Online συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία

Η αποτελεσματικότητα της εξ αποστάσεως ψυχοθεραπείας είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και πειραματικά αποδεδειγμένη. Την τελευταία δεκαετία εκατοντάδες έρευνες αποδεικνύουν ότι η εξ’ αποστάσεως ψυχοθεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την κλασσική θεραπεία δια ζώσης, πρόσωπο με πρόσωπο στο γραφείο του ψυχοθεραπευτή.

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των γονέων στη λήψη απόφασης επαγγέλματος;

Οι γονείς παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή του επαγγέλματος ενός εφήβου και στην επαγγελματική του εξέλιξη. Όλοι οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους να βρουν την ευτυχία και να επιτύχουν στη ζωή τους. Ένας σημαντικός παράγοντας, λοιπόν, που έχει να κάνει με την ευτυχία και την επιτυχία κάποιου είναι και το επάγγελμα που έχει επιλέξει.

Το συνάισθημα του θυμού. Μύθοι και αλήθειες

Όλοι ξέρουμε τι είναι ο θυμός αφού κάθε άνθρωπος τον έχει βιώσει είτε ως ενόχληση ή ως ξέσπασμα. Είναι ένα απολύτως φυσιολογικό, συνήθως υγιές συναίσθημα. Όμως όταν σε κάνει να χάνεις τον έλεγχο είναι δυνατό να δημιουργηθούν προβλήματα- στη δουλειά, στις προσωπικές σχέσεις και γενικότερα στην ποιότητα ττης ζωής του ατόμου. Και όλο αυτό μπορεί να σε κάνει να νιώθεις έρμαιο ενός απρόβλεπτου και πολύ δυνατου συναισθήματος.

Ο σύντροφός μου πάσχει από κατάθλιψη. Πώς μπορώ να του συμπαρασταθώ;

Το να είσαι σε μία σχέση όταν ο ένας (ή και οι δύο) πάσχει από κατάθλιψη είναι πρόκληση. Η κατάθλιψη ίσως κάνει το σύντροφό σου να φαίνεται απόμακρος. Μπορεί να νιώθει ότι είναι βάρος ή να κλείνεται στον εαυτό του. Τίποτα όμως από αυτά δε σημαίνει ότι η σχέση σας είναι προβληματική. Οι δυο σας μπορείτε να το αντιμετωπίσετε μαζί.

Διαζύγιο: «Να προσπαθήσω κι άλλο ή τελείωσαν όλα;»

Γιατί παντρεύτηκες; Γιατί παντρεύτηκες το συγκεκριμένο άνθρωπο; Γιατί παντρεύτηκες τότε; Ό,τι και αν απάντησες, το πιθανότερο είναι πως οι λόγοι για τoυς οποίους παντρεύτηκες αντιπροσώπευαν για σένα μια ευκαιρία να προσθέσεις κάτι στη ζωή σου. Μόνο ένα ιδιόρρυθμο άτομο και για πολυ ιδιόρρυθμους λόγους θα παντρευόταν ξέροντας ότι με το γάμο θα χειροτερέψει η ζωή του.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα κατάθλιψη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα κατάθλιψη. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 28 Μαρτίου 2017

Πρωινό ξύπνημα. Πώς να γίνει αποδοτικότερο για τους εφήβους;

Πολλοί γονείς δυσκολεύονται να ξυπνήσουν το πρωι τα παιδιά τους για το σχολείο.Τους φαίνεται σχεδόν αδύνατο να φύγουν από το σπίτι χωρίς γκρίνια και καθυστερήσεις. Οι περισσότεροι αναρωτιούνται τι θα μπορούσαν να κάνουν ώστε το πρωινό ξύπνημα να είναι ευκολότερο και αποδοτικότερο τόσο για τους ίδιους όσο και για τα παιδιά.



Η αλήθεια είναι ότι οι έφηβοι θα ήταν ευτευχέστεροι  αν το σχολείο ξεκινούσε στις 10 ή 11 το πρωί (ή και ποτέ!). Αντί να κοιμηθούν μια λογική ώρα που θα τους επιτρέψει να ξυπνήσουν την επόμενη ημέρα ξεκούραστοι και γεμάτοι ενέργεια, οι έφηβοι προτιμούν να μένουν ξύπνιοι μέχρι αργά το βράδυ και να ξυπνούν κακοδιάθετοι και χωρίς όρεξη.

Οι έφηβοι χρειάζονται 8-10 ώρες ύπνο καθημερινά για να λειτουργήσουν και να αναπτυχθούν σωστά. Ο μέσος έφηβος δε κοιμάται ποτέ πριν τις 22.45μ.μ. Επομένως η ανικανότητά του να ξυπνήσει πριν τις 8.00π.μ. είναι θέμα βιολογίας και όχι συμπεριφοράς ή προσωπικότητας. Η εγκεφαλική λειτουργία του εφήβου έρχεται σε αντίθεση με την ώρα που  ξεκινούν τα σχολεία. 

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας εκτός από όλες τις άλλες αλλαγές που υφίσταται το σώμα, στον ανθρώπινο εγκέφαλο αλλάζουν και οι λειτουργίες του ύπνου και του ξυπνήματος. Πολλοί έφηβοι δεν είναι σε θέση ή το πρόγραμμά τους δεν τους επιτρέπει να κατανοήσουν πότε είναι ο οργανισμός τους πραγματικά έτοιμος να ξυπνήσει, με αποτέλεσμα να υποφέρουν από στέρηση ύπνου. Τα ποσοστά κατάθλιψης αυξάνονται σε εφήβους που κοιμούνται λιγότερο από 8 ώρες την ημέρα. Σε σχολεία ανά τον κόσμο που έχουν αλλάξει πρόγραμμα και ξεκινούν αργότερα μέσα στην μέρα έχει παρατηρηθεί ότι οι έφηβοι είναι πιο αποδοτικοί και ξεκούραστοι κατά η διάρκεια των μαθημάτων. 

Παρακάτω αναφέρονται μερικά πράγματα που θα μπορούσατε να κάνετε ώστε να βοηθήσετε τους εφήβους (αλλά και τους εαυτούς σας) ώστε να γίνει πιο εύκολο το πρωινό ξύπνημα.


Το προηγούμενο βράδυ

Αποφύγετε την καφεΐνη, το αλκοόλ και τη ζάχαρη. Μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου και να κάνουν δυσβάσταχτο το  ξύπνημα το πρωί. Ένα μικρό γλυκό πριν τον ύπνο είναι ικανό να μη σας αφήσει να ξεκουραστείτε όλη νυχτα.

Ηρεμήστε: Μην αφήσετε τον έφηβο να ξαπλώσει ενώ κάνει κάποια δραστηριότητα ή αν έχει πολύ ενέργεια. Δε θα είναι αποδοτικός ο ύπνος εάν ξαπλώσει αμέσως μόλις κλείσει τον υπολογιστή ή αμέσως μετά το διάβασμα. Πριν ξαπλώσει είναι καλό να κάνει μια δραστηριότητα που τον ευχαριστεί και τον χαλαρώνει.





Ύπνος

Κοιμηθείτε αρκετά. Ο κάθε άνθρωπος χρειάζεται διαφορετικές ώρες ύπνου για να είναι καλά την επόμενη ημέρα. Επομένως, θα πρέπει να βρείτε το χρόνο που χρειάζεστε εσείς και τα παιδιά σας. Κάποιος μπορεί να χρειάζεται  6-7 ώρες, ενώ κάποιος άλλος με λιγότερες ή περισσότερες να είναι καλά. Πάντως, εάν δεν κοιμάστε όσες ώρες χρειάζεται ο οργανισμός σας, την επόμενη ημέρα θα το μετανιώνετε, καθώς θα είστε κουρασμένοι και εξαντλημένοι.

Καλύτερη ποιότητα ύπνου. Βρείτε τις συνθήκες που είναι ιδανικές ώστε η ποιότητα του ύπνου να είναι η βέλτιστη. Κάποιοι θέλουν φώς, ενώ άλλοι όχι. Φροντίστε να μειώσετε το θόρυβο κατά τη διάρκεια του ύπνου και γενικά φτιάξτε τις συνθήκες έτσι ώστε να «κοιμάστε καλα».

Αν θέλετε να μάθετε για τις αϋπνίες και τους τρόπους που θα μπορούσατε να τις ατμετωπίσετε πατήστε εδώ.


Πρωινό ξύπνημα

Φτιάξτε του μια ρουτίνα κατά το ξύπνημα που να του αρέσει. Αντί να ξυπνάει, να ντυθεί και να να φύγει τρέχοντας για να προλάβει να φτάσει στο σχολείο πριν χτυπήσει το κουδούνι, θα ήταν ευκολότερο για τον έφηβο να έχει  κάποιο λόγο να ξυπνήσει το πρωί για να κάνει κάτι που του αρέσει πριν φύγει για το σχολείο. Αυτό μπορεί να είναι κάτι για πρωινό που του αρέσει ή το να χαζέψει στον υπολογιστή του για λίγο πριν φύγει. 

Να είστε πειθαρχημένοι. Ως γονείς θα πρέπει να είστε σταθεροί και απόλυτοι στο ότι ο έφηβος πρέπει να ξυπνήσει την ώρα που έχετε συμφωνήσει. Δεν είναι βοηθητικό το να είστε ελαστικοί στην ώρα που θα σηκωθεί από το κρεβάτι. Σκέψεις όπως «Άντε, κοιμήσου λίγο παραπάνω, κουράστηκες πολύ χθες» ή «Δεν χάλασε ο κόσμος να μην πας πρώτη ώρα στο σχολείο αν είσαι κουρασμένος» δε βοηθούν τον έφηβο. Είναι σημαντικό να κατανοήσει ότι μέρος του ότι μεγαλώνει έιναι και το ότι είναι υπεύθυνος να ρυθμίζει το χρόνο του και να φρονίζει να κοιμάται επαρκώς και καλά.  

Βρείτε εναλλακτικές ξυπνήματος.  Πολλά παιδιά περιμένουν από τους γονείς τους να τα ξυπνήσουν. Άλλα επιλέγουν να χρησιμοποιούν ξυπνητήρι. Πολλοί έφηβοι  προτιμούν να ξυπνούν με μουσική ή με εφαρμογές που αυξάνουν σιγά- σιγά το φώς στο δωμάτιο. Υπάρχουν πολλοί τρόποι πλέον να ξυπνήσει κανείς. Ενθαρρύνετε τον έφηβο να ξυπνά με τρόπους  που δε σας εμπλέκουν στη διαδικασία και δεν εξαρτώνται από εσάς.

Πετάξτε τους το μπαλάκι. Αν είστε οι μόνοι που νοιάζονται για το αν και πότε θα ξυπνήσει ο έφηβος για το σχολείο, θα καταλήξετε σε απόγωση και με έναν κοιμησμένο έφηβο. Αντίθετα, μπορείτε να τον βοηθήσετε να βρει λόγους για να ξυπνάει στην ώρα του, που έχουν σημασία για αυτόν και όχι για εσάς. Έτσι, θα σας βλέπει σα σύμμαχο που βοηθάτε στο ξύπνημα που πρέπει να κάνει και όχι σαν εχθρό που τον βγάζει από το κρεβάτι ενώ δεν το θέλει.





Αποκλείστε λόγους που μπορεί να τον δυσκολεύουν να ξυπνήσει. Έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη δυσκολεύονται πολύ να ξυπνήσουν το πρωί για το σχολέιο. Ο έντονο άγχος επίσης μπορεί να τους κάνει να θέλουν να μείνουν στο κρεβάτι, όπου νιώθουν ασφαλείς. Τέλος, η κατανάλωση αλκοόλ ή άλλων ουσιών δημιουργεί τεράστια δυσκολία στους εφήβους να ξυπνήσυν το πρωι. Σιγουρευτείτε ότι τα παιδιά σας είναι κουρασμένα σε φυσιολογικά επίπεδα και γι αυτό δυσκολεύονται να ξυπνήσουν και ότι δεν υπάρχουν άλλοι λόγοι δυσκολίας.

Μην μιλάτε πολύ!  Ένας έφηβος που νυστάζει δεν έιναι σε θέση να κάνει σοβαρη συζήτηση μαζί σας ούτε να σκεφτεί σοβαρά. Αποφύγετε να υπενθυμίζετε στους εφηβους σημαντικά θέματα το πρωί ή να τους λέτε πόσο ανόητο ήταν το ότι έμειναν μέχρι αργά ξύπνιοι το προηγούμενο βράδυ. Προτιμήστε να κάνετε μια πιο ευχάριστη συζήτηση το πρωι.

Ξυπνήστε τον εγκέφαλό του. Βάλτε λίγη μουσική ή ενθερρύνετέ τον να βάλει μουσική που του αρέσει. Προσφέρετέ του ένα πρωτεϊνούχο πρωινό. Μερικά παιδιά χρειαζοννται χρόνο και τροφή για να ενεργοποιηθούν το πρωι, αφού δενν έχουν φάει τίποτα από το προηγούμενο βράδυ.
Αφήστε τους να έρθουν αντιμέτωποι με τις συνέπειες. Πολλοί γονείς θεωρούν ότι αν δεν επιμείνουν οι έφηβοι δεν πρόκειται να κάνουν καμία προσπάθεια να σηκωθούν από το κρεβάτι. Ενημερώστε τους από πριν ότι δεν είστε πια πρόθυμοι να επιμένετε στο πρωινό τους ξύπνημα πέραν της μιας φοράς που θα τους γνωστοποιήσετε ότι το ξυπνητήρι τους χτύπησε και φροντίστε να καταλάβουν ότι από εκεί και πέρα είναι μόνοι τους υπεύθυνοι να σηκωθούν και να ετοιμαστούν. Το ότι θα χάσουν κάποιοες φορές το σχολικό ή ότι θα πρέπει να περπατήσουν μέχρι το σχολείο επειδή  εσείς έχετε ήδη φύγει για τη δουλειά ή για τις πρωινές σας δραστηριότητες ενδέχεται να είναι αυτό που χρεάζονται για να αναλάβουν την ευθύνη του να ξυπνούν το πρωι χωρίς να εξαρτώνται από εσάς.

Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσετε ότι οι έφηβοι είναι πολύ κοντά στην ενηλικίωσή τους και σύντομαα θα αντιμετωπίζουν μόνοι τους τις προκλήσεις της ζωής. Βοηθήστε τους να ανεξαρτητοποιηθούν παίρνοντας την ευθύνη του να ξυπνάνε μόνοι τους, προσφέροντάς τους υποστήριξη αλλά αφήνοντας σε εκείνος τον έλεγχο.

Πολυδώρου Χριστίνα

Δευτέρα 21 Μαρτίου 2016

Έφηβοι και κατάθλιψη

Μάθετε τα σημάδια της κατάθλιψης στους εφήβους και πώς μπορείτε να βοηθήσετε.

Η κατάθλιψη κατά την εφηβεία δεν είναι απλά κακή διάθεση και περιστασιακή μελαγχολία- είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που έχει αντίκτυπο σε κάθε πτυχή της ζωής του εφήβου. Είναι πολλές φορές υπεύθυνη για υπερκατανάλωση αλκοόλ, χρήση ουσιών, βία, απέχθεια του εαυτού, ακρωτηριασμό εαυτού, ακόμα και αυτοκτονία.  Αλλά ως γονείς που νοιάζεστε για τα παιδιά σας, υπάρχουν πολλοί τρόποι να βοηθήσετε. Το να συζητάτε για το πρόβλημα και να υποστηρίζετε τον έφηβο είναι για αρχή ένας πολύ καλός τρόπος να επαναφέρετε τον έφηβο στην πραγματικότητα.





Κατανοώντας την εφηβική κατάθλιψη. 

Περιστασιακά ξεσπάσματα και κακή διάθεση είναι αναμενόμενα κατά την περίοδο της εφηβείας, αλλά η κατάθλιψη είναι κάτι διαφορετικό. Επεμβαίνοντας στην προσωπικότητα του εφήβου, προκαλεί δυσβάσταχτη θλίψη, απόγνωση και θυμό στον έφηβο.

Η κατάθλιψη κατά την εφηβεία εμφανίζεται πολύ πιο συχνά από ότι νομίζουμε. Αν και είναι κατά μεγάλο ποσοστό θεραπεύσιμη, οι έρευνες έχουν δείξει ότι ένας στους πέντε καταθλιπτικούς εφήβους λαμβάνουν αγωγή. Αντίθετα με τους ενήλικες, που έχουν τη δυνατότητα να αναζητήσουν μόνοι τους βοήθεια, οι έφηβοι εξαρτώνται από τους γονείς, τους καθηγητές ή άλλους κοντινούς τους ανθρώπους που πρέπει α αντιληφθούν τι συμβαίνει και να τους φέρνουν σε επαφή με τους ειδικούς που χρειάζεται. Επομένως, αν έχετε κάποιον έφηβο στη ζωή σας, είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς εκδηλώνεται η εφηβική κατάθλιψη και τι να κάνετε αν αναγνωρίσετε κάποια από τα προειδοποιητικά σημάδια αυτής.

Σημάδια και συμπτώματα της εφηβικής κατάθλιψης.

Οι έφηβοι έχουν να αντιμετωπίσουν ένα σωρό πιέσεις από τις αλλαγές που επιφέρει η ήβη, αλλά και εσωτερικές αναζητήσεις που έχουν να κάνουν με το ποιοι είναι και τι τους ταιριάζει. Η μετάβαση από την παιδικότητα στην ενήλικη ζωή επιφέρει και διαμάχες με τους γονείς, αφού οι έφηβοι διεκδικούν την ανεξαρτησία τους. Όλη αυτή η κατάσταση κάνει πολύ δύσκολη τη διάκριση μεταξύ των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και της φυσιολογικής αντιδραστικής συμπεριφοράς ενός εφήβου. Και για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα, οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη δεν είναι απαραίτητο να είναι συνέχεια μελαγχολικοί ή αποτραβηγμένοι από τους άλλους. Για μερικούς εφήβους, τα συμπτώματα της επιθετικότητας, του θυμού και της οργής είναι  πιο έκδηλα.

Μερικά από τα συμπτώματα της εφηβικής κατάθλιψης είναι τα ακόλουθα:

Θλίψη και απελπισία
Ευερεθιστότητα , θυμός ή εχθρότητα 
Δακρύρροια ή συχνό κλάμα
Απόσυρση από φίλους και την οικογένεια
Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
Αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και τον ύπνο
Ανησυχία και διέγερση
Αισθήματα αναξιότητας και ενοχής
Η έλλειψη ενθουσιασμού και κινήτρου
Κόπωση ή έλλειψη ενέργειας
Δυσκολία στη συγκέντρωση
Σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Αν δεν είστε βέβαιοι αν ο έφηβος που υπάρχει στη ζωή σας πάσχει από κατάθλιψη ή απλά διανύει την περίοδο της εφηβείας,  αναλογιστείτε αν έχει κάποια από αυτά τα συμπτώματα και για πόσο διάστημα, πόσο έντονα είναι και πόσο διαφορετικά συμπεριφέρεται από ότι παλαιότερα. Αν και κάποιοι προβληματισμοί είναι αναμενόμενοι καθώς οι έφηβοι αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ενηλικίωσης, δραματικές αλλαγές στην προσωπικότητα, τη διάθεση ή τη συμπεριφορά που διαρκούν στο χρόνο είναι ενδεικτικά σημάδια ότι κάτι πιο σημαντικό συμβαίνει στον έφηβο και καλό θα ήταν να λάβει βοήθεια.





Η διαφορά μεταξύ εφηβικής κατάθλιψης και κατάθλιψης ενηλίκων.

Η εφηβική κατάθλιψη έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και φαίνεται διαφορετικά από ότι η κατάθλιψη στους ενήλικες. Τα ακόλουθα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι πιο συχνά στους εφήβους από ότι στους ενήλικες:

Ευερεθιστότητα , θυμός ή εχθρότητα - Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, η ευερεθιστικότητα είναι επικρατέστερη της θλίψης και της μελαγχολίας στους εφήβους. Ένας έφηβος που πάσχει από κατάθλιψη μπορεί να είναι  στριφνός, εχθρικός, να ενοχλείται εύκολα ή να είναι επιρρεπής  σε ξεσπάσματα θυμού.

Ανεξήγητα άλγη και πόνοι- Οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη συχνά παραπονιούνται για αδιαθεσίες και φυσικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλος ή πόνος στην κοιλιά. Αν υποβληθεί σε εξετάσεις και δεν υπάρχει κάποιο οργανικό αίτιο, αυτοί οι πόνοι είναι πιθανό να υποδηλώνουν κατάθλιψη.


Υπερευαισθησία στην κριτική- Οι καταθλιπτικοί έφηβοι κατακλύζονται από συναισθήματα ματαιότητας, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους στην κριτική, την απόρριψη και την αποτυχία. 

Απόσυρση από κάποιος ανθρώπους, αλλά όχι όλους- Ενώ οι ενήλικες που πάσχουν από κατάθλιψη τείνουν να απομονώνονται από όλους, ο έφηβοι συνήθως κρατούν κάποιες φιλίες τους, αλλά κοινωνικοποιούνται λιγότερο από ότι πριν, απομακρύνονται από τους γονείς τους ή κάνουν παρέα με διαφορετικούς ανθρώπους από ότι παλαιότερα.

Επιπτώσεις της εφηβικής κατάθλιψης.

Οι αρνητικές επιπτώσεις της εφηβικής κατάθλιψης είναι πολύ περισσότερο από τη μελαγχολική διάθεση που έχει στο μυαλό του όποιος ακούει για κατάθλιψη. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιες από τις επιπτώσεις της κατάθλιψης στους εφήβους που ταυτόχρονα αποτελούν και λανθασμένους τρόπους με τους οποίους οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη προσπαθούν να μειώσουν τη μεγάλη τους δυσφορία.

Προβλήματα στο σχολείο. Οι έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν χαμηλά επίπεδα ενέργειας και δεν μπορούν να συγκεντρωθούν εύκολα. Στο σχολείο, αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε μειωμένη προσοχή και συμμετοχή στο μάθημα, χαμηλότερους βαθμούς και ματαίωση στους καλούς μαθητές που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν όπως παλαιότερα.

Φυγή. Πολλοί έφηβοι που πάσχουν από κατάθλιψη το σκάνε από το σπίτι ή μιλούν στους δικούς τους για φυγή. Τέτοιες απόπειρες είναι πολλές φορές μια κραυγή βοήθειας από την πλευρά τους.

Αν  θέλετε να μάθετε περισσότερα για τους εφήβους που φεύγουν από το σπίτι πατήστε εδώ.

Υπερκατανάλωση αλκοόλ ή χρήση ναρκωτικών. Οι έφηβοι μπορεί να καταφεύγουν στα ναρκωτικά ή το ποτό για να καταπολεμήσουν την κατάθλιψή τους. Δυστυχώς, η επιλογή τους αυτή κάνει τα πράγματα ακόμα δυσκολότερα. 

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη χρήση αλκοόλ κατά την εφηβική ηλικία πατήστε εδώ.

Χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η κατάθλιψη ενεργοποιεί και εντείνει συναισθήματα όπως ντροπή, αποτυχία, ματαιότητα, γεγονός που φθείρει την αυτοεικόνα του εφήβου.

Εθισμός στο Διαδίκτυο. Οι έφηβοι ενδέχεται να χρησιμοποιούν το Internet ως διέξοδο από την πραγματικότητα και τα προβλήματά τους. Ωστόσο,  η παρατεταμένη χρήση του Διαδικτύου εντείνει την απομόνωσή τους με αποτέλεσμα να γιγαντώνει τα καταθλιπτικά τους συναισθήματα.

Ριψοκίνδυνη συμπεριφορά. Καταθλιπτικοί έφηβοι προβαίνουν συχνά σε επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως γρήγορη οδήγηση, ανεξέλεγκτη κατανάλωση αλκοόλ, σεξ χωρίς προφυλάξεις.

Βία. Μερικοί καταθλιπτικοί έφηβοι –συνήθως αγόρια που είναι θύματα σχολικού εκφοβισμού- γίνονται επιθετικοί. Μίσος για τον εαυτό ή η ελπίδα θανάτου μπορεί να ωθήσει μερικούς έφηβους σε βίαιη συμπεριφορά και δολοφονική οργή.

Επιπλέον, η εφηβική κατάθλιψη έχει συσχετιστεί και με άλλες διαταραχές, όπως διατροφικές διαταραχές ή αυτοτραυματισμό.






Ενθαρρύνοντας έναν καταθλιπτικό έφηβο να ανοιχτεί.

Εάν υποπτεύεστε ότι ένας έφηβος που υπάρχει στη ζωή σας μπορεί να  πάσχει από κατάθλιψη,  καλό θα ήταν να ενεργήσετε άμεσα. Ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι ότι πρόκειται για κατάθλιψη, οι προβληματικές συμπεριφορές και τα διαφορετικά από πριν συναισθήματα που ενδεχομένως παρουσιάζει ο έφηβος είναι σημάδια του προβλήματος. 

Ανεξάρτητα από το αν τελικά πρόκειται για κατάθλιψη, μια ανησυχητικά διαφορετική συμπεριφορά καλό είναι να αναφερθεί σε κάποιον ειδικό. Όσο νωρίτερα γίνει αυτό, τόσο το καλύτερο για τον έφηβο. 

Αρχικά, με τρόπο που να δείχνει την αγάπη και το νοιάξιμό σας για τον έφηβο και χωρίς να κρίνετε τη συμπεριφορά και τα συναισθήματά του ή την κατάσταση στην οποία βρίσκεται, μοιραστείτε τις ανησυχίες σας μαζί του. Παρουσιάστε του συγκεκριμένα τα σημάδια που έχετε παρατηρήσει πάνω του που μπορεί να υποδεικνύουν καταθλιπτική συμπεριφορά και εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους ανησυχείτε. Στη συνέχεια, ενθαρρύνετε το παιδί να μοιραστεί μαζί σας την κατάσταση στην οποία βρίσκεται.

Ο έφηβος μπορεί να είναι απρόθυμος να ανοιχτεί σε εσάς. Ενδεχομένως  ντρέπεται ή φοβάται ότι δε θα τον καταλάβετε. Ωστόσο, δεν είναι απίθανο να δυσκολεύεται να εξωτερικεύσει αυτό που νιώθει.
Εάν ισχυρίζεται ότι δεν συμβαίνει τίποτα, αλλά δεν μπορεί να δώσει κάποια εξήγηση για την αλλαγή της συμπεριφοράς του, θα πρέπει να εμπιστευτείτε το ένστικτό σας. Να έχετε στο νου σας ότι η άρνηση είναι ένας πολύ δυνατός αμυντικός μηχανισμός. 
Συμβουλές για το πώς να μιλήσετε στον έφηβο:

Υποστηρίξτε: Δείξτε του ότι είστε εκεί γι’ αυτόν ολοκληρωτικά και χωρίς       προϋποθέσεις. Μην κάνετε πολλές ερωτήσεις ( στους εφήβους δεν αρέσει να νιώθουν ότι τους λέτε τι να κάνουν) αλλά ξεκαθαρίστε ότι είστε πρόθυμοι και έτοιμοι να του προσφέρετε την υποστήριξή σας όταν τη χρειαστούν.

Να επιμένετε, αλλά ευγενικά και ήρεμα: Μην τα παρατήσετε εάν ο έφηβος σας φωνάξει κατά την πρώτη προσέγγιση. Να σέβεστε το ότι το παιδί σας ενδεχομένως δε νιώθει πολύ άνετα να συζητάει με εσάς αυτό που τον απασχολεί, αλλά ταυτόχρονα να δείχνετε το ενδιαφέρον σας και τη θέλησή σας να τον ακούσετε. 

Να ακούτε χωρίς να κάνετε κήρυγμα: Αντισταθείτε στην τάση σας να κριτικάρετε αυτά που θα σας πει ο έφηβος όταν αρχίσει να μιλάει. Το σημαντικό είναι ότι το παιδί σας μπαίνει στη διαδικασία να επικοινωνήσει μαζί σας και να σας εκφράσει τους προβληματισμούς του. Αποφύγετε να προσφέρετε αμέσως συμβουλές ή τελεσίγραφα.

Δεχτείτε τα συναισθήματά του: Μην προσπαθήσετε αμέσως να βγάλετε τον έφηβο από την κατάθλιψή του, ακόμα και αν οι λόγοι που τον φέρνουν σε αυτή την κατάσταση σας φαίνονται χαζοί ή παράλογοι. Απλά αναγνωρίστε και δεχτείτε τη θλίψη και τον πόνο που βιώνει. Εάν δεν το κάνετε, θα πιστέψει ότι δεν παίρνετε σοβαρά τις ανησυχίες, τα συναισθήματά του και αυτόν τον ίδιο.






Θεραπεία για την εφηβική κατάθλιψη

Η κατάθλιψη είναι πολύ βασανιστική εάν δεν μπει το άτομο στη διαδικασία της θεραπείας. Επομένως μην περιμένετε ελπίζοντας ότι με την πάροδο του χρόνου τα συμπτώματα θα εξαλειφθούν. Εάν αναγνωρίσετε κάποια από τα σημάδια της κατάθλιψης, αναζητήστε βοήθεια από κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Προετοιμαστείτε ώστε να δώσετε στον ειδικό συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα του εφήβου που έχουν υποπέσει στην αντίληψή σας. Επιπλέον, θα πρέπει να κάνετε ξεκάθαρο πόσο καιρό υπάρχουν αυτά τα συμπτώματα, πόσο επηρεάζουν την καθημερινότητα του νέου και εάν έχετε παρατηρήσει συγκεκριμένα μοτίβα τα οποία επαναλαμβάνει. Θα πρέπει επίσης να ενημερώσετε ένα υπάρχει κάποιος συγγενής με αντίστοιχη διάγνωση. 

Εάν δεν υπάρχει κάποια οργανική αιτία της δυσφορίας του εφήβου, ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας που γνωρίζει και παρακολουθεί παιδιά και εφήβους είναι η καλύτερη λύση.

Κατά τη διαδικασία της επιλογής του ειδικού, πάντα να λαμβάνετε υπόψη την άποψη του εφήβου. Οι έφηβοι είναι σε ηλικία που εξαρτώνται από τους γονείς τους για αποφάσεις που έχουν να κάνουν με την υγεία τους. Ωστόσο, καλό είναι να ακούτε την άποψή τους. Κανένας θεραπευτής δεν κάνει θαύματα και καμία θεραπεία δεν ταιριάζει σε όλους. Εάν ο έφηβός σας δεν νιώθει άνετα ή δεν νιώθει να συνδέεται συναισθηματικά με τον ψυχοθεραπευτή του, καλό είναι να αναζητήσετε κάποιον άλλον που θα ταιριάζει με τον έφηβο, ώστε η δουλειά που γίνεται να είναι ουσιαστική.   


Μην επαναπαύεστε στη φαρμακευτική αγωγή

Αναζητήστε να κάνετε συζήτηση με τον ειδικό που έχετε επιλέξει σχετικά με τις δυνατότητες που υπάρχουν για θεραπεία. Υπάρχουν πολλές επιλογές για τους εφήβους, μερικές από τις οποίες είναι η ατομική ψυχοθεραπεία, η οικογενειακή- ομαδική και η φαρμακευτική αγωγή. 

Η ψυχοθεραπεία είναι συχνά μια καλή εναλλακτική για κάποιες μορφές κατάθλιψης. Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η κατάθλιψη του εφήβου είναι δυνατόν να θεραπευτεί. Εάν αυτό δεν γίνει, τότε η λήψη φαρμάκων μπορεί να επιλεχθεί. Και πάλι όμως επικουρικά της ψυχοθεραπείας. 

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ψυχοθεραπεία πατήστε εδώ. 

Δυστυχώς, πολλοί γονείς αναγκάζονται να  επιλέξουν τη λήψη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, έναντι άλλων θεραπειών που είναι πιο δαπανηρές και διαρκούν πιο μεγάλο διάστημα. Ωστόσο, εκτός και αν υπάρχει αυξημένη πιθανότητα αυτοκτονίας (κατά την οποία η φαρμακοθεραπεία σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία είναι μονόδρομος),  έχετε τη δυνατότητα και το χρόνο να ζυγίσετε προσεκτικά τις επιλογές σας, να πάρετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την καθεμία και τελικά να επιλέξετε τον τύπο θεραπείας που εσείς κρίνετε ότι θα είναι ο καλύτερος για το παιδί σας.

Κίνδυνοι λήψης αντικαταθλιπτικών από εφήβους

Σε σοβαρές περιπτώσεις κατάθλιψης, η λήψη φαρμάκων βοηθά στην εξομάλυνση των συμπτωμάτων. Ωστόσο, τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι πάντα η καλύτερη επιλογή όταν κάποιος έφηβος πάσχει από κατάθλιψη. Και αυτό γιατί πάνε μαζί με τις παρενέργειές τους. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να ζυγίσετε τα οφέλη έναντι των κινδύνων  πριν πάρετε κάποια απόφαση.  

Τα αντικαταθλιπτικά και ο εφηβικός εγκέφαλος 

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα κατασκευάστηκαν και ελέγχθηκαν σε ενήλικες, οπότε δεν είναι απόλυτα κατανοητός ο τρόπος που επενεργούν στον εγκέφαλο των εφήβων που αναπτύσσεται ακόμα. Πολλοί ερευνητές ανησυχούν ότι η χρήση τους παρεμβαίνει στη φυσιολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών και των εφήβων. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος εξελίσσεται γρήγορα στους νέους και η έκθεσή του σε αντικαταθλιπτικά μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξή του- ειδικά στον τρόπο που οι διαχειρίζονται το άγχος και τα συναισθήματα.




Πώς να υποστηρίξετε τον έφηβο που βρίσκεται σε θεραπεία

Όταν ο καταθλιπτικός έφηβος που βρίσκεται στη ζωή σας βρίσκεται υπό θεραπεία, το πιο σημαντικό που μπορείτε να κάνετε είναι να του δίνετε να καταλάβει ότι είστε εκεί για να τον ακούσετε και να τον υποστηρίξετε. Τώρα περισσότερο από ποτέ, ο έφηβος είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι είναι πολύτιμος για εσάς, ότι τον αποδέχεστε και ότι νοιάζεστε για αυτόν.

Να δείχνετε κατανόηση: Το να ζείτε με έναν καταθλιπτικό έφηβο μπορεί να είναι δύσκολη υπόθεση. Μερικές φορές μπορεί να νιώθετε εξάντληση, απόρριψη ή και απελπισία. Κατά τη δοκιμασία αυτή, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι το παιδί σας δεν είναι «δύσκολο» επίτηδες. Υποφέρει, οπότε προσπαθήστε όσο μπορείτε να είστε υπομονετικοί και να δείχνετε κατανόηση.

Ενθαρρύνετέ το να γυμνάζεται: Παροτρύνετε τον έφηβο να είναι δραστήριος. Η γυμναστική μπορεί να βοηθήσει πολύ στην εξάλειψη των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, επομένως βρείτε τρόπους να την εντάξετε στη καθημερινότητα του εφήβου. Κάτι πολύ απλό, όπως το να βγάζει καθημερινά το σκύλο για βόλτα ή να κάνει βόλτα με το ποδήλατό του, μπορεί να είναι πολύ ευεργετικό.

Ενθαρρύνετε την κοινωνική δραστηριότητα: Το μόνο που κάνει η απομόνωση είναι να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Επομένως, δώστε ώθηση στον έφηβο να βρίσκεται με τους φίλους του ή να προσπαθήσει να κοινωνικοποιηθεί. Προσφερθείτε να πάτε κάπου τον έφηβο με τους φίλους του ή προτείνετέ του κοινωνικές δραστηριότητες που μπορεί να του φανούν ενδιαφέρουσες, όπως ομαδικά αθλήματα ή συμμετοχή σε ομάδες τους σχολείου.

Εμπλακείτε στη θεραπεία του: Σιγουρευτείτε ότι ο έφηβος ακολουθεί όλες τις οδηγίες του θεραπευτή του και ότι πηγαίνει στη θεραπεία του. Είναι πολύ σημαντικό να παίρνει την αγωγή του σωστά. Παρατηρείστε τις αλλαγές στην κατάσταση του εφήβου και επικοινωνήστε με το γιατρό του αν δείτε ότι τα συμπτώματα χειροτερεύουν. 

Ενημερωθείτε σχετικά με την κατάθλιψη: Ακριβώς όπως θα κάνατε αν το παιδί σας έπασχε από μια ασθένεια για την οποία γνωρίζετε ελάχιστα, έτσι και τώρα καλό είναι να ενημερωθείτε και να πάρετε όσες  περισσότερες πληροφορίες γίνεται σχετικά με την ασθένεια. Όσο περισσότερα ξέρετε τόσο πιο έτοιμος είστε να βοηθήσετε τον νέο με τη θεραπέια του. Ενθαρρύνετε τον να μάθει και εκείνος σχετικά με αυτό που περνάει όσα περισσότερα μπορεί. Με αυτόν τον τρόπο θα καταλάβει ότι δεν είναι μόνος, υπάρχουν κι άλλοι νέοι στην ίδια κατάσταση.

Η όλη διαδικασία της θεραπείας θα είναι δύσκολη και απαιτητική, γι΄αυτό  χρειάζεται να είστε υπομονετικοί. Να αναγνωρίζετε και να χαίρεστε για κάθε μικρή νίκη και να είστε προετοιμασμένοι για σκαμπανεβάσματα και μικρά πισωγυρίσματα. Και αυτά στο πρόγραμμα είναι. Όσο κάνετε ότι είναι απαραίτητο για να βοηθήσετε τον έφηβο, κάνετε σωστά τη δουλειά σας.

Οικογενειακή συμβουλευτική

Σαν γονιός που καλέιται να αντιμετωπίσει την εφηβική κατάθλιψη, θα πιάσετε την εαυτό σας να δίνει όλη την ενέργεια κι την προσοχή του στο πρόβλημα. Με αυτόν τον τρόπο, είναι πιθανό να παραμελείτε τις δικές σας ανάγκες ή τις ανάγκες των υπολοίπων μελών της οικογένειας. Καθώς το να παρέχετε  βοήθεια στον έφηβο που τη χρειάζεται θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητές σας, είναι σημαντικό η οικογένειά σας να μένει δυνατή και υγιής.

Να προστατεύετε τον εαυτό σας. Προκειμένου να βοηθήσετε τον έφηβο θα πρέπει να είστε υγιείς  και θετικοί. Επομένως δεν είναι σωστό να αγνοείτε τις δικές σας ανάγκες. Το άγχος και η αγωνία σας είναι δυνατό να επηρεάζει τη δάθεση και τα συναισθήματά σας, επομένως είναι σημαντικό να βοηθάτε τον εαυτό σας να ανταπεξέλθει, φροντίζοντας να τρέφεστε σωστά, να κοιμάστε ικανοπιητικά και να φροντίζετε να υπάρχουν στο καθημερινό σας πρόγραμμα πράγματα που σας ευχαριστούν. 

Αναζητήστε υποστήριξη. Φροντίστε να παίρνετε τη συναισθηματική υποστήριξη που χρειάζεστε. Απευθυνθύτε σε φίλους ή σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. Είναι πολύ λογικό να νιώθετε πελαγωμένοι, θυμωμένοι αβοήθητοι, ακόμα και θυμωμένοι. Το σημαντικό είναι να μιλατε για αυτά τα συναισθήματα, καθώς και για τον τρόπο που βιώνετε την κατάθλιψη του παιδιού σας, παρά να καταπιέζετε τα συναισθήματά σας.

Ανοιχτείτε στην οικογένεια. Μην κρύβεστε πίσω από το δάχτυλό σας με σκοπό να προστατέψετε τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας. Τα παιδιά το αντιλαμβάνονται όταν κάτι δεν πάει καλά. Όταν τα κρατάτε στο σκοτάδι, η φαντασία τους μπορεί να φτιάξει ακόμα χειρότερα  σενάρια. Να είστε ειλικρινείς σχετικά με το τι συμβαίνει και αφήστε τα παιδία να κάνουν όσες ερωτήσεις θέλουν και να μοιραστούν τα συναισθήματά τους για αυτό που συμβαίνει.

Προστατεψτε τα αδέρφια. Η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει άγχος και αγωνία σε όλα τα μέλη της οικογένειας. Γι’ αυτό φροντίστε τα υπόλοιπα αδέρφια να λάβουν ξεχωριστή προσοχή και επαγγελματική βοήθεια σε περίπωση που θεωρείτε ότι δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν την κατάσταση μόνα τους. 

Αποφύγετε να αποδώσετε ευθύνες. Είναι εύκολο να κατηγορήσετε τον εαυτό σας ή άλλα μέλη της οικογένειας για την κατάσταση. Αυτό μόνο άγχος και δυσφορία μπορεί να προσφέρει στην ήδη αγχωμένη ατμόσφαιρα του σπιτιού. Επιπλέον, η κατάθλιψη οφείλετεαι σε μεγάλο αριθμό παραγόντων και είναι σχεδόν απίθανο να οφείλεται σε κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο- εκτός αν μιλάμε για περιπτώσεις παραμέλησης ή κακοποίησης.

Πολυδώρου Χριστίνα

Πέμπτη 3 Μαρτίου 2016

Υποφέρετε από αϋπνίες; Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης.


Παλεύετε να κοιμηθείτε κάθε βράδυ ανεξάρτητα από το πόσο κουρασμένοι είστε; Ή ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας και μένετε ξύπνιοί για ώρες κοιτώντας με αγωνία το ρολόι; 





Η αϋπνία είναι είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν καθημερινά πολλοί άνθρωποι και καταναλώνει μεγάλο κομμάτι της ενέργειας, της διάθεσης, της υγείας και της ικανότητας να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα. Χρόνια αϋπνία ενδέχεται να συμβάλλει στην εκδήλωση σοβαρών προβλημάτων υγείας. 

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να υποκύπτετε σε άυπνα βράδια άπραγοι. Μικρές και απλές αλλαγές στον τρόπο ζωής και στις καθημερινές σας συνήθειες μπορούν να σας βοηθήσουν να νικήσετε την αϋπνία, χωρίς να καταφεύγετε στη λύση των φαρμάκων.

Κατανοώντας την αϋπνία και τα συμπτώματά της

Αϋπνία είναι η ανικανότητα να λάβει κανείς την ποσότητα του ύπνου που χρειάζεται ώστε να ξυπνάει νιώθοντας ξεκούραστος και ανανεωμένος. Επειδή ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και χρειάζεται διαφορετικές ώρες ύπνου, η αϋπνία εξαρτάται από την ποιότητα του ύπνου και το αίσθημα που έχει κανείς όταν ξυπνά και όχι από τον αριθμό των ωρών που κοιμήθηκε ή το χρόνο που χρειάστηκε για να κοιμηθεί. Ακόμα και αν κοιμάστε 8 ώρες κάθε βράδυ, εάν νιώθετε νυσταγμένοι και κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι πιθανό να υποφέρετε από αϋπνία. 

Κάποια από τα συμπτώματα της αϋπνίας είναι τα ακόλουθα:

Δυσκολία να σας πάρει ο ύπνος ακόμα και αν είστε πολύ κουρασμένοι
Δυσκολία να κοιμηθείτε ξανά αν ξυπνήσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας
Ξυπνάτε χωρίς λόγο πολύ νωρίς το πρωί
Χρήση υπνωτικών χαπιών ή αλκοόλ για να μπορέσετε να κοιμηθείτε
Να μην νιώθετε ανανεωμένοι μετά τον ύπνο
Υπνηλία, κούραση ή ευερεθιστότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας
Δυσκολία συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας



Αιτίες αϋπνίας: Ψάχνοντας τους λόγους που δεν μπορείτε να κοιμηθείτε

Προκειμένου να αντιμετωπίσετε ουσιαστικά το πρόβλημα της αϋπνίας που σας ταλαιπωρεί, χρειάζεται να παρακολουθείτε τον ύπνο σας. Συναισθηματικοί λόγοι, όπως άγχος, ανησυχία , αλλά και η κατάθλιψη είναι υπεύθυνοι για πάνω από τις μισές περιπτώσεις αϋπνίας. 

Οι συνήθειες που έχετε κατά τη διάρκεια της ημέρας, η ρουτίνα σας και το «πρόγραμμα» που ακολουθείτε όταν πέφτετε στο κρεβάτι και η φυσική σας κατάσταση παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο.   

Συχνές αιτίες:

Μερικές φορές η αϋπνία διαρκεί μερικές μόνο μέρες και μετά εξαφανίζεται μόνη της, ακριβώς όπως ήρθε. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν οφείλεται σε έναν προφανή λόγο, όπως ή αγωνία για κάποια παρουσίαση που πρέπει να κάνετε και πλησιάζει ή ένας επίπονος χωρισμός. Ωστόσο, η χρόνια αϋπνία οφείλεται σε μια ψυχολογική ή ιατρική κατάσταση η οποία υποβόσκει και πολλές φορές μας είναι δύσκολο να εντοπίσουμε. 

Ψυχολογικά προβλήματα και συναισθηματική δυσφορία: Το χρόνιο άγχος και η κατάθλιψη είναι δυο από τις πιο συχνές αιτίες της χρόνιας αϋπνίας. Άλλες ψυχολογικές καταστάσεις που αποτελούν συχνά αιτίες για να μην μπορεί κάποιος να κοιμηθεί είναι ο θυμός, η ανησυχία, το πένθος ή κάποιο τραυματικό γεγονός.
Ιατρικά προβλήματα ή ασθένειες: Πολλές φορές οι λόγοι που κάποιος υποφέρει από αϋπνία μπορεί να είναι ιατρικοί. Νόσοι όπως το άσθμα, αλλεργίες, η νόσος του Parkinson, ο υπερθυρεοειδισμός,  η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η νεφρική ανεπάρκεια ή ο καρκίνος ενδέχεται να είναι υπεύθυνες και να σας κρατούν ξύπνιους.
Φαρμακευτική αγωγή: Πολλά φάρμακα που μπορεί να χρειαστεί να παίρνετε ενδέχεται να επηρεάσουν τον ύπνο σας. Τέτοια φάρμακα είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα κορτικοειδή, η θυροξίνη, τα φάρμακα που ρυθμίζουν την πίεση και κάποια αντισυλληπτικά. Επίσης, διαταραχές στον ύπνο μπορεί να φέρουν και χάπια που δεν συνταγογραφούνται, όπως φαρμακα για τη γρίπη, κάποια παυσίπονα που περιέχουν καφεΐνη, διουρητικά και ορισμένα χάπια αδυνατίσματος.
Διαταραχές ύπνου: Η αϋπνία είναι από μόνη της μια διαταραχή ύπνου. Υπάρχει περίπτωση όμως να είναι και σύμπτωμα κάποιας άλλης διαταραχής ύπνου, όπως η υπνική άπνοια, το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών και διαταραχή του κυρκαδιανού ρυθμού, που οφείλεται σε jet lag ή σε περιπτώσεις που το άτομο εργάζεται κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Αιτίες της αϋπνίας που μπορεί να παραβλέπετε (και που έιναι στο χέρι σας να αλλάξετε!)

Είναι σημαντικό να διερευνήσετε όλες τις πιθανές αιτίες της δυσκολίας σας να κοιμηθείτε, συμπεριλαμβανομένων και δραστηριοτήτων που κάνετε κατά τη διάρκεια της ημέρας και παρεμβαίνουν στην ποιότητα του ύπνου σας.

Μήπως ο χώρος στον οποίο κοιμάστε είναι πολύ φωτεινός ή έχει πολύ θόρυβο ή δεν είναι και τόσο άνετος;
Βλέπετε τηλεόραση ή παίζετε video games ή χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή όταν είστε στο κρεβάτι;
Πίνετε προϊόντα με καφεΐνη (καφέ, τσάι, σόδα) μέχρι και 8 ώρες πριν πέσετε για ύπνο;
Μήπως το πρόγραμμα του ύπνου σας είναι ασταθές;
Γυμνάζεστε ή τρώτε αργά πριν πέσετε για ύπνο;
Καταναλώνετε αλκοόλ πριν κοιμηθείτε;





Αϋπνία και τρόποι αντιμετώπισης

Αλλάξτε τις συνήθειες που διαταράσσουν τον ύπνο σας  

Εάν οι λόγοι που δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε είναι συναισθηματικοί ή ιατρικοί, είναι σημαντικό να καταπολεμήσετε πρώτα εκείνους. Αλλά θα ήταν καλό να παρέμβετε και στις συνήθειες κατά τη διάρκεια της ημέρας ή τις δραστηριότητες που κάνετε όταν βρίσκεστε στο κρεβάτι που επιβαρύνουν την ποιότητα του ύπνου σας.  

Κρατήστε ημερολόγια της αϋπνίας (συμπεριλαμβανομένων των ενεργειών που κάνετε)

Μερικές συνήθειες είναι τόσο ριζωμένες που είναι πολύ πιθανό να μην τις συνδέετε με τη δυσκολία που έχετε στον ύπνο. Ένας απογευματινός καφές που είναι για εσάς συνήθεια ετών μπορεί να ευθύνεται για την αϋπνία σας χωρίς να το καταλαβαίνετε. Ιδίως εάν παλαιότερα δεν ήταν πρόβλημα για εσάς. Η μπορεί να μην έχετε κάνει ποτέ την σύνδεση ανάμεσα στο ότι παρακολουθείτε τηλεόραση μέχρι αργά ή σερφάρετε στο Internet με τα προβλήματα στον ύπνο. Το να κρατάτε ένα ημερολόγιο του ύπνου σας αλλά και του τι κάνατε πριν κοιμηθείτε και όσο διάστημα δε σας έπαιρνε ο ύπνος είναι ένας πολύ βοηθητικός τρόπος να αντιληφθείτε ποιες συμπεριφορές σας εμποδίζουν τον ύπνο σας. 

Υιοθετείστε νέες συνήθειες που θα σας βοηθήσουν να κοιμάστε καλά

Υιοθετείστε σταθερό πρόγραμμα ύπνου. Υποστηρίξτε το βιολογικό σας ρολόι φτιάχνοντας ένα σταθερό πρόγραμμα, όπου θα κοιμάστε και θα ξυπνάτε σταθερά την ίδια ώρα κάθε μέρα και το Σαββατοκύριακο.
Αποφύγετε να παίρνετε «έναν υπνάκο». Αυτή η συνήθεια κάνει ακόμα πιο δύσκολο το να κοιμάστε καλά και συνεχόμενα κατά τη διάρκεια της νύχτας. Εάν νιώθετε ότι θα θέλατε να «πάρετε έναν υπνάκο» περιορίστε το στα 30 λεπτά πριν τις 15.00 το μεσημέρι.
Περιορίστε την καφεΐνη, το αλκοόλ και τη νικοτίνη. Σταματήστε να πίνετε ποτά με καφεΐνη 8 ώρες πριν κοιμηθείτε. Το αλκοόλ, αν και σας κάνει να νιώθετε υπνηλία, επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου. Η νικοτίνη είναι διεγερτική, οπότε καλό είναι να αποφεύγεται πριν τον ύπνο.
Αποφύγετε να τρώτε αργά. Προσπαθήστε να αποφύγετε βαριά γεύματα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά το βράδυ. Φαγητά πλούσια σε συστατικά και ειδικά λιπαρά, χρειάζονται αρκετή ενέργεια κατά τη διαδικασία της πάψης και μπορεί να σας κρατήσουν ξύπνιους. 
Να γυμνάζεστε τακτικά. Η άσκηση μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της αϋπνίας, αλλά θέλει χρόνο. Χρειάζεται αρκετούς μήνες άσκησης για να δείτε αποτελέσματα. Προσπαθήστε να κάνετε κάποιου τύπου άσκηση για 30 τουλάχιστον λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, αλλά όχι κοντά στην ώρα του ύπνου.

Αναπτύξτε καλύτερες συνήθειες πριν πέσετε για ύπνο

Δεν είναι μόνο το τι κάνετε στη διάρκεια της ημέρας που επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου σας. Τα πράγματα που κάνετε καθώς προετοιμάζεστε για ύπνο έιναι εξίσου σημαντικά. 

Σιγουρευτείτε ότι το υπνοδωμάτιό σας είναι ήσυχο, σκοτεινό και όχι πολύ ζεστό. Ο θόρυβος, το φως και η ζέστη επηρεάζουν τον ύπνο σας. Χρησιμοποιείστε ωτοασπίδες εάν υπάρχει αρκετός θόρυβος, ανοίξτε το παράθυρο ή κάποιον ανεμιστήρα εάν είναι πολύ ζεστά και κλείστε τις κουρτίνες ή χρησιμοποιείστε μάσκα σε περίπτωση που υπάρχει πολύ φως.
Αποφύγετε διεγερτικές δραστηριότητες και αγχογόνες καταστάσεις πριν ξαπλώσετε. Αυτό περιλαμβάνει έντονες δραστηριότητες, συζητήσεις ή τσακωμούς. Αντίθετα, εστιάστε σε κάποια ήρεμη δραστηριότητα, όπως το διάβασμα ή ακούστε χαλαρή μουσική, ενώ έχετε τα φώτα χαμηλωμένα.
Κλείστε οθόνες μια ώρα πριν ξαπλώσετε. Το φως της τηλεόρασης, του υπολογιστή, του κινητού ή άλλων συσκευών επηρεάζει την παραγωγή μελατονίνης από τον οργανισμό και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του ύπνου. Αντί να δείτε τηλεόραση ή να χαζέψετε στον υπολογιστή, προτιμήστε να διαβάσετε ένα βιβλίο ή να ακούσετε μουσική και επιλέξτε χαμηλό φωτισμό.






Δουλεύετε με βάρδιες που επηρεάζουν τον ύπνο σας;

Το να δουλεύετε βράδυ ή με μη σταθερό ωράριο επηρεάζει το πρόγραμμα του ύπνου σας. Μπορείτε να περιορίσετε τις επιπτώσεις που αυτό έχει στο βιολογικό σας ρολόι με τους ακόλουθους τρόπους:

Ρυθμίστε το βιολογικό σας ρολόι με το να εκτίθεστε σε έντονο φως όταν ξυπνάτε τη νύχτα και φορέστε σκούρα γυαλιά ηλίου κατά την επιστροφή σας το πρωί για να μπλοκάρετε όσο μπορείτε το φως της μέρας.
Περιορίστε τον αριθμό των βαρδιών κατά τη διάρκεια της νύχτας όσο είναι δυνατόν.
Μειώστε το θόρυβο και το φως της μέρας κατά τη διάρκεια που κοιμάστε. Χρησιμοποιήστε ωτοασπίδες και μάσκα ύπνου και κλείστε κινητά τηλέφωνα για να μην έχετε περισπασμούς.

Εξουδετερώστε τις ανησυχίες κατά τη διάρκεια του ύπνου

Όσο περισσότερο πρόβλημα έχετε με τον ύπνο, τόσο περισσότερο εισβάλλει στις σκέψεις σας. Μπορεί να φοβάστε να ξαπλώσετε στο κρεβάτι με την ιδέα ότι θα ξυπνήσετε πάλι κατά τη διάρκεια της νύχτας. Ή μπορεί να ανησυχείτε ότι θα έχετε άλλη μια δύσκολη μέρα αύριο και αν δεν κοιμηθείτε καλά θα ταλαιπωρηθείτε. Αλλά, το να αγωνιάτε για τον ύπνο σας κάνει τα συμπτώματα της αϋπνίας ακόμα πιο έντονα. Το άγχος ανεβάζει τα επίπεδα αδρεναλίνης στον οργανισμό και σας κρατάει ξύπνιους και σε εγρήγορση.

Συνδυάστε το κρεβάτι σας με τον ύπνο και όχι με την αϋπνία

Χρησιμοποιείστε την κρεβατοκάμαρα μόνο για ύπνο και sex. Μην δουλεύετε, διαβάζετε, παρακολουθείτε τηλεόραση ή χαζεύετε στον υπολογιστή στο κρεβάτι ή στην κρεβατοκάμαρα γενικότερα. Ο στόχος είναι να συνδυάσετε το κρεβάτι σας μόνο με τον ύπνο, οπότε το σώμα σας να πάιρνει ένα καθαρό μήνυμα ότι όταν είστε εκεί ηρεμείτε και κοιμάστε. 
Σηκωθείτε από το κρεβάτι αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε. Μην προσπαθείτε να πιέσετε τον εαυτό σας να κοιμηθεί, γιατί το μόνο που θα καταφέρετε είναι να αυξήσετε την ανησυχία σας. Σηκωθείτε, βγείτε από το δωμάτιο και κάντε κάτι που θα σας χαλαρώσει, όπως το να διαβάσετε, να πιείτε κάτι ζεστό (χωρίς καφεΐνη), να κάνετε ένα μπάνιο ή να ακούσετε χαλαρή μουσική. Όταν νιώσετε νύστα, επιστρέψτε στο κρεβάτι σας.
Βγάλτε τα ρολόγια από το υπνοδωμάτιο. Το να βλέπετε με αγωνία τα λεπτά που δεν μπορείτε να κοιμηθείτε να περνούν- ξέροντας ότι θα είστε εξαντλημένοι την επόμενη μέρα- είναι από τα βασανιστικά συμπτώματα της αϋπνίας. Μπορείτε να έχετε ξυπνητήρι, αλλά δεν μπορείτε να δείτε την ώρα όταν είστε στο κρεβάτι.

Επίσης, είναι πολύ χρήσιμο να αντικαταστήσετε τις μη λειτουργικές σκέψεις που κάνετε και προκαλούν την αϋπνία, με άλλες, πιο βοηθητικές. 

Αντί να σκεφτείτε: Θα έπρεπε να κοιμάμαι κάθε βράδυ κανονικά όπως κάθε άνθρωπος.
Σκεφτείτε: Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Θα τα καταφέρω να κοιμηθώ.

Αντί να σκεφτείτε: Τα ίδια και τα ίδια κάθε βράδυ. Άλλη μια μίζερη άυπνη νύχτα.
Σκεφτείτε: Δεν είναι κάθε βράδυ ίδιο. Μερικές νύχτες κοιμάμαι καλύτερα από ότι άλλες.

Αντί να σκεφτείτε: Αν δεν καταφέρω να κοιμηθώ θα καταστρέψω την αυριανή παρουσίαση και θα χάσω τη δουλειά μου.
Σκεφτείτε: Μπορώ να τα καταφέρω με την παρουσίαση ακόμα και αν είναι κουρασμένος. Μπορώ ακόμα να χαλαρώσω και να ξεκουραστώ σήμερα το βράδυ, ακόμα και αν δεν τα καταφέρω να κοιμηθώ.

Αντί να σκεφτείτε: Δεν πρόκειται ποτέ να καταφέρω ξανά να κοιμηθώ σαν άνθρωπος. Έχει ξεφύγει η κατάσταση από τον έλεγχό μου.
Σκεφτείτε: Η αϋπνία δεν είναι μια κατάσταση που δεν αντιμετωπίζεται. Αν σταματήσω να ανησυχώ τόσο πολύ και σκέφτομαι θετικά, μπορώ να το αντιμετωπίσω.

Αντί να σκεφτείτε: Θα χρειαστεί τουλάχιστον μια ώρα σήμερα να με πάρει ο ύπνος. Το ξέρω.
Σκεφτείτε: Δεν ξέρω τι πρόκειται να γίνει σήμερα. Μπορεί να καταφέρω να κοιμηθώ νωρίτερα αν χρησιμοποιήσω τις στρατηγικές που έχω μάθει.





Αντιμετωπίστε το άγχος και τις ανησυχίες της ημέρας

Άγχος και ανησυχία και θυμός που έχει απομείνει ανεπεξέργαστα κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να σας κρατήσουν ξύπνιους το βράδυ.

Μάθετε τεχνικές διαχείρισης του άγχους σας:  Αν το άγχος της δουλειάς, της οικογένειας ή του σχολείου σας κρατάει ξύπνιους το βράδυ, το να μάθετε πώς να μετατρέπετε το άγχος σας σε παραγωγικό και να παραμένετε  ήρεμοι και θετικοί, θα σας κάνει να κοιμάστε καλύτερα το βράδυ.
Μοιραστείτε τις ανησυχίες σας με έναν φίλο ή ένα αγαπημένο πρόσωπο: Το να μιλάτε με κάποιον που νοιάζεται για εσάς είναι ένας πολύ καλός τρόπος να ανακουφιστείτε από το στρες και να σταματήσετε να αναμασάτε το άγχος σας κατά τη διάρκεια του ύπνου σας. Το άτομο στο οποίο θα απευθυνθείτε δεν είναι ανάγκη να είναι σε θέση να λύσει τα προβλήματά σας. Αρκεί να ακούσει με προσοχή το πρόβλημά σας με τρόπο που να μην σας κρίνει.

Χαλαρώστε

Αν νιώθετε ότι δεν είστε σε θέση να αποβάλετε το άγχος στο τέλος της ημέρας, θα σας βοηθούσαν πολύ κάποιες τεχνικές χαλάρωσης. Κάτι τέτοιο θα καθαρίσει το μυαλό σας και θα σας βοηθήσει να αποβάλετε την ένταση, ενώ θα σας βοηθήσει να κοιμηθείτε γρηγορότερα και καλύτερα. 

Χρειάζεται λίγη εξάσκηση να μάθετε τις τεχνικές και να καταλάβετε την αποτελεσματικότητά τους. Αλλά τα πλεονεκτήματα είναι τεράστια. Μπορείτε να τα ενσωματώσετε στην καθημερινή σας ρουτίνα όταν πέφτετε για ύπνο ή να τις χρησιμοποιείτε μόνο όταν ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Ανακτώντας τον ύπνο αν ξυπνήσετε στα μέσα της νύχτας

Αν και είναι φυσιολογικό να ξυπνά κανείς για λίγο κατά τη διάρκεια της νύχτας, αν έχετε πρόβλημα να κοιμηθείτε ξανά οι παρακάτω συμβουλές ίσως σας βοηθήσουν:

Μην σκέφτεστε. Το μυστικό για να κοιμάστε ξανά αν έχετε ξυπνήσει είναι αφήσετε το σώμα σας να κοιμηθεί. Όσο δύσκολο και αν ακούγεται, προσπαθήστε να μην αγχωθείτε με τη σκέψη ότι θα δυσκολευτείτε να κοιμηθείτε ξανά, γιατί ή σκέψη θα υπαγορεύει στο σώμα σας να μείνει ξύπνιο. Ένας τρόπος να μην σκέφτεστε, είναι να επικεντρωθείτε στο σώμα και τις αισθήσεις σας και να κάνετε ασκήσεις αναπνοής, οπότε να σκέφτεστε αυτές. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και εκπνεύστε πολύ πολύ αργά μέχρι να φύγει ο αέρας, ενώ η σκέψη σας είναι μόνο στην αναπνοή σας και πουθενά αλλού. Επαναλάβετε όσο χρ΄νο χρειαστεί.  
Σκοπός σας να είναι η χαλάρωση (και όχι ο ύπνος). Αν σας δυσκολεύει να κοιμηθείτε ξανά, δοκιμάστε μια τεχνική χαλάρωσης χωρίς καν να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Θυμίστε στον εαυτό σας ότι αν και δεν αντικαθιστά τον ύπνο, η χαλάρωση μπορεί να ξεκουράσει και να ανανεώσει το σώμα σας.
Κάντε μια ήσυχη και μη διεγερτική δραστηριότητα. Αν προσπαθείτε να κοιμηθείτε ξανά για πάνω από 15 λεπτά και δεν τα έχετε καταφέρει σηκωθείτε από το κρεβάτι και κάντε κάτι που σας χαλαρώνει. Κρατήστε χαμηλό φωτισμό, ώστε να μην ξυπνήσει το βιολογικό σας ρολόι. Αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε ηλεκτρονικές συσκευές και οθόνες. 
Αναβάλετε οποιαδήποτε σκέψη σχετικά με ανησυχίες ή νέες ιδέες. Αν ξυπνήσετε το βράδυ νιώθοντάς έντονη ανησυχία για κάτι συγκεκριμένο, κάντε μια σημείωση εάν δε θέλετε να ξεχάσετε κάτι και φροντίστε να ασχοληθείτε με αυτό την επόμενη ημέρα που θα είναι πιο εύκολο και ο εγκέφαλός σας θα είναι σε θέση να το επεξεργαστεί. Αντίστοιχα, αν ξυπνήσετε με μια τρομερή ιδέα που σας κρατάει ξύπνιο, σημειώστε την και ασχοληθείτε με αυτήν την επόμενη ημέρα.





Βοηθητικά και χάπια για τον ύπνο

Αν έχετε πολύ ανήσυχο ύπνο, μπορεί να είναι δελεαστικό για εσάς να πάρετε κάποιο χάπι για να σας ανακουφίσει. Δυστυχώς όμως κανένα χάπι δεν πρόκειται να θεραπεύσει και να σας ανακουφίσει από τον λόγο που έχετε αϋπνίες, και μάλιστα, μερικά είναι δυνατό να κάνουν το πρόβλημα ακόμα μεγαλύτερο. 

Συμπληρώματα διατροφής για την αϋπνία

Υπάρχουν πολλά φυτικά συμπληρώματα διατροφής που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων στον ύπνο. Μερικά συστατικά τους, όπως το χαμομήλι ή το μαγνήσιο είναι γενικά ακίνδυνα. Ωστόσο, κάποια άλλα ενδέχεται να έχουν παρενέργειες στον οργανισμό και να αλληλεπιδρούν με άλλα φάρμακα ή βιταμίνες που παίρνετε. 

Δυο συμπληρώματα διατροφής για την αϋπνία που θεωρούνται ασφαλή και αποτελεσματικά  είναι η μελατονίνη και η βαλεριάνα.

Η μελατονίνη είναι ορμόνη που παράγει ο οργανισμός κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα συμπληρώματα διατροφής  είναι αποτελεσματικά όταν χρησιμοποιούνται για μικρό διάστημα ( για παράδειγμα σε περίπτωση jet-lag). Ωστόσο, έχουν αναπόφευκτες παρενέργειες, όπως ζάλη και «βαρύ κεφάλι» το επόμενο πρωί.
Η βαλεριάνα είναι βότανο με κατευναστικές ιδιότητες που βοηθά στο να κοιμάστε καλύτερα. Ωστόσο, η ποιότητα του φυτού που χρησιμοποιείται και επηρεάζει τη δράση του συμπληρώματος, διαφέρει από σκεύσμα σε σκεύασμα, οπότε θα πρέπει να είστε προσεκτικοί ώστε να πάρετε κάτι αποτελεσματικό.  

Συνταγογραφούμενα χάπια για την αϋπνία

Τα υπνωτικά φάρμακα που συνταγογραφούν οι γιατροί μπορεί να προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση, αλλά έχουν και πολύ σημαντικές παρενέργειες και μακροπρόθεσμα χειροτερεύουν τα συμπτώματα της αϋπνίας. Το σωστό είναι τέτοιου είδους σκευάσματα να χρησιμοποιούνται ως η έσχατη λύση και μόνο για περιορισμένο διάστημα ως λύση ανάγκης. Έρευνες έχουν δείξει ότι αλλαγές στον τρόπο ζωή και την συμπεριφορά έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα και διαρκούν στο χρόνο. 

Αναζητήστε ειδικό για να απαλλαχτείτε από την αϋπνία.

Εάν έχετε δοκιμάσει τις στρατηγικές αυτοβοήθειας που αναφέρθηκαν παραπάνω και έχετε ακόμα πρόβλημα με τον ύπνο σας, κάποιος ειδικός ψυχικής υγείας- ψυχολόγος θα μπορούσε να σας βοηθήσει. Αναζητήστε επαγγελματική βοήθεια εάν:

Δεν υπάρχει βελτίωση με στρατηγικές αυτοβοήθειας που έχετε ακολουθήσει
Η αϋπνίες σας δημιουργούν προβλήματα στο σπίτι, τη δουλειά ή το σχολείο
Αντιμετωπίζετε σωματικά συμπτώματα λόγω της αϋπνίας, όπως πόνος στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή

Ψυχοθεραπεία για την αϋπνία

Η θεραπεία κατά της αϋπνίας στοχεύει στο να σπάσει τον φαύλο κύκλο της αϋπνίας. Ο κακός ύπνος οδηγεί σε άγχος και ανησυχία για το ότι δε θα μπορέσετε να κοιμηθείτε. Αυτό οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα αϋπνίας και αυτό συνεχίζετε επ’ αόριστον.

Αν θελετε ννα μάθετε περισσότερα για την ψυχοθεραπεία πατήστε εδώ.

Ο φαύλος κύκλος της αϋπνίας:





Η θεραπεία, λοιπόν, στοχεύει στη βελτίωση των συνθηκών του ύπνου και ταυτόχρονα στην αντικατάσταση των σκέψεων που προκαλούν άγχος, με πιο λειτουργικές.

Ότι και να επιλέξετε να κάνετε, το σημαντικό είναι να μη απελπίζεστε. Η αϋπνία είναι μια κατάσταση που αντιμετωπίζεται. Χρειάζεται προσπάθεια, υπομονή και επιμονή από το άτομο, είναι μια δύσκολη διαδρομή, αλλά έχει τέλος. 

Πολυδώρου Χριστίνα

Σάββατο 25 Ιουλίου 2015

Ο σύντροφός μου πάσχει από κατάθλιψη. Πώς μπορώ να του συμπαρασταθώ;


Το να είσαι σε μία σχέση όταν ο ένας (ή και οι δύο) πάσχει από κατάθλιψη είναι πρόκληση. Η κατάθλιψη ίσως κάνει το σύντροφό σου να φαίνεται απόμακρος. Μπορεί να νιώθει ότι είναι βάρος ή να κλείνεται στον εαυτό του. Τίποτα όμως από αυτά δε σημαίνει ότι η σχέση σας είναι προβληματική. Οι δυο σας μπορείτε να το αντιμετωπίσετε μαζί.




Είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι ο τρόπος που εκδηλώνεται η κατάθλιψη δε διαφέρει μόνο από άτομο σε άτομο, αλλά και από τη μια σχέση στην άλλη. Μπορείτε να ακολουθήσετε κάποιες οδηγίες και προτάσεις που θα βρείτε σε αυτό το άρθρο αλλά μόνο εσείς και ο σύντροφός σας μπορείτε να καθορίσετε τα όρια, τους συμβιβασμούς και τι είναι αυτό που τελικά μπορείτε να χειριστείτε μαζί.

Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει ελπίδα για τη σχέση. Ένας καταθλιπτικός σύντροφος μπορεί να προκαλέσει άγχος σε μια σχέση. Το ίδιο δύναται να προκαλέσει όμως και ένας θάνατος στην οικογένεια ή οικονομικά προβλήματα, ακόμα και μια διαφωνία. Η κατάθλιψη δεν είναι το πρώτο πρόβλημα που προκύπτει στη σχέση και σίγουρα δε θα είναι και το τελευταίο. Ακριβώς όπως και με οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα μπορείτε να μπείτε σε μια συμβουλευτική ή θεραπευτική διαδικασία και να δουλέψετε τα προβλήματά σας.

Μην παίρνετε τα συμπτώματα της κατάθλιψης προσωπικά

Ένα από τα βασικά συμπτώματα της κατάθλιψης είναι η διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Όλα φαντάζουν χειρότερα από ότι είναι στην πραγματικότητα και μερικές μέρες σου φαίνεται ακατόρθωτο ακόμα και το να σηκωθείς από το κρεβάτι το πρωί. Όταν κάποιος που πάσχει από κατάθλιψη είναι σε σχέση, αυτή η συμπεριφορά μπορεί να εκδηλωθεί και σε πράγματα όπως το να βγείτε για μια βόλτα ή να κάνετε sex ή να κάνετε κάποια συζήτηση. Και είναι και πολύ πιθανό ο λόγος που υπάρχει ενδιαφέρον για αυτά να μην έχει καμία απολύτως σχέση μαζί σας.

Μέρος της δυσκολίας που έχετε να αντιμετωπίσετε είναι ότι τα περισσότερα από τα συμπτώματα της κατάθλιψης έρχονται σε αντίθεση με τα χαρακτηριστικά μιας υγιούς και επιτυχημένης σχέσης. Αν η σχέση σας είναι "καλή" θα πρέπει να είστε θετικοί! Προσπαθήστε να δοκιμάζετε καινούρια πράγματα, να έχετε κοινωνικές σχέσεις και με άλλους ανθρώπους και να κάνετε sex συχνά.




Δεν υπάρχει κάποιος οδηγός σχέσεων που να λέει ότι μια επιτυχημένη σχέση είναι αυτή όπου ο σύντροφος σου γυρνάει από τη δουλειά, λέτε λίγα πράγματα, χαζεύει στον υπολογιστή και κάνα δύωρο και μετά κοιμάται για τις επόμενες 10 ώρες. Αυτό που οι άλλες σχέσεις βλέπουν ως σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά στη σχέση, για εσάς είναι ρουτίνα. Αυτά μπορεί να είναι ανησυχητικά σημάδια αλλά δεν αφορούν απαραίτητα τη δική σας σχέση. Αν είχατε ένα σύντροφο με σπασμένο πόδι, ίσως να μην μπορούσε να βγαίνετε συχνά ή να κάνετε sex όπως κάνατε, αλλά ο λόγος θα ήταν προφανής. Με την κατάθλιψη, το πρόβλημα είναι κρυμμένο. Είναι πιο εύκολο να νομίζετε ότι εσείς είστε ο λόγος, αφού δεν υπάρχει κάτι προφανές να φταίει. Και αυτό γίνεται χειρότερο, όταν βλέπετε τον σύντροφο σας να φέρεται διαφορετικά όταν είναι με άλλους ανθρώπους, αλλά αυτό δεν είναι κάτι κακό.

Είναι δύσκολο να μην παίρνετε τα πράγματα προσωπικά. Και είναι ακόμα πιο δύσκολο να σκέφτεστε τι μπορεί να κάνατε εσείς που οδήγησε τον σύντροφό σας στην κατάθλιψη. Όταν πάσχει κάποιος από κατάθλιψη αισθάνεται απόλυτη ανικανότητα να είναι ο εαυτός του. Και αυτό γίνεται 10 φορές χειρότερο όταν είναι με αγαπημένους του ανθρώπους (αυτούς που ήξεραν τον παλιό, αληθινό του εαυτό). Το να είναι με αγνώστους είναι πολλές φορές πιο εύκολο, γιατί μπαίνει στη διαδικασία να δώσει μια παράσταση. Παριστάνει για λίγο ότι δεν έχει τίποτα και είναι απόλυτα καλά. Κάτι τέτοιο μπορεί να σας πληγώσει πραγματικά και να σας κάνει να σκεφτείτε ότι εσείς προκαλείτε την κατάθλιψη. Αλλά δεν είναι έτσι. Όταν ο σύντροφός σας είναι καταθλιπτικός όταν είναι μαζί σας, είναι καλό σημάδι κατά έναν περίεργο λόγο. Σημαίνει ότι σας αγαπά και σας εμπιστεύεται τόσο ώστε να μοιράζεται την πραγματική του κατάσταση μαζί σας. Μερικές φορές σας το κρύβει, άλλες σας διώχνει μακριά. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να είστε εκεί για αυτόν.

Ακόμα και σε μια υγιή σχέση δεν μπορεί κανείς να θεωρήσει καθαρά δική του ευθύνη την καλή συναισθηματική κατάσταση του συντρόφου του. Η κατάθλιψη μπορεί να κάνει τον σύντροφό σας να φαίνεται ότι βαριέται με αυτά που του λέτε ή που σας αρέσουν και να τον κάνει να μην βρίσκει ενδιαφέρον πια σε αυτά που τον ευχαριστούσαν. Αυτά είναι πράγματα που καλείστε να αντιμετωπίσετε. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να καταλάβετε ότι το να έχει κάποιος κατάθλιψη είναι πολύ διαφορετικό από το να βρίσκεται σε μια σχέση που δεν του αρέσει. Από τη στιγμή που ο σύντροφός σας παραδέχεται ότι δεν είστε ο λόγος που φαίνεται να μην είναι χαρούμενος, αποδεχτείτε το και προσπαθήστε να δουλέψετε άλλα ζητήματα που προκύπτουν μαζί.


Φτιάξτε ένα πλάνο για να αντιμετωπίσετε μαζί την κατάθλιψη

Θα πρέπει να μην παίρνετε προσωπικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει και να τα αγνοείτε. Το γεγονός ότι η κατάθλιψη είναι αυτή που καταστρέφει το κίνητρο του συντρόφου σας για ρομαντισμό και για οποιοδήποτε ενδιαφέρον για τη σχέση γενικότερα και όχι εσείς, δεν το κάνει να σας πονάει λιγότερο όταν νιώθετε παραμελημένοι.

Μια υποστηρικτική σχέση αγάπης έχει πραγματικά τη δυνατότητα να είναι ένα τεράστιο εφόδιο για κάποιον που πάσχει από κατάθλιψη. Ωστόσο, αυτό μπορεί να δουλέψει όταν και οι δυο προσπαθείτε συνεχώς. Αυτό περιλαμβάνει να δείχνετε κατανόηση, αλλά και έμπρακτα να αντιμετωπίζετε καταστάσεις που απορρέουν από την ασθένεια. Υπάρχουν ποικίλοι τρόποι να το πετύχετε αυτό (να ενημερωθείτε σχετικά με την κατάθλιψη και όλες της τις εκφάνσεις, να ενθαρρύνετε το πάσχον άτομο να βάζει στόχους και να προσπαθεί να τους πετυχαίνει, να παρακολουθείτε την πρόοδο που κάνει). Αλλά ο καλύτερος τρόπος είναι να ξεκινήσετε θεραπεία μαζί.

Ακόμα και αν δεν ξεκινήσετε μαζί θεραπεία το να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό θα κάνει πολλή μεγάλη διαφορά στη θεραπεία της κατάθλιψης. Μπορεί να μην υπάρχει ένα καθορισμένο "τέλος" στη θεραπεία, αλλά θα μπορέσετε να δουλέψετε προς ένα συγκεκριμένο στόχο που διαχειρίσιμο και από τους δύο.




Σε αυτή τη φάση είναι πολύ σημαντικό να μην πιέζετε το σύντροφό σας να θεραπευτεί. Μπορείτε να είστε υποστηρικτικοί αλλά δεν είναι σωστό να πιέσετε το σύντροφό σας να κάνει τίποτα. Αν αρνείται να δεχτεί βοήθεια, τότε είναι στη δικαιοδοσία σας να επιλέξετε αν θέλετε να συνεχίσετε να είστε υποστηρικτικοί ή αν θέλετε να παραμείνετε στη σχέση, αλλά θα πρέπει να επιλέξει εκείνος πότε και πώς θα βοηθηθεί.

Δώστε στο σύντροφό σας τη δυνατότητα να έχει άσχημες μέρες

Το να πάσχει κάποιος από κατάθλιψη είναι πολύ μπερδεμένο. Μπορεί να έχετε κανονίσει πράγματα ή να έχετε θέσει στόχους και να πιστεύετε σε αυτά. Ωστόσο, υπάρχουν μέρες που ο σύντροφός σας θα ξυπνάει, θα νιώθει αβοήθητος, θα σιχαίνεται τον εαυτό του που νιώθει έτσι, θα σκέφτεται το γεγονός ότι ακόμα και έτσι νιώθει αβοήθητος, θα σκέφτεται τη δουλειά που έχει κάνει μέχρι τώρα για να μην νιώθει αβοήθητος και θα νιώθει ακόμα περισσότερο αβοήθητος και θα μένει κουλουριασμένος στο κρεβάτι μέχρι να τον πάρει ο ύπνος. Αυτά συμβαίνουν.

Φυσικά εσείς δε θα βλέπετε αυτόν τον εσωτερικό μονόλογο. Θ α αντικρίζετε κάποιον να κάθεται στο κρεβάτι ή τον καναπέ να περνάει όλη του την ημέρα εκεί και να μην απαντάει ούτε στα τηλέφωνα, ούτε τα μηνύματά σας. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε ότι θα υπάρχουν και άσχημες μέρες που πρέπει να σεβαστείτε. Μια μόνο μέρα δε σημαίνει και το τέλος του κόσμου.

Βρείτε τι μπορεί να διαχειριστεί ο καθένας σας και μείνετε σε αυτό 

Το να υποστηρίζετε ένα σημαντικό για εσάς πρόσωπο σε μια δύσκολη περίοδο είναι πάντα αγχογόνο. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν αξίζει, αλλά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ευημερία σας. Δεν μπορείτε να βοηθήσετε τον άνθρωπό σας αν υπερβάλετε στο να βοηθήσετε έμπρακτα με κάθε μέσο. Είναι πολύ ρομαντικό να σκέφτεστε ότι θα κάνετε ότι περνάει από το χέρι σας για να βοηθήσετε αυτόν που αγαπάτε, αλλά αυτή η νοοτροπία θα θέσει σε κίνδυνο τη δική σας ψυχική υγεία. Όταν βοηθάτε τον σύντροφό σας σιγουρευτείτε ότι έχετε θέσει σαφή όρια στο τι μπορείτε και τι δεν μπορείτε να
διαχειριστείτε προκειμένου να προστατέψετε τον εαυτό σας.

Αυτό δε σημαίνει να έχετε μια ιδέα του πόσα μπορείτε να ανεχτείτε μέχρι να χωρίσετε. Πιο εποικοδομητικά, πρέπει να προσδιορίσετε τι είναι αυτό που χρειάζεστε για να είστε χαρούμενοι, υγιείς και ικανοί για να συνεχίσετε να υποστηρίζετε και τον εαυτό σας και τον άνθρωπό σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει να βρίσκετε χρόνο να κάνετε κάποιο χόμπυ ή για να βρίσκεστε μόνοι σας ή να βγαίνετε με άλλους ανθρώπους. Αυτό περιλαμβάνει ακόμα και το να αρνείστε να γίνεστε ο θεραπευτής του συντρόφου σας. Μην πάρετε πάνω σας αυτή την ευθύνη.

Μπορείτε να θυμίζετε στον σύντροφό σας να λαμβάνει τη φαρμακευτική του αγωγή, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ότι είναι και δική σας ευθύνη, να τον ενθαρρύνετε να πηγαίνει στη θεραπεία του, αλλά θα πρέπει να το κάνει και μόνος του από κάποιο σημείο. Μπορείτε να είστε ένας καλός σύντροφος, αλλά αν δεν συμπαραστέκεστε ο ένας στον άλλον εξίσου (ή τουλάχιστον με κάποιο τρόπο που να είναι κοντά στο αμοιβαίο) θα υπάρχει δυσαρέσκεια στη σχέση.

Αυτό περιλαμβάνει και το να αφήνετε τον σύντροφό σας να καταλάβει ότι δεν είστε ευτυχισμένος. Όταν ο άνθρωπός σας έχει κατάθλιψη, είναι πολύ πιθανό να φοβάστε να τον αφήσετε να καταλάβει ότι κάτι σας απασχολεί. Τα συναισθήματα είναι ορατά, αλλά αν φοβάστε να του πείτε ότι σας απογοήτευσε ή να αναφέρετε κάτι που σας θύμωσε ή σας στενοχώρησε μπορεί να πυροδοτήσει κάποιο καταθλιπτικό επεισόδιο. Ίσως να μην προκύψει πρόβλημα αν αφήσετε μικρά πράγματα ασχολίαστα, αλλά θα πρέπει να έχετε την ευχέρεια να μοιραστείτε κάτι που για αρκετό διάστημα ή συνεχόμενα δεν σας αρέσει ή σας φέρνει σε δύσκολη θέση.

Πολυδώρου Χριστίνα