάρκεια της ημέρας, η ρουτίνα σας και το «πρόγραμμα» που ακολουθείτε όταν πέφτετε στο κρεβάτι και η φυσική σας κατάσταση παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.   

Συχνές αιτίες:

Μερικές φορές η αϋπνία διαρκεί μερικές μόνο μέρες και μετά εξαφανίζεται μόνη της, ακριβώς όπως ήρθε. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν οφείλεται σε έναν προφανή λόγο, όπως ή αγωνία για κάποια παρουσίαση που πρέπει να κάνετε και πλησιάζει ή ένας επίπονος χωρισμός. Ωστόσο, η χρόνια αϋπνία οφείλεται σε μια ψυχολογική ή ιατρική κατάσταση η οποία υποβόσκει και πολλές φορές μας είναι δύσκολο να εντοπίσουμε. 

• Ψυχολογικά προβλήματα και συναισθηματική δυσφορία: Το χρόνιο άγχος και η κατάθλιψη είναι δυο από τις πιο συχνές αιτίες της χρόνιας αϋπνίας. Άλλες ψυχολογικές καταστάσεις που αποτελούν συχνά αιτίες για να μην μπορεί κάποιος να κοιμηθεί είναι ο θυμός, η ανησυχία, το πένθος ή κάποιο τραυματικό γεγονός.
• Ιατρικά προβλήματα ή ασθένειες: Πολλές φορές οι λόγοι που κάποιος υποφέρει από αϋπνία μπορεί να είναι ιατρικοί. Νόσοι όπως το άσθμα, αλλεργίες, η νόσος του Parkinson, ο υπερθυρεοειδισμός,  η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η νεφρική ανεπάρκεια ή ο καρκίνος ενδέχεται να είναι υπεύθυνες και να σας κρατούν ξύπνιους.
• Φαρμακευτική αγωγή: Πολλά φάρμακα που μπορεί να χρειαστεί να παίρνετε ενδέχεται να επηρεάσουν τον ύπνο σας. Τέτοια φάρμακα είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα κορτικοειδή, η θυροξίνη, τα φάρμακα που ρυθμίζουν την πίεση και κάποια αντισυλληπτικά. Επίσης, διαταραχές στον ύπνο μπορεί να φέρουν και χάπια που δεν συνταγογραφούνται, όπως φαρμακα για τη γρίπη, κάποια παυσίπονα που περιέχουν καφεΐνη, διουρητικά και ορισμένα χάπια αδυνατίσματος.
• Διαταραχές ύπνου: Η αϋπνία είναι από μόνη της μια διαταραχή ύπνου. Υπάρχει περίπτωση όμως να είναι και σύμπτωμα κάποιας άλλης διαταραχής ύπνου, όπως η υπνική άπνοια, το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών και διαταραχή του κυρκαδιανού ρυθμού, που οφείλεται σε jet lag ή σε περιπτώσεις που το άτομο εργάζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Αιτίες της αϋπνίας που μπορεί να παραβλέπετε (και που έιναι στο χέρι σας να αλλάξετε!)

Είναι σημαντικό να διερευνήσετε όλες τις πιθανές αιτίες της δυσκολίας σας να κοιμηθείτε, συμπεριλαμβανομένων και δραστηριοτήτων που κάνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας και παρεμβαίνουν στην ποιότητα του ύπνου σας.

• Μήπως ο χώρος στον οποίο κοιμάστε είναι πολύ φωτεινός ή έχει πολύ θόρυβο ή δεν είναι και τόσο άνετος;
• Βλέπετε τηλεόραση ή παίζετε video games ή χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή όταν είστε στο κρεβάτι;
• Πίνετε προϊόντα με καφεΐνη (καφέ, τσάι, σόδα) μέχρι και 8 ώρες πριν πέσετε για ύπνο;
• Μήπως το πρόγραμμα του ύπνου σας είναι ασταθές;
• Γυμνάζεστε ή τρώτε αργά πριν πέσετε για ύπνο;
• Καταναλώνετε αλκοόλ πριν κοιμηθείτε;

Αϋπνία και τρόποι αντιμετώπισης

Αλλάξτε τις συνήθειες που διαταράσσουν τον ύπνο σας  

Εάν οι λόγοι που δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε είναι συναισθηματικοί ή ιατρικοί, είναι σημαντικό να καταπολεμήσετε πρώτα εκείνους. Αλλά θα ήταν καλό να παρέμβετε και στις συνήθειες κατά τη διάρκεια της ημέρας ή τις δραστηριότητες που κάνετε όταν βρίσκεστε στο κρεβάτι που επιβαρύνουν την ποιότητα του ύπνου σας.  

Κρατήστε ημερολόγια της αϋπνίας (συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών που κάνετε)

Μερικές συνήθειες είναι τόσο ριζωμένες που είναι πολύ πιθανό να μην τις συνδέετε με τη δυσκολία που έχετε στον ύπνο. Ένας απογευματινός καφές που είναι για εσάς συνήθεια ετών μπορεί να ευθύνεται για την αϋπνία σας χωρίς να το καταλαβαίνετε. Ιδίως εάν παλαιότερα δεν ήταν πρόβλημα για εσάς. Η μπορεί να μην έχετε κάνει ποτέ την σύνδεση ανάμεσα στο ότι παρακολουθείτε τηλεόραση μέχρι αργά ή σερφάρετε στο Internet με τα προβλήματα στον ύπνο. Το να κρατάτε ένα ημερολόγιο του ύπνου σας αλλά και του τι κάνατε πριν κοιμηθείτε και όσο διάστημα δε σας έπαιρνε ο ύπνος είναι ένας πολύ βοηθητικός τρόπος να αντιληφθείτε ποιες συμπεριφορές σας εμποδίζουν τον ύπνο σας. 

Υιοθετείστε νέες συνήθειες που θα σας βοηθήσουν να κοιμάστε καλά

• Υιοθετείστε σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Υποστηρίξτε το βιολογικό σας ρολόι φτιάχνοντας ένα σταθερό πρόγραμμα, όπου θα κοιμάστε και θα ξυπνάτε σταθερά την ίδια ώρα κάθε μέρα και το Σαββατοκύριακο.
• Αποφύγετε να παίρνετε «έναν υπνάκο». Αυτή η συνήθεια κάνει ακόμα πιο δύσκολο το να κοιμάστε καλά και συνεχόμενα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Εάν νιώθετε ότι θα θέλατε να «πάρετε έναν υπνάκο» περιορίστε το στα 30 λεπτά πριν τις 15.00 το μεσημέρι.
• Περιορίστε την καφεΐνη, το αλκοόλ και τη νικοτίνη. Σταματήστε να πίνετε ποτά με καφεΐνη 8 ώρες πριν κοιμηθείτε. Το αλκοόλ, αν και σας κάνει να νιώθετε υπνηλία, επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου. Η νικοτίνη είναι διεγερτική, οπότε καλό είναι να αποφεύγεται πριν τον ύπνο.
• Αποφύγετε να τρώτε αργά. Προσπαθήστε να αποφύγετε βαριά γεύματα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά το βράδυ. Φαγητά πλούσια σε συστατικά και ειδικά λιπαρά, χρειάζονται αρκετή ενέργεια κατά τη διαδικασία της πάψης και μπορεί να σας κρατήσουν ξύπνιους. 
• Να γυμνάζεστε τακτικά. Η άσκηση μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της αϋπνίας, αλλά θέλει χρόνο. Χρειάζεται αρκετούς μήνες άσκησης για να δείτε αποτελέσματα. Προσπαθήστε να κάνετε κάποιου τύπου άσκηση για 30 τουλάχιστον λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, αλλά όχι κοντά στην ώρα του ύπνου.

Αναπτύξτε καλύτερες συνήθειες πριν πέσετε για ύπνο

Δεν είναι μόνο το τι κάνετε στη διάρκεια της ημέρας που επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου σας. Τα πράγματα που κάνετε καθώς προετοιμάζεστε για ύπνο έιναι εξίσου σημαντικά. 

• Σιγουρευτείτε ότι το υπνοδωμάτιό σας είναι ήσυχο, σκοτεινό και όχι πολύ ζεστό. Ο θόρυβος, το φως και η ζέστη επηρεάζουν τον ύπνο σας. Χρησιμοποιείστε ωτοασπίδες εάν υπάρχει αρκετός θόρυβος, ανοίξτε το παράθυρο ή κάποιον ανεμιστήρα εάν είναι πολύ ζεστά και κλείστε τις κουρτίνες ή χρησιμοποιείστε μάσκα σε περίπτωση που υπάρχει πολύ φως.
• Αποφύγετε διεγερτικές δραστηριότητες και αγχογόνες καταστάσεις πριν ξαπλώσετε. Αυτό περιλαμβάνει έντονες δραστηριότητες, συζητήσεις ή τσακωμούς. Αντίθετα, εστιάστε σε κάποια ήρεμη δραστηριότητα, όπως το διάβασμα ή ακούστε χαλαρή μουσική, ενώ έχετε τα φώτα χαμηλωμένα.
• Κλείστε οθόνες μια ώρα πριν ξαπλώσετε. Το φως της τηλεόρασης, του υπολογιστή, του κινητού ή άλλων συσκευών επηρεάζει την παραγωγή μελατονίνης από τον οργανισμό και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου. Αντί να δείτε τηλεόραση ή να χαζέψετε στον υπολογιστή, προτιμήστε να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να ακούσετε μουσική και επιλέξτε χαμηλό φωτισμό.

Δουλεύετε με βάρδιες που επηρεάζουν τον ύπνο σας;

Το να δουλεύετε βράδυ ή με μη σταθερό ωράριο επηρεάζει το πρόγραμμα του ύπνου σας. Μπορείτε να περιορίσετε τις επιπτώσεις που αυτό έχει στο βιολογικό σας ρολόι με τους ακόλουθους τρόπους:

• Ρυθμίστε το βιολογικό σας ρολόι με το να εκτίθεστε σε έντονο φως όταν ξυπνάτε τη νύχτα και φορέστε σκούρα γυαλιά ηλίου κατά την επιστροφή σας το πρωί για να μπλοκάρετε όσο μπορείτε το φως της μέρας.
• Περιορίστε τον αριθμό των βαρδιών κατά τη διάρκεια της νύχτας όσο είναι δυνατόν.
• Μειώστε το θόρυβο και το φως της μέρας κατά τη διάρκεια που κοιμάστε. Χρησιμοποιήστε ωτοασπίδες και μάσκα ύπνου και κλείστε κινητά τηλέφωνα για να μην έχετε περισπασμούς.

Εξουδετερώστε τις ανησυχίες κατά τη διάρκεια του ύπνου

Όσο περισσότερο πρόβλημα έχετε με τον ύπνο, τόσο περισσότερο εισβάλλει στις σκέψεις σας. Μπορεί να φοβάστε να ξαπλώσετε στο κρεβάτι με την ιδέα ότι θα ξυπνήσετε πάλι κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ή μπορεί να ανησυχείτε ότι θα έχετε άλλη μια δύσκολη μέρα αύριο και αν δεν κοιμηθείτε καλά θα ταλαιπωρηθείτε. Αλλά, το να αγωνιάτε για τον ύπνο σας κάνει τα συμπτώματα της αϋπνίας ακόμα πιο έντονα. Το άγχος ανεβάζει τα επίπεδα αδρεναλίνης στον οργανισμό και σας κρατάει ξύπνιους και σε εγρήγορση.

Συνδυάστε το κρεβάτι σας με τον ύπνο και όχι με την αϋπνία

• Χρησιμοποιείστε την κρεβατοκάμαρα μόνο για ύπνο και sex. Μην δουλεύετε, διαβάζετε, παρακολουθείτε τηλεόραση ή χαζεύετε στον υπολογιστή στο κρεβάτι ή στην κρεβατοκάμαρα γενικότερα. Ο στόχος είναι να συνδυάσετε το κρεβάτι σας μόνο με τον ύπνο, οπότε το σώμα σας να πάιρνει ένα καθαρό μήνυμα ότι όταν είστε εκεί ηρεμείτε και κοιμάστε. 
• Σηκωθείτε από το κρεβάτι αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε. Μην προσπαθείτε να πιέσετε τον εαυτό σας να κοιμηθεί, γιατί το μόνο που θα καταφέρετε είναι να αυξήσετε την ανησυχία σας. Σηκωθείτε, βγείτε από το δωμάτιο και κάντε κάτι που θα σας χαλαρώσει, όπως το να διαβάσετε, να πιείτε κάτι ζεστό (χωρίς καφεΐνη), να κάνετε ένα μπάνιο ή να ακούσετε χαλαρή μουσική. Όταν νιώσετε νύστα, επιστρέψτε στο κρεβάτι σας.
• Βγάλτε τα ρολόγια από το υπνοδωμάτιο. Το να βλέπετε με αγωνία τα λεπτά που δεν μπορείτε να κοιμηθείτε να περνούν- ξέροντας ότι θα είστε εξαντλημένοι την επόμενη μέρα- είναι από τα βασανιστικά συμπτώματα της αϋπνίας. Μπορείτε να έχετε ξυπνητήρι, αλλά δεν μπορείτε να δείτε την ώρα όταν είστε στο κρεβάτι.

Επίσης, είναι πολύ χρήσιμο να αντικαταστήσετε τις μη λειτουργικές σκέψεις που κάνετε και προκαλούν την αϋπνία, με άλλες, πιο βοηθητικές. 

Αντί να σκεφτείτε: Θα έπρεπε να κοιμάμαι κάθε βράδυ κανονικά όπως κάθε άνθρωπος.
Σκεφτείτε: Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Θα τα καταφέρω να κοιμηθώ.

Αντί να σκεφτείτε: Τα ίδια και τα ίδια κάθε βράδυ. Άλλη μια μίζερη άυπνη νύχτα.
Σκεφτείτε: Δεν είναι κάθε βράδυ ίδιο. Μερικές νύχτες κοιμάμαι καλύτερα από ότι άλλες.

Αντί να σκεφτείτε: Αν δεν καταφέρω να κοιμηθώ θα καταστρέψω την αυριανή παρουσίαση και θα χάσω τη δουλειά μου.
Σκεφτείτε: Μπορώ να τα καταφέρω με την παρουσίαση ακόμα και αν είναι κουρασμένος. Μπορώ ακόμα να χαλαρώσω και να ξεκουραστώ σήμερα το βράδυ, ακόμα και αν δεν τα καταφέρω να κοιμηθώ.

Αντί να σκεφτείτε: Δεν πρόκειται ποτέ να καταφέρω ξανά να κοιμηθώ σαν άνθρωπος. Έχει ξεφύγει η κατάσταση από τον έλεγχό μου.
Σκεφτείτε: Η αϋπνία δεν είναι μια κατάσταση που δεν αντιμετωπίζεται. Αν σταματήσω να ανησυχώ τόσο πολύ και σκέφτομαι θετικά, μπορώ να το αντιμετωπίσω.

Αντί να σκεφτείτε: Θα χρειαστεί τουλάχιστον μια ώρα σήμερα να με πάρει ο ύπνος. Το ξέρω.
Σκεφτείτε: Δεν ξέρω τι πρόκειται να γίνει σήμερα. Μπορεί να καταφέρω να κοιμηθώ νωρίτερα αν χρησιμοποιήσω τις στρατηγικές που έχω μάθει.

Αντιμετωπίστε το άγχος και τις ανησυχίες της ημέρας

Άγχος και ανησυχία και θυμός που έχει απομείνει ανεπεξέργαστα κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να σας κρατήσουν ξύπνιους το βράδυ.

• Μάθετε τεχνικές διαχείρισης του άγχους σας:  Αν το άγχος της δουλειάς, της οικογένειας ή του σχολείου σας κρατάει ξύπνιους το βράδυ, το να μάθετε πώς να μετατρέπετε το άγχος σας σε παραγωγικό και να παραμένετε  ήρεμοι και θετικοί, θα σας κάνει να κοιμάστε καλύτερα το βράδυ.
• Μοιραστείτε τις ανησυχίες σας με έναν φίλο ή ένα αγαπημένο πρόσωπο: Το να μιλάτε με κάποιον που νοιάζεται για εσάς είναι ένας πολύ καλός τρόπος να ανακουφιστείτε από το στρες και να σταματήσετε να αναμασάτε το άγχος σας κατά τη διάρκεια του ύπνου σας. Το άτομο στο οποίο θα απευθυνθείτε δεν είναι ανάγκη να είναι σε θέση να λύσει τα προβλήματά σας. Αρκεί να ακούσει με προσοχή το πρόβλημά σας με τρόπο που να μην σας κρίνει.

Χαλαρώστε

Αν νιώθετε ότι δεν είστε σε θέση να αποβάλετε το άγχος στο τέλος της ημέρας, θα σας βοηθούσαν πολύ κάποιες τεχνικές χαλάρωσης. Κάτι τέτοιο θα καθαρίσει το μυαλό σας και θα σας βοηθήσει να αποβάλετε την ένταση, ενώ θα σας βοηθήσει να κοιμηθείτε γρηγορότερα και καλύτερα. 

Χρειάζεται λίγη εξάσκηση να μάθετε τις τεχνικές και να καταλάβετε την αποτελεσματικότητά τους. Αλλά τα πλεονεκτήματα είναι τεράστια. Μπορείτε να τα ενσωματώσετε στην καθημερινή σας ρουτίνα όταν πέφτετε για ύπνο ή να τις χρησιμοποιείτε μόνο όταν ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Ανακτώντας τον ύπνο αν ξυπνήσετε στα μέσα της νύχτας

Αν και είναι φυσιολογικό να ξυπνά κανείς για λίγο κατά τη διάρκεια της νύχτας, αν έχετε πρόβλημα να κοιμηθείτε ξανά οι παρακάτω συμβουλές ίσως σας βοηθήσουν:

• Μην σκέφτεστε. Το μυστικό για να κοιμάστε ξανά αν έχετε ξυπνήσει είναι αφήσετε το σώμα σας να κοιμηθεί. Όσο δύσκολο και αν ακούγεται, προσπαθήστε να μην αγχωθείτε με τη σκέψη ότι θα δυσκολευτείτε να κοιμηθείτε ξανά, γιατί ή σκέψη θα υπαγορεύει στο σώμα σας να μείνει ξύπνιο. Ένας τρόπος να μην σκέφτεστε, είναι να επικεντρωθείτε στο σώμα και τις αισθήσεις σας και να κάνετε ασκήσεις αναπνοής, οπότε να σκέφτεστε αυτές. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και εκπνεύστε πολύ πολύ αργά μέχρι να φύγει ο αέρας, ενώ η σκέψη σας είναι μόνο στην αναπνοή σας και πουθενά αλλού. Επαναλάβετε όσο χρ΄νο χρειαστεί.  
• Σκοπός σας να είναι η χαλάρωση (και όχι ο ύπνος). Αν σας δυσκολεύει να κοιμηθείτε ξανά, δοκιμάστε μια τεχνική χαλάρωσης χωρίς καν να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Θυμίστε στον εαυτό σας ότι αν και δεν αντικαθιστά τον ύπνο, η χαλάρωση μπορεί να ξεκουράσει και να ανανεώσει το σώμα σας.
• Κάντε μια ήσυχη και μη διεγερτική δραστηριότητα. Αν προσπαθείτε να κοιμηθείτε ξανά για πάνω από 15 λεπτά και δεν τα έχετε καταφέρει σηκωθείτε από το κρεβάτι και κάντε κάτι που σας χαλαρώνει. Κρατήστε χαμηλό φωτισμό, ώστε να μην ξυπνήσει το βιολογικό σας ρολόι. Αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε ηλεκτρονικές συσκευές και οθόνες. 
• Αναβάλετε οποιαδήποτε σκέψη σχετικά με ανησυχίες ή νέες ιδέες. Αν ξυπνήσετε το βράδυ νιώθοντάς έντονη ανησυχία για κάτι συγκεκριμένο, κάντε μια σημείωση εάν δε θέλετε να ξεχάσετε κάτι και φροντίστε να ασχοληθείτε με αυτό την επόμενη ημέρα που θα είναι πιο εύκολο και ο εγκέφαλός σας θα είναι σε θέση να το επεξεργαστεί. Αντίστοιχα, αν ξυπνήσετε με μια τρομερή ιδέα που σας κρατάει ξύπνιο, σημειώστε την και ασχοληθείτε με αυτήν την επόμενη ημέρα.

Βοηθητικά και χάπια για τον ύπνο

Αν έχετε πολύ ανήσυχο ύπνο, μπορεί να είναι δελεαστικό για εσάς να πάρετε κάποιο χάπι για να σας ανακουφίσει. Δυστυχώς όμως κανένα χάπι δεν πρόκειται να θεραπεύσει και να σας ανακουφίσει από τον λόγο που έχετε αϋπνίες, και μάλιστα, μερικά είναι δυνατό να κάνουν το πρόβλημα ακόμα μεγαλύτερο. 

Συμπληρώματα διατροφής για την αϋπνία

Υπάρχουν πολλά φυτικά συμπληρώματα διατροφής που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων στον ύπνο. Μερικά συστατικά τους, όπως το χαμομήλι ή το μαγνήσιο είναι γενικά ακίνδυνα. Ωστόσο, κάποια άλλα ενδέχεται να έχουν παρενέργειες στον οργανισμό και να αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα ή βιταμίνες που παίρνετε. 

Δυο συμπληρώματα διατροφής για την αϋπνία που θεωρούνται ασφαλή και αποτελεσματικά  είναι η μελατονίνη και η βαλεριάνα.

• Η μελατονίνη είναι ορμόνη που παράγει ο οργανισμός κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα συμπληρώματα διατροφής  είναι αποτελεσματικά όταν χρησιμοποιούνται για μικρό διάστημα ( για παράδειγμα σε περίπτωση jet-lag). Ωστόσο, έχουν αναπόφευκτες παρενέργειες, όπως ζάλη και «βαρύ κεφάλι» το επόμενο πρωί.
• Η βαλεριάνα είναι βότανο με κατευναστικές ιδιότητες που βοηθά στο να κοιμάστε καλύτερα. Ωστόσο, η ποιότητα του φυτού που χρησιμοποιείται και επηρεάζει τη δράση του συμπληρώματος, διαφέρει από σκεύσμα σε σκεύασμα, οπότε θα πρέπει να είστε προσεκτικοί ώστε να πάρετε κάτι αποτελεσματικό.  

Συνταγογραφούμενα χάπια για την αϋπνία

Τα υπνωτικά φάρμακα που συνταγογραφούν οι γιατροί μπορεί να προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση, αλλά έχουν και πολύ σημαντικές παρενέργειες και μακροπρόθεσμα χειροτερεύουν τα συμπτώματα της αϋπνίας. Το σωστό είναι τέτοιου είδους σκευάσματα να χρησιμοποιούνται ως η έσχατη λύση και μόνο για περιορισμένο διάστημα ως λύση ανάγκης. Έρευνες έχουν δείξει ότι αλλαγές στον τρόπο ζωή και την συμπεριφορά έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα και διαρκούν στο χρόνο. 

Αναζητήστε ειδικό για να απαλλαχτείτε από την αϋπνία.

Εάν έχετε δοκιμάσει τις στρατηγικές αυτοβοήθειας που αναφέρθηκαν παραπάνω και έχετε ακόμα πρόβλημα με τον ύπνο σας, κάποιος ειδικός ψυχικής υγείας- ψυχολόγος θα μπορούσε να σας βοηθήσει. Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια εάν:

• Δεν υπάρχει βελτίωση με στρατηγικές αυτοβοήθειας που έχετε ακολουθήσει
• Η αϋπνίες σας δημιουργούν προβλήματα στο σπίτι, τη δουλειά ή το σχολείο
• Αντιμετωπίζετε σωματικά συμπτώματα λόγω της αϋπνίας, όπως πόνος στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή

Ψυχοθεραπεία για την αϋπνία

Η θεραπεία κατά της αϋπνίας στοχεύει στο να σπάσει τον φαύλο κύκλο της αϋπνίας. Ο κακός ύπνος οδηγεί σε άγχος και ανησυχία για το ότι δε θα μπορέσετε να κοιμηθείτε. Αυτό οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα αϋπνίας και αυτό συνεχίζετε επ’ αόριστον.

Αν θελετε ννα μάθετε περισσότερα για την ψυχοθεραπεία πατήστε εδώ.

Ο φαύλος κύκλος της αϋπνίας:

Η θεραπεία, λοιπόν, στοχεύει στη βελτίωση των συνθηκών του ύπνου και ταυτόχρονα στην αντικατάσταση των σκέψεων που προκαλούν άγχος, με πιο λειτουργικές.

Ότι και να επιλέξετε να κάνετε, το σημαντικό είναι να μη απελπίζεστε. Η αϋπνία είναι μια κατάσταση που αντιμετωπίζεται. Χρειάζεται προσπάθεια, υπομονή και επιμονή από το άτομο, είναι μια δύσκολη διαδρομή, αλλά έχει τέλος. 

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Παντρεύομαι και τα παιδιά μου είναι στην εφηβεία. Τι πρέπει να ξέρω;

Αν και πολλοί γάμοι στις μέρες μας καταλήγουν σε διαζύγιο, οι περισσότεροι γονείς που μένουν μόνοι δεν απογοητεύονται από το θεσμό του γάμου και επιλέγουν να ξαναπαντρευτούν. Έτσι τα παιδιά καταλήγουν να ανήκουν σε μια μεικτή οικογένεια.

Δυστυχώς, η  μη ανοχή στη διαφορετικότητα, οι διαφορετικές ανάγκες, το παιχνίδι εξουσίας, η ανάγκη επιβεβαίωσης και η δυσκολία να μοιραστούν πράγματα είναι οι παγίδες στις οποίες πέφτουν τα μέλη της νέας οικογένειας. Αυτό δημιουργεί εντάσεις και τσακωμούς μεταξύ των ενηλίκων και των παιδιών που δεν συνδέονται βιολογικά, αλλά τώρα είναι αναγκασμένοι να ανήκουν στην ίδια οικογένεια και η συνύπαρξη καθίσταται δύσκολη.

Συνήθως οι δεύτεροι γάμοι με παιδιά από προηγούμενους γάμους που βασίζονται σε ρεαλιστικές προσδοκίες, αντί για ρομαντικές και ιδεαλιστικές (π.χ. «η αγάπη μας θα τα νικήσει όλα») έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι επιτυχημένοι.

Το σημαντικό είναι να καταλάβετε ότι αν ένας δεύτερος γάμος με παιδιά από προηγούμενο γάμο είναι μια δύσκολη υπόθεση, όταν εμπλέκονται έφηβοι τα πράγματα είναι ακόμα πιο απαιτητικά. 
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαγορευτικό ή ανέφικτο να γίνει. Αλλά χρειάζεται πολύ προσοχή και προετοιμασία.

Γιατί; Γιατί είναι πολύ πιο δύσκολο για έναν ανεξάρτητο και πεισματάρη έφηβο να συμβιβαστεί να μένει με τον/τη σύντροφο του γονιού του από ότι θα ήταν ένα παιδί που ακόμα εξαρτάται και συμμορφώνεται τελικά με τις επιταγές του γονιού του. Το παιδί τελικά θα καλωσορίσει και θα δεχτεί το νέο γονιό, ενώ ο έφηβος πιο πιθανό είναι να δυσανασχετήσει και τελικά αντισταθεί στην αλλαγή. 

Η ηλικία του παιδιού είναι πολύ σημαντική. Οι πιθανότητες για διαμάχες στην νέα οικογένεια αυξάνονται όταν τα παιδιά είναι στην εφηβεία (μπορεί να ξεκινήσει από τα 9 έως τα 13έτη) 
Το διαζύγιο και ο δεύτερος γάμος είναι ικανά να εντείνουν τη φυσιολογική και αναμενόμενη γκρίνια της εφηβείας. Το αίσθημα της αδικίας από ένα γονιό που δεν έμεινε πιστός στη δέσμευση προς τα παιδία του και το άγχος της αλλαγής που διαταράσσει της οικογένεια με τη μορφή που είχε, πυροδοτούν τη δυσαρέσκεια του νέου. Ο νέος σύντροφος του γονέα, λοιπόν, είναι ο εύκολος στόχος για να κατηγορήσουν, αφού δεν είναι ένα πρόσωπο για το οποίο έχουν ήδη συναισθήματα, οπότε δεν υπάρχει αγάπη να χάσουν.  Όσο για το νέο σύντροφο, νιώθει ότι δεν αξίζει αυτή την εχθρότητα.

Πολύ συχνά, η καλή διάθεση που υπήρχε πριν το γάμο μπορεί να χαθεί μετά από αυτόν. Όλοι ενδέχεται να έχουν πολύ καλή συμπεριφορά και διάθεση όσο περνούν χρόνο μαζί, παίζουν και διασκεδάζουν. Το να μένουν όμως όλοι μαζί είναι πολύ διαφορετικό. Όταν ουσιαστικά με το γάμο διαμορφώνουν μια νέα οικογένεια και αρχίσουν να μοιράζονται τον ίδιο χώρο, πολύ σύντομα η ελπίδα χάνεται και τη θέση της παίρνει η πραγματικότητα. Η αλλαγή των ρόλων αλλάζει και τις σχέσεις, όταν ο «φίλος» της μαμάς μετατρέπεται σε μία μέρα σε «νέο γονιό» που μένει συνέχει μαζί.

Συχνά, αρκετές από τις παρακάτω φράσεις μπορεί να ακουστούν από κάθε μέλος της νέας οικογένειας:

«Το έφηβο παιδί σου έχει κακούς τρόπους και είναι κακομαθημένο»
     
«Όταν κρίνεις το παιδί μου είναι σα να κρίνεις και εμένα σα γονιό»
     
« Η γυναίκα σου είναι πάντα κακοδιάθετη και κακιά. Δε την θέλω!»
     
«Νοιάζεσαι περισσότερο για τον καινούριο σου γάμο απ’ ότι για τα παιδιά σου»
   
«Ποιος έρχεται πρώτος; Τα παιδιά σου ή εγώ; Διάλεξε!»

«Γιατί δεν μπορείτε όλοι να τα βρείτε για χάρη μου;»

Για να αποφύγετε στερεοτυπικούς χαρακτηρισμούς, όπως της «κακιάς μητριάς» και του «κακομαθημένου παιδιού», υπάρχουν κάποια πράγματα που θα μπορούσε ο νέος σύντροφος του γονιού να λάβει υπόψη:

1. Αντί να προσπαθούν να έχουν όσο λιγότερες επαφές γίνεται (γιατί ίσως αυτό θέλουν), ο έφηβος και ο νέος σύντροφος του γονιού είναι καλό να έχουν περισσότερη επαφή οι δυο τους, χωρίς την παρουσία του γονιού. Χωρίς να έχουν την παρουσία, άρα και το λόγο να ανταγωνιστούν ώστε να κερδίσουν τη προσοχή του γονιού και του συντρόφου τους αντίστοιχα, αυτός ο χρόνος θα τους δώσει τη δυνατότητα να βρουν τρόπους επικοινωνίας μεταξύ τους και να γνωρίσουν ο ένας τον άλλον καλύτερα. Επομένως, αν είστε ο νέος σύντροφος του γονιού επιδιώξτε να περάσετε χρόνο μόνοι σας με τον έφηβο, όσο τρομακτικό και αν σας φαίνεται κάτι τέτοιο.

2. Στην αρχή, η μεγαλύτερη δυσκολία των νέων γονιών είναι ότι προσπαθούν πάρα πολύ να έχουν μια καλή σχέση με τον έφηβο. Τελικά, καταλήγουν ο ένας να δίνει υπερβολικά, να κάνει θυσίες και τελικά να εξαντλείται και να θυμώνει με τον έφηβο που θεωρεί δεδομένη αυτή την προσπάθειά του και δεν την αναγνωρίζει ούτε την επιστρέφει. Μια καλή συμβουλή είναι να μην δίνετε περισσότερα από ότι συναισθηματικά αντέχετε και μην περιμένετε ότι ο έφηβος θα εκτιμήσει την προσπάθειά σας ή ότι θα προσπαθήσει να την επιστρέψει, γιατί θα ματαιωθείτε. 

Επιπλέον, θα ήταν πολύ βοηθητικό το νέο ζευγάρι να αναγνωρίσει και εκτιμήσει όλα αυτά στα οποία ο έφηβος καλείται να προσαρμοστεί μετά το γάμο:

• Ο νέος γάμος σημαίνει ότι ο έφηβος θα αναγκαστεί να μένει με έναν άνθρωπο που σε πολλά πράγματα του είναι ξένος. Πολλές φορές τυχαίνει να παραπονιούνται ότι « Η οικογένεια δεν είναι πια το σπίτι μου, αφού μένω με ένα ενήλικα που σχεδόν δεν ξέρω» 

• Το νοιάξιμο από και προς το νέο γονιό δεν είναι το ίδιο με αυτό που νιώθει και παίρνει από τον γονιό του. «Με τη μαμά μου αγαπιόμαστε έτσι κι αλλιώς, αλλά με τον Χ δεν υπάρχει η αγάπη να με κάνει να το ξεχάσω όταν έχουμε τσακωθεί ή με έχει μαλώσει»

• Το διαζύγιο και τα ξεχωριστά σπίτια στα οποία μένουν οι γονείς κάνει λιγότερο το χρόνο που το παιδί περνάει με τον καθένα. Ο χρόνος αυτός μειώνεται ακόμα περισσότερο όταν υπάρχει και νέος σύντροφος στο προσκήνιο. « Περνάω λιγότερο ουσιαστικό χρόνο με τον μπαμπά τώρα που η Χ είναι εκεί κάθε φορά.» 

• Μετά το γάμο, ο έφηβος βλέπει τον γονέα του να φέρεται τρυφερά με κάποιον άλλο και αυτό τον κάνει να νιώθει ντροπή. « Ο μπαμπάς είναι τρυφερός με κάποια που δεν είναι η μαμά και δεν μου φαίνεται να είναι σωστό, πάντως σίγουρα νιώθω άβολα»

• Ένας δεύτερος γάμος κλείνει την πόρτα στην ελπίδα κάθε παιδιού με χωρισμένους γονείς, ότι οι γονείς του θα είναι στο τέλος ξανά μαζί. « Το να τους βλέπω μαζί, απλά με κάνει να αναπολώ τον παλιό καιρό που ο μπαμπάς και η μαμά ήταν μαζί αγαπημένοι.»

• Στο νέο γάμο, η επιρροή του νέου συντρόφου αναπόφευκτα αλλάζει έστω και λίγο τον τρόπο που λειτουργεί και ως γονιός. «Αυτό που είναι το πιο σκληρό είναι το πόσο έχει αλλάξει η μαμά τώρα»

• Ο γάμος δίνει τη δικαιοδοσία σε έναν άγνωστο μέχρι πριν ενήλικα να  μένει στο σπίτι και αργά ή γρήγορα να έχει εξουσία πάνω στον έφηβο ζητώντας του πράγματα ή θέτοντας όρια ή βάζοντας κανόνες για το νοικοκυριό που πριν μπορεί να μην υπήρχαν. « Νομίζει ότι μπορεί να μου πει τι πρέπει να κάνω ή τι απαγορεύεται να κάνω στο σπίτι μου» 

• Ο νέος σύντροφος γίνεται απειλή ότι μπορεί να υποσκελίσει ή να αντικαταστήσει το βιολογικό γονέα που δεν μένει μαζί με τη νέα οικογένεια. «Δε θέλω να περνάω καλά και να μου αρέσει η μητριά μου, γιατί θα νιώθω τύψεις για τη μαμά μου που τη αγαπάω και με αγαπάει πολύ»

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις σκέψεις που κάνουν οι έφηβοι κατά το δεύτερο γάμο των γονιών τους. Επομένως, πριν γίνετε ανυπόμονοι ή θυμώσετε μαζί τους που δεν ακολουθούν το πρόγραμμα του νέου γάμου αμέσως, θα ήταν πολύ σημαντικό να μιλήσετε μαζί τους και να ακούσετε τις ανησυχίες τους και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είναι σημαντικό να νιώθουν ότι μπορούν να ανοιχτούν σε εσάς και ότι είστε εκεί να ακούτε και να κατανοείτε ακόμα και αυτά που δεν σας είναι τόσο ευχάριστα. Η σχέση σας δεν θα αλλάξει όσες αλλαγές και αν έρθουν στη ζωή σας και αυτό είναι κάτι που οφείλουν να το γνωρίζουν.

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Κρίση πανικού. Αντιμετωπίζεται; Πώς;

Ο πιο σίγουρος τρόπος για να αντιδράσετε σε μια κρίση πανικού είναι να εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας να δεχτεί τον πανικό με ηρεμία. 

Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε συγκεκριμένες και απλές οδηγίες που θα σας δώσουν τη δύναμη να περάσετε όσο πιο ανώδυνα γίνεται μια κρίση πανικού.

Καθώς διαβάζετε, αναλογιστείτε τι κάνετε εσείς όταν βρίσκεστε σε αυτή τη θέση και τι θα μπορούσατε να κάνετε διαφορετικά. Η εμπειρία έχει δείξει ότι αυτό που το ένστικτό σας σας λέει να κάνετε εκείνη τη στιγμή, ουσιαστικά γιγαντώνει αντί να μειώσει τη δυσφορία που νιώθετε. Το μυστικό για να «απαντήσετε» σε μια κρίση πανικού είναι να κάνετε κάτι διφορετικό από αυτό που αυθόρμητα σας έρχεται να κάνετε. Αν συνεχίσετε να ακούτε το ένστικτό σας, μάλλον το αποτέλεσμα θα έιναι πάντα το ίδιο δύσκολο για εσάς. Για να μειώσετε, λοιπόν, το άγχος, θα πρέπει να ακολουθήσετε διαφορετικές μεθόδους.  

Τα  βήματα για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά μια κρίση πανικού είναι τα ακόλουθα:

1. Αναγνώριση και αποδοχή
2. Αναμονή και Παρακολούθηση ( και ενδεχομένως Πράξη)
3. Δράση (για να είστε πιο άνετα)
4. Επανάληψη
5. Λήξη

Ας δούμε τώρα το κάθε βήμα πιο συγκεκριμένα:

1. Αναγνώριση και αποδοχή

Όλη η διαδικασία ξεκινάει εδώ. Αυτό είναι το πιο σημαντικό βήμα για να αντιμετωίσετε μια κρίση πανικού.

Αναγνώριση

Εδώ αναγνωρίζετε την παρούσα κατάσταση, ότι δηλαδή σας έχει καταβάλει ο φόβος και ότι βρίσκεστε σε κατάσταση πανικού. Μην προσπαθήσετε να το αγνοήσετε και να κάνετε ότι δεν υπάρχει. Μην πείτε στον εαυτό σας «Σταμάτανα το σκέφτεσαι»
Απλά πραδεχτείτε ότι φοβάστε, όχι ότι είστε σε κίνδυνο. Η σκέψη ότι  βρίσκεστε σε κίνδυνο είναι ένα άλλο σύμπτωμα του πανικού, αναληθές και όχι χρήσιμο στην παρούσα φάση. Δεν κινδυνεύετε όταν περνάτε μια κρίση πανικού.

Αποδοχή

Δεχτείτε το γεγονός ότι ο φόβος σας έχει καταβάλει τη δεδομένη στιγμη. Μην προσπαθείτε να διώξετε το συναίσθημα, μην προσευχηθείτε στο Θεό να το πάρει μακρυά, μην κατηγορείτε τον εαυτό σας ή κάποιον άλλο. Δεχτείτε, όσο είναι δυνατόν, ότι φοβάστε όπως δέχεστε ότι έχετε πονοκέφαλο, όταν έχετε. Δεν μας αρέσουν οι ημικρανίες, αλλά δεν χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο για να τις ξεφορτωθούμε, γιατί  αυτό τις κάνει χειρότερα. Το να αντιμετωπίσετε μια κρίση πανικού ξεκινά με το να δουλέψετε μαζί με το άγχος, όχι εναντίον του.

Πώς να δεχτώ μια κρίση πανικού;

Αυτό που βοηθέι στο να δεχτεί κανείς μια κρίση πανικού (όχι να την επιθυμεί, αλλά να τη δεχτεί) είναι ότι, αν και σε κάνει να νιώθεις πάρα πολύ άσχημα και είναι πολύ τρομακτικό, ωστόσο δεν έιναι επικίνδυνο. Δεν πρόκειται να οδηγήσει στο θάνατο, ούτε στην τρέλα.

Το να με σημαδεύει κάποιος  με όπλο, δεν είναι αποδεκτό. Μπορεί να τραυματτιστώ ή και να πεθάνω. Αν κάποιος με σημαδεύει με όπλο, πρέπει να κάνω ότι μπορώ για να σωθώ: να τρέξω, να κρυφτώ, να παλέψω, να ουρλιάξω, να ικετέψω, γιατί το να με πυροβολήσει είναι κάτι που πρέπει να αποφύγω. Το να πάθω όμως μια κρίση πανικού δεν είναι επικίνδυνο για εμένα. Δεν πρόκειται να πάθω τίποτα περισσότερο από μια σειρά από άσχημα συναισθήματα και σωμαικά συμπτώματα, που δεν μπορώ και δε χρειάζεται να αποφύγω, αφού δεν πρόκειται να μου κάνουν κακό.

Το να αποδεχόμαστε, λοιπόν, τα συμπτώματα και να μην αντιστεκόμαστε σε αυτά, είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση μιας κρίσης πανικού.

Τι μπορεί να πάθω από μια κρίση πανικού;

Αυτό που κάνει μια κρίση πανικού είναι να μας κάνει να βιώνουμε πολύ έντονο φόβο. Είναι σα να βιώνουμε ήδη το χειρότερο που θα μπορόυσε να συμβεί σε μια κατάσταση, χωρίς οπωσδήποτε αυτό να συμβαίνει. Απλά πρέπει να βγούμε από αυτό. Αυτή είναι η πιο σίγουρη λύση σε μια κρίση πανικού.

Γιατί πρέπει να δεχτείτε τον πανικό; Γιατί, όσο περισσότρο του αντιστεκεστε, τόσο χειρότερο γίνεται.  Όσο περισσότερο συνηθίζετε να αποδέχεστε το φόβο σας, τόσο πιο κοντά έρχεστε στο να αντιμετωπίσετε μια κρίση αποτελεσματικά.

2.Αναμονή και Παρακολούθηση ( και ενδεχομένως Πράξη)

Αναμονή

Απλά, μην κάνετε κάτι, μείνετε εκεί. Είναι αντίστοιχο της πρότασης «Μέτρα μέχρι το 10 πριν θυμώσεις»

Ένα από τα χαρακτηριστικά της κρίσης πανικού είναι ότι για το διάστημα που διαρκεί μειώνει την ικανότά σου να σκεφτέις λογικά, να θυμηθείς και να συγκεντρωθείς. Το να περιμένετε, θα σας δώσει λίγο χρόνο να ανακτήσετε αυτές τις ικανότητες πριν προβείτε σε οποιαδήποτε ενέργεια. 

Όταν αντιδράτε πριν ανακτήσετε τη δυνατότητα να σκεφτείτε λογικά τότε τι κάνετε; Αν δεν έχετε κάποια υπερδύναμη τότε το πιο πιθανό είναι να ταλαιπωρείστε. Κάνετε ενέργειες που μάλλον να κάνουν τα πράγματα χειρότερα. Είναι σαν αυτό που λέμε «Όσο περισσότερο προσπαθώ, τόσο χειρότερα γίνονται τα πράγματα»

Το να ενεργείτε πολύ γρήγορα είναι μεγάλο εμπόδιο στην προσπάθειά σας να αντιμετωπίσετε μια κρίση πανικού.

Επομένως αν και ενσικτοδώς έχετε μια μεγάλη ανάγκη να προβείτε σε φυγή, προσπαθήστε να καθυστερήσετε αυτή σας την απόφαση για λίγο. Μην πείτε στον εαυτό σας ότι δεν μπορείτε να φύγετε. Κρατήστε αυτό το ενδεχόμενο της φυγής ανοιχτό για να μην νιώσετε παγιδευμένοι, αλλά καθυστερήστε την απόφαση για το αν τελικά θα φύγετε ή όχι. Δεν χρειάζεται να απομακρυνθείτε για να νιώσετε ανακούφιση. Αφήστε την ανακούφιση να σας βρει εκεί που είστε. Έτσι κι αλλιώς ο πανικός θα σας ακολουθήσει όπου κι αν πάτε. 

Παρακολούθηση

Χρησμποιήστε το περιστατικό για να παρακολουθήσετε πώς λειτουργεί ο πανικός. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να κρατάτε ένα ημερολόγιο. Διαμορφώστε το  σαν ημερολόγιο που θα σας βοηθήσει να παρατηρήσετε σημαντικές πτυχές της κρίσης, ώστε με τον καιρό να είστε σε θέση να ανιδράτε πιο αποτέλεσματικά.

Πολλοί ισχυρίζοντια ότι παρατηρώντας και καταγράφοντας όσα λαμβάνουν χώρα σε μια κρίση πανικού τους, νιώθουν πιο ήρεμοι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η διαδικασία αυτή βοηθάει στο να αποστασιοποιηθείτε από τα έντονα συναισθήματα εκείνης της στιγμής και να δείτε τα συμπτώματα και τα πράγματα γενικά ως έχουν. Έχετε το ρόλο δηλαδή ενός παρατηρητή της όλης κατάστασης και όχι αυτόν τους θύματος της κρίσης.

Ο καλύτερος τρόπος να κρατάτε το ημερολόγια είναι αμέσως μετά την κρίση και όχι πολύ μετά.

Πράξη

Αν βρίσκεστε σε μια παθητική κατάσταση κατά τη διάρκεια της κρίσης πανικού (π.χ. επιβάτης σε ενα αυτοκίνητο ή στο δρόμο με τα πόδια ή περιμένετε σε μια ουρά) τότε η Αναμονή και Παρακολούθηση είναι όλα όσα χρειάζεται να κάνετε σε αυτό το βήμα. Αν έχετε όμως πιο  ενεργό ρόλο όταν πάθετε μια κρίση πανικού (π.χ. οδηγείτε εσείς ένα αυτοκίνητο ή δίνετε κάποια ομιλία), τότε θα πρέπει σε αυτό το βήμα να προβείτε και σε Πράξη της ενέργειας που κάνατε προηγουμένως. Θα πρέπει δηλαδή, να περιμένετε και να παρακολουθείτε, όπως είπαμε, αλλά θα πρέπει να μείνετε και δεσμευμενοι στην πράξη που κάνατε προηγουμένως, μέχρι τουλάχιστον να την τερματίσετε με ασφάλεια.

3.Δράση (για να είστε πιο άνετα)

Σε αυτό το σημείο έχετε ήδη κάνει τα δυο πιο σημαντικά βήματα για να αντιμετωπίσετε μια κρίση πανικού.

Ποια είναι η «δουλειά σας» κατά τη διάρκεια της κρίσης πανικού;

Δεν είναι ο ρόλος σας να κάνετε την κρίση να τελειώσει ή να περάσει. Αυτό θα γίνει έτσι κι αλλιώς από μόνο του ότι και να κάνετε.

Ο ρόλος σας είναι να βοηθήσετε το εαυτό σας να νιώσει όσο πιο άνετα γίνεται καθώς περιμένετε να περάσε η κρίση πανικού.

Παρακάτω είναι μερικές χρήσιμες τεχνικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε: 

Αναπνεύστε από την κοιλιά

Ανεξάρτητα από το τι άλλο κάνετε, να αναπνέετε από την κοιλιά. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή  και ως διαφραγματική αναπνοή. Πολλοί νομίζουν ότι γνωρίζουν πώς να αναπνέουν βαθιά, αλλά δεν το κάνουν σωστά και έτσι δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Καλές διαφραγματικές αναπνοές είναι ένα πολύ καλό όπλο για να περάσει εύκολα και γρηγορότερα μια κρίση πανικού. 

Εαν δε γνωρίζετε, μην αγχώνεστε. Χρησιμοποιήστε την παρακάτω τεχνική με σκοπό να παρατείνετε της εκπνοή σας. Πώς γίνεται; Πάρετε μια φυσιολογική εισπνοή και  εκπνεύστε από μια πολύ μικρή τρυπούλα που θα δημιουργήσετε με το στόμα σας αργά- αργά, σα να φυσάτε ένα πούπουλο που έχτε μπροστά σας. Όταν θα τελειώσει όλος ο αέρας, δε θα πάρεττε μεγάλη αναπνοή αλλά άλλη μια κανονική και θα εκπνεύσετε με τον ίδιο τρόπο. Θα συνεχίσετε αυτόν τον τρόπο αναπνοής μέχρι να νιώσετε  καλύτερα.

Μιλήστε στον ευατό σας

Μιλήστε στον εαυτό σας (από μέσα σας) για το τι σας συμβαίνει και τι πρέπει να κάνετε. Μια καλή ερώτηση που μπορείτε να κάνετε είναι: « Είναι απικίνδυνο αυτό που συμβαίνει ή άβολο;» Αλλες σκέψεις που μπορείτε να κάνετε:

• Ωραία, ας πάθω μια κρίση πανικού. Καλή ευκαιρία να εξασκήσω τα βήματα που έχω μάθει.

• Απαντήστε στους φόβους τύπου « Και αν...;» που κάνετε λέγοντας « Ε και; Θα τρομάξω πολύ και μετα θα ηρεμήσω πάλι, όπως κάθε φορά» 

• Είναι ΟΚ να φοβάμαι. Δεν είναι κάτι τραγικό.

Σκεφτείτε στο παρόν.

Δεν πανικοβαλόμαστε για κάτι που συμβαίνει τώρα. Ο φόβος μας συνήθως έχει να κάνει με κάτι κακό που  πρόκειται να συμβεί ή έχει συμβεί στο παρελθόν. Και γι’ αυτό οι φόβοι κατά τη διάρκεια της κρίσεις έχουν τη μορφή « Και αν...;» Και ο  λόγος που έχουν αυτη τη μορφή είναι επειδή αυτό που φοβάστε δε συμβαίνει  πραγματικά εκείνη τη στιγμή.

Γυρίστε σε αυτό που κάνατε πριν σας καταβάλει ο πανικός και εμπλακείτε με τα άτομα και τα αντικέιμενα γύρω σας. Εαν βρίσκεστε σε κάποιο κατάστημα, συνεχίστε τα ψώνια σας. Το να επαναφέρετε το ενδιαφέρον σας στο παρόν θα σας κινητοποιήσει προς το στόχο σας, να αντιμετωπίσετε δηλαδή την κρίση. Ασχοληθείτε, λοιπόν, με ότι βρίσκεται γύρω σας. 

Ασχοληθείτε με το σώμα σας.

Χαλαρώστε τα μέλη του σώματός σας που έχουν τη μεγαλύτερη ένταση κατα τη διάρκεια της κρίσης πανικού. Συνήθως έιναι το σαγόνι, ο λαιμός, οι ώμοι, ή πλάτη και τα πόδια. Μην αφήσετε το σώμα σας σφιγμένο και απελευθερώστε την αναπνοή σας (που συνήθως την κρατάτε κατά τη διάρκεια του πανικού, κάτι που απλά σας κάνει να νιώθετε χειρότερα). Αν νομίζετε ότι δεν μπορείτε να κουνηθείτε, ξεκινήστε με ένα δάκτυλο και σιγά- σιγά επεκτείνετε την κίνηση και στο υπόλοιπο σώμα.

4. Επανάληψη

Μπορεί να νιώσετε καλύτερα και σε λίγο να νιώσετε άλλο ένα κύμα πανικού να έρχεται. Και τότε θα σκεφτείτε: « Γαμώτο, το κόλπο δεν έπιασε» Το βήμα αυτό υπάρχει για να σας υπενθυμήσει ότι ακομα και αν αυτό συμβεί είναι μέσα στο πρόγραμμα. Αυτό που πρεπει να κάνετε είναι να πάρετε πάλι όλα τα βήματα από την αρχή. Δεν πρόκειται για κάτι ασυνήθιστο ή επικίνδυνο. Μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές. Το μόνο που έχετε να κάνετε έιναι να πάρετε τα ίδια βήματα από την αρχή, όσο συχνά χρειάζεται.

5.Λήξη

Αυτό το βήμα σας υπενθυμίζει ότι η κρίση πανικού θα τελειώσει, όπως συμβαίνει σε όλες τις κρίσεις πανικού. Τελειώνουν ανεξάρτητα από το πώς θα αντιδράσετε και τι θα κάνετε. Δεν είναι στο χέρι σας να σταματήσετε ή να επέμβετε σε μια κρίση. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε έιναι να βρείτε τους τρόπους να κάνετε πιο εύκολη  για τον εαυτό σας την αναμονή μέχρι να τελειώσει και να νιώσετε όσο πιο άνετα γίνεται κατά τη διάρκειά του.

Και ίσως, κάποια από τις επόμενες φορές, όταν θα πιάσετε τον εαυτό σας να λέει: «Θα τελειώσει ποτέ;» να απαντήσετε «ΝΑΙ».

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Μετακομιζουμε. Πώς μπορώ να κάνω πιο ομαλή την αλλαγή για τα παιδιά;

Αργά ή γρήγορα πολλές οικογένειες έρχονται αντιμέτωπες με την προοπτική μιας μετακόμισης.

Μια τέτοια εμπειρία είναι ίσως αποδιοργανωτική για τους γονείς, αλλά για τα παιδιά ενδέχεται να είναι πιο τραυματική. Μπορεί να μην έχουν πάρει μέρος στη διαδικασία της απόφασης ή να μην κατανοούν τους λόγους που κάτι τέτοιο πρέπει να γίνει. 

Θα χρειαστούν οπωσδήποτε χρόνο και την απαιτούμενη προσοχή κατά τη διάρκεια της μετάβασης αυτής. Εδώ θα σας δοθούν ορισμένες συμβουλές προκειμένου να γίνει η εμπειρία αυτή λιγότερο στρεσογόνα για όλους.

Παίρνοντας την απόφαση

Για τα παιδιά είναι πολύ εποικοδομητική η οικογενειακή ατμόσφαιρα και η ρουτίνα στο σπίτι. Επομένως, όταν σκέφτεστε την πιθανότητα μετακόμισης, καλό είναι να ζυγίσετε καλά τα πλεονεκτήματα της αλλαγής αυτής έναντι της άνεσης που προσφέρει στα παιδιά σας ένα συνηθισμένο και δομημένο περιβάλλον, το σχολείο και η κοινωνική τους ζωή όπως είναι.

Εάν η οικογένειά σας έχει πρόσφατα χρειαστεί να αντιμετωπίσει μια μεγάλη αλλαγή ζωής, όπως ένα διαζύγιο ή ένας θάνατος στην οικογένεια, μπορεί να θέλετε να αναβάλετε αν είναι δυνατόν μια μετακόμιση για να δώσετε στα παιδιά σας το χρόνο να συνηθίσουν τη νέα κατάσταση.

Ωστόσο, η απόφαση της μετακόμισης μπορεί να μην είναι στα δικά σας χέρια, ενδεχομένως λόγω κάποιας προοπτικής για εργασία σε άλλη πόλη ή για οικονομικούς λόγους. 

Ακόμα και αν δεν είστε χαρούμενοι για τη μετακόμιση, προσπαθήστε να κρατήσετε μια θετική στάση. Κατά τις μεγάλες αλλαγές, η διάθεση των γονέων και η συμπεριφορά τους μπορεί σε μεγάλο βαθμό να επηρεάσει τα παιδιά, που μέσα από εκείνους προσπαθούν να πάρουν επιβεβαίωση ότι αυτό που πρόκειται να γίνει δεν πρέπει να τα τρομάζει, γιατί τουλάχιστον οι γονείς τους φαίνονται έτοιμοι να τους προσφέρουν ασφάλεια σε αυτό το νέο βήμα.

Συζητήστε για τη μετακόμιση με τα παιδιά

Ανεξάρτητα από τις συνθήκες και τους λόγους της μετακόμισης, ο πιο σημαντικός τρόπος να προετοιμάσετε τα παιδιά σας για τη μετακόμιση είναι να μιλήσετε μαζί τους για αυτό.
Προσπαθήστε να τους δώσετε όσο περισσότερες πληροφορίες για τη μετακόμιση μπορείτε. Απαντήστε στις ερωτήσεις τους ολοκληρωμένα με αλήθεια και ειλικρίνεια. Παραμείνετε δεκτικοί στην θετική αλλά και την αρνητική αντίδρασή τους. Ακόμα και αν η αλλαγή σημαίνει πρόοδο και βελτίωση για την οικογένεια, τα παιδιά δεν το καταλαβαίνουν πάντα αυτό και παραμένουν προσκολλημένα στις τρομακτικές πτυχές της αλλαγής και ντιδρούν άσχημα. Δεχτείτε το.

Το να εμπλέκετε τα παιδιά στην οργάνωση της μετακόμισης όσο περισσότερο γίνεται, θα τα κάνει να νιώσουν ότι συμμετέχουν και η άποψή τους έχει αξία. Εμπλέξτε τα στη διαδικασία της επιλογής του καινούριου σπιτιού ή σχολείου. Αυτό θα τα κάνει να νιώσουν ότι είναι και αυτά μέρος της αλλαγής και δεν είναι τόσο αναγκασμένα να το κάνουν με το ζόρι, αφού έχουν και αυτά άποψη στην επιλογή. 

Προσπαθήστε να παίρνετε μαζί σας τα παιδιά όταν επισκέπτεστε το καινούριο σπίτι ή όταν επιβλέπετε ίσως το χτίσιμο της νέας κατοικίας και παροτρύνετέ τα να εξερευνήσουν τη νέα γειτονιά.
Επιπλέον, δώστε στα παιδιά όσο περισσότερες πληροφορίες μπορείτε για το καινούριο σπίτι, την πόλη ή τη χώρα στην οποία θα ζήσετε. Ψάξτε μαζί τους στο Internet για το πώς είναι η κοινωνία εκεί. Ενημερωθείτε για το που θα μπορούν εκεί  να συνεχίσουν να ασκούν τις αγαπημένες τους συνήθειες ή τα χόμπυ τους και μοιραστείτε το μαζί τους. 

Μετακομίζοντας με εφήβους

Είναι σύνηθες οι έφηβοι να αντιδρούν αρνητικά και να επαναστατούν ενάντια σε μια μετακόμιση. Η μετακόμιση σημαίνει για αυτούς ότι θα χάσουν το σχολείο, τις παρέες τους, τις ομάδες στις οποίες ανήκουν ή ένα σημαντικό για αυτούς γεγονός (π.χ. μια εκδήλωση του σχολείου που περιμένουν όλη τη χρονιά)

Είναι πολύ σημαντικό για τους εφήβους να τους δείχνετε ότι είστε πρόθυμοι να ακούσετε τις ανησυχίες τους και ότι τις σέβεστε. Είναι θεμιτό να τους ενημερώσετε ότι η μετακόμιση θα είναι θετική για το μέλλον τους, γιατί μπορεί να τους προσφέρει καλύτερες προοπτικές για εκπαίδευση ή για την ανεύρεση μια καλής δουλειάς στο μέλλον, αν κάτι τέτοια ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι να τους δώσετε να καταλάβουν ότι είστε εκεί για να ακούσετε τις ανησυχίες τους, αλλά όχι να τους δώσετε διαβεβαιώσεις οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. 

Μετά τη μετακόμιση, αν είναι δυνατόν, κανονίστε επισκέψεις στην παλιά γειτονιά. Επίσης διερευνήστε την πιθανότητα να πάτε τον έφηβο εκεί σε εκδηλώσεις που δεν θα ήθελε να χάσει και κανόνιζε όσο ακόμα ζούσε στην παλιά του γειτονιά. 

Αν η μετακόμιση γίνει στα μέσα της σχολικής χρονιάς, μπορείτε να σκεφτείτε το ενδεχόμενο να μείνει ένας μεγαλύτερος έφηβος με κάποιο φίλο ή συγγενή μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς, αν είναι δυνατόν.

Η επόμενη μέρα

Μετά τη μετακόμιση, προσπαθήστε να βοηθήσετε τον έφηβο να ετοιμάσει το δωμάτιό του πριν ασχοληθείτε με κάποιο άλλο  χώρο του σπιτιού. Επίσης, προσπαθήστε να κρατήσετε όσο γίνεται το παλιό πρόγραμμα της οικογένειας (π.χ. ως προς τα γεύματα ή την ώρα του ύπνου) ώστε να δώσετε στα παιδιά την αίσθηση ότι η ρουτίνα και η οικογενειακή ατμόσφαιρα δεν άλλαξε.

Όταν ο έφηβος πάει στο καινούριο σχολείο πηγαίνετε και εσείς μαζί του, μόνο αφού το συζητήσετε μαζί του και αν εκείνος το επιθυμεί.

Να θέτετε ρεαλιστικούς στόχους για τη μετάβαση στο σχολείο. Γενικά, οι καθηγητές περιμένουν ότι τα καινούρια παιδιά θα νιώσουν άνετα στο νέο εκπαιδευτικό περιβάλλον σε διάστημα 6 εβδομάδων. Μερικά παιδιά χρειάζονται λιγότερο, ενώ άλλα περισσότερο. 

Ενθαρρύνετε τους εφήβους να κρατούν επαφή με τους παλιούς τους φίλους μέσω τηλεφώνου, video- κλήσεων, μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή με όποιον άλλο τρόπο θέλουν.  
Μετά τη μετακόμιση, αν ανησυχείτε για την ομαλή μετάβαση των παιδιών, μερικές συνεδρίες συμβουλευτικής θα μπορούσαν να είναι πολύ βοηθητικές για την ομαλή μετάβαση και κοινωνικοποίηση. 

Τελικά, μια μετακόμιση έχει πολλές προκλήσεις, αλλά μια τέτοια αλλαγή μπορεί να φέρει και καλά πράγματα. Η οικογένειά σας θα έρθει πιο κοντά και ο ένας θα μάθει περισσότερα για τον άλλον, καθώς όλοι μαζί θα περάσετε από αυτό. 

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Πότε είναι ο χρόνος οι νέοι να σταματήσουν να μένουν με τους γονείς τους; (video)

Κάποια στιγμή οι νέοι αποφασίζουν να φύγουν από  το σπίτι που έμεναν με τους γονείς τους. Η ιδανική συνθήκη είναι αυτό να γίνει κοινή συναινέση μεταξύ των γονέων και των νέων και να νιώθουν και οι δυο ότι αυτό είναι το σωστό τη δεδομένη στιγμή.

Να μείνω ή να φύγω; Πότε είναι η σωστή στιγμή;

Πολλοί νέοι αποφασίζουν να φύγουν από το πατρικό τους πριν να είναι αρκετά ώριμοι να το κάνουν ή μένουν περισσότερο με τους γονείς τους από ότι οι ίδιοι ή οι γονείς τους θα ήθελαν, συχνά γιατί σπουδάζουν ή δεν είναι σε θέση να βρουν δουλειά, οπότε δεν μπορούν να επωμιστούν τα έξοδα ενός σπιτιού και της ανεξάρτητης διαβίωσης.

Ο χρόνος που ένας νέος θα αποφασίσει να κάνει αυτό το βήμα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μπορεί:

• Να χρειάζεται να μένει πιο κοντά στη δουλειά  ή στις σπουδές του
• Να έχει κάποια σχέση και να αποφασίσουν να συγκατοικήσουν
• Να αποφασίσει να συγκατοικήσει με φίλους του
• Να φύγει εξαιτίας κάποιας διαμάχης ή τσακωμού
• Να του ζητήσουν οι γονείς του να μετακομίσει
• Να έχει αποφασισει ότι αυτή είναι η σωστή στιγμή να το κάνει

Οι αντιδράσεις των γονέων:

Το πώς θα αντιδράσουν οι γονείς εξαρτάται άμεσα από το λόγο για τον οποίο ο νέος επιλέγει να μετακομίσει και την ηλικία του. Μια προσχεδιασμένη αποχώρηση λόγω γάμου ή σπουδών γίνεται γενικά πιο εύκολα αποδεκτή. Μια μετακόμιση μετά από τσακωμό, για να μείνει ο νέος με μια σχέση του ή με άλλους ή μόνος του χωρίς προφανή λόγο, μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις. Ενδεχομένως οι γονείς να μην εγκρίνουν τους φίλους με τους οποίους ο νέος έχει επιλέξει να μείνει ή να ανησυχούν για την επιλογή του/της συντρόφου του παιδιού τους. Μπορεί να πιστεύουν ότι ο νέος έχει υιοθετήσει άλλες απόψεις από αυτές με τις οποίες μεγάλωσε και να ανησυχούν για το τι μπορεί να πιστέψουν οι φίλοι ή η σχέση τους για εκείνον ή εκείνους.  Ενδέχεται να ανησυχούν και για το ότι ότι οι νέοι δε θα μπορέσουν να φροντίσουν καλά τον εαυτό τους και δε θα τρώνε καλά, θα είναι ακατάστατοι και δε θα κάνουν τακτικά τις δουλειές του σπιτιού. Είναι πιθανό να νιώθουν λυπημένοι που θα χάσουν τη συντροφιά των παιδιών τους. Εξάλλου, υπάρχουν πολλοί γονείς που έχουν περάσει τη ζωή τους να σκέφτονται και να προσέχουν τα παιδιά τους. Αυτοί θα δυσκολευτούν πολύ να συνηθίσουν το κενό που μένει στο σπίτι.

Τι μπορείτε να κάνετε αν είστε ο γονιός

Εαν το παιδί σας έχει αποφασίσει να φύγει από το σπίτι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Θα έχετε διάφορες ανησυχίες αλλά το μόνο που μπορείτε να κάνετε σε αυτή τη φάση είναι να πείτε στο νέο την άποψή σας και να εκφράσετε τις ανησυχίες σας. Οι διαμάχες και οι τσακωμοί δε θα βοηθήσουν.

Αντί για αυτό είναι καλύτερο να μπείτε στη διαδικσαία να καταλάβει ο ένας τον άλλον πριν την αποχώρηση του νέου, οπότε όταν αυτό γίνει, να έχετε μια καλή και ειλικρινή σχέση μεταξύ σας.

Εαν το παιδί σας επιλέξει να φύγει από το σπίτι μετά από καβγά που είχατε μεταξύ σας, προσπαθήστε να ηρεμήσετε την κατάσταση ώστε μια τόσο σοβαρή απόφαση να μην γίνει εν θερμώ.

Μερικοί γονείς έχετε αμφιβλίες και αντιρρήσεις σχετικά με την επιλογή συντρόφου του παιδιού σας. Ωστόσο, θα πρέπει να κατανοήσετε ότι οι νέοι πρέπει να ζουν τη ζωή τους βασισμένη σε δικές τους επιλογές. Είναι σημαντικό να ανακαλύψουν μόνοι τους ποιο είναι το σωστό για τους ίδιους. Μην βάζετε τα παιδιά σας στη δύσκολη θέση να επιλέξουν ανάμεσα σε εσάς και το συντροφό τους. Εξάλλου υπάρχει πάντε η περίπτωση να χάσετε...

Εαν έχετε αμφιβολίες για τον τρόπο που τα παιδιά σας διαχειρίζονται τα οικονομικά τους θέματα και ανησυχείτε ότι δεν θα τα καταφέρουν, μπορείτε να τα παροτρύνετε για κάποιο διάστημα όσο μένουν ακόμα μαζί σας να δαχειριστούν ένα θέμα του σπιτιού βασισμένοι σε συγκεκριμένο budget για να δουν αν τελικά θα καταφέρουν να τα βγάλουν πέρα και να μάθουν πώς θα μπορούσαν να διαχειρίζονται τα χρήματά τους όταν δε θα είστε εκεί να βοηθήσετε.  

Η μετακόμιση είναι μια συναρπαστική εμπειρία για τους νέους. Προσπαθήστε να δείχνετε κατανόηση και υποστήριξη. Προσφερθείτε να βοηθήσετε να επιλεξουν σπίτι, έπιπλα ή αγαθά, αλλά να επέμβετε μόνο όσο και εφόσον σας επιτρέπουν.
Θα πρέπει να επιλέξετε ποια από τα πράγματα και τα έπιπλα που έχετε στο σπίτι που μένετε ανήκουν σε εκείνους.

Άλλος ένας παράγοντας που καλό θα ήταν να σκεφτείτε είναι αν κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας θα μετακινηθεί στο δωμάτιο αυτού που φεύγει, εαν θα το χρησιμοποιήσετε για κάποιον άλλο λόγο ή αν θα κρατήσετε το χώρο ως έχει, περιμένοντας ενδεχόμενη επιστροφή. Οι νέοι μπορεί να εκνευριστούν αν παρέμβετε στο χώρο τους πολύ νωρίς, ειδικά εαν βγάλετε από εκεί όλα τους τα πράγματα. Μια καλή αντιμετώπιση θα ήταν να αφήσετε όπως ήταν το δωμάτιο για κάποιο διάστημα, εαν είναι δυνατόν. Σε κάθε περίπτωση αναλογιστείτε τι μήνυμα θα πάρει ο νέος με κάθε κίνηση που θα κάνετε στον χώρο του. Εαν πρέπει να μετακινήσετε ή και να πετάξετε προσωπικά τους αντικείμενα, ζητήστε τους να το κάνουν οι ίδιοι. Πρόκειται για πράγματα από την παιδική τους ηλικία που αφήνουν πίσω και έχουν συναισθηματική αξία για αυτούς.

Εαν ο λόγος που μετακομίζει ο νέος έχει να κάνει με κάποιο τσακωμό ή βίαιο γεγονός ή συνδέεται με ενδοοικογενειακή βία καλό θα ήταν να τον προτρέψετε να συμβουλευτεί κάποιον είδικό για να μπορέσει να ανακάμψει πιο σύντομα και ουσιαστικά.

Αν θέλετε να μάθετε γιατί οι έφηβοι απειλούνν ότι θα φύγουν από το σπίτι τους, πατήστε εδώ.

Τι μπορείτε να κάνετε για τους εαυτούς σας

Εάν έχετε περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σας χρονικά και συναισθηματικά στο μεγάλωμα των παιδιών σας, θα είναι μια δύσκολη περίοδος για εσάς. Σκεφτείτε ότι είναι πια καιρός να αλλάξει η φύση της σχέσης που έχετε με τα παιδιά σας, αλλά όχι και η αγάπη που τρέφετε ο ένας για τον άλλον.

Είναι καιρός να επαναπροσδιορίσετε πού θέλετε να στρέψετε την προσοχή και την ενέργειά σας.

Αυτό ενδέχεται να φέρει πίεση στο γάμο και στη σχέση με τον σύντροφό σας, από τη στιγμή που ο ένας θα θέλει να αλλάξει πράγματα στη ζωή του ενώ ο άλλος μπορεί να μην έχει αυτή την ανάγκη.

Είναι λοιπόν σημαντικό να μοιραστείτε με τον σύντροφό σας τα συναισθήματα και τις ανάγκες σας προκειμένου να βρείτε μια νέα ισορροπία που να είναι αρεστή και στους δύο σας.

Είναι επίσης η ευκαιρία να θυμηθείτε πράγματα που θα θέλατε να κάνετε για τον εαυτό σας και που ενδεχομένως με τα παιδιά να είχαν μείνει «σε αναμονή»

Εντοπίστε τι είναι σημαντικό για εσάς και μην φοβάστε να δοκιμάσετε πράγματα. Ποτέ δεν είναι αργά να δοκιμάσετε κάτι καινούριο.

Επίσκεψη

Είναι σημαντικό ο νέος που δεν μένει πια μαζί σας να ξέρει ότι είναι ακόμα μέλος της οικογένειας ακόμα και αν δεν μοιράζεται το ίδιο σπίτι.

Χρειάζεται να νιώθει ευπρόσδεκος να σας επισκέπτεται.

Ωστόσο έχετε το δικαίωμα να το πείτε αν μια συμπερφορά δεν είναι ευπρόσδεκτη στο σπίτι σας. Για παράδειγμα μπορείτε να πείτε αν χρειαστεί: «Μπορείς να έρχεσαι στο σπίτι όποτε θέλεις, αλλά το να καπνίζεις, να βρίζεις ή να είσαι βίαιος δεν επιτρέπεται. Το τι κάνεις έξω από αυτό το σπίτι είναι δικό σου θέμα αλλά εδώ θα πρέπει να ακολουθείς τους δικούς μας κανόνες»

Εαν το παιδί σας έχει κάποιον σύντροφο που δεν συμπαθείτε ή δεν εγκρίνετε, θα πρέπει να σκεφτείτε καλά πριν αρνηθείτε να έρθουν μαζί, γιατί μπορεί μαζί να διώξετε και το παιδί σας. Συνήθως είναι πιο βοηθητικό να μην επιτρέψετε μια συμπεριφορά, παρά έναν άνθρωπο.

Θα πρέπει να έχετε πίστη στο ότι ο νέος άνθρωπος που έχετε μεγαλώσει με αγάπη και φροντίδα θα είναι σε θέση να βασιστεί στα συναισθήματα και τις ηθηκές αξίες με τις οποίες το μεγαλώσατε και τελικά να παρει τις κατάλληλες για τον ίδιο αποφάσεις.

Στο παρακάτω video φαίνονται οι δυσκολίες που και οι δυο μεριές αντιμετωπίζουν κατά τη διάρκεια της απόφασης και της αλλαγής αυτής:





Πολυδώρου Χριστίνα

Read More