Θυμός στην προεφηβεία. Τι κάνουμε;

Φοβάστε ότι το παιδί σας που διανύει την περίοδο της προεφηβείας θα εξελιχθεί σε ένα θυμωμένο έφηβο; 
Φοβάστε ότι υπάρχει περίπτωση να κληθεί να αντιμετωπίσει δυσαρεστα συναισθήματα κατα τη εφηβεία και αναρωτιέστε αν θα μπορούσατε να κάνετε κάτι για να το αποτρέψετε;

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το συναίσθημα του θυμού πατήστε εδώ.

Αυτό σημαίνει ότι είστε πολύ διορατικοί ώστε να μπορείτε να δείτε δυσκολίες εν τη γενέσει τους. Τα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένα παιδί είναι δυνατό να  έχουν επίδραση στη ζωή του εφήβου που  διαμορφώνεται. Ένας θυμωμένος έφηβος είναι συνήθως ένας νέος που έχει αναγκαστεί να καταπιέζει τα συναισθήματά του για μεγάλο διάστημα. Και η πραγματικότητα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι προέφηβοι και οι έφηβοι στο σχολέιο και την κοινωνία γενικότερα δεν είναι καθόλου υποστηρικτική. Επομένως, καθώς ο χρόνος περνά αν δεν έχουν κάποιον να ακούει τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τα συναισθήματα τους, είναι λογικό να νιώθουν απομονωμένοι και τρομαγμένοι.

Όταν τα παιδιά κάνουν την πρώτη τους απόπειρα να μοιραστούν τα συναισθήματά τους με τους γονείς τους, οι περισσότεροι γονείς συνήθως προσπαθούν να κάνουν τα παιδιά τους να σταματήσουν να κλαίνε και να μην είναι θυμωμένα καθώς αυτό τους έχει μάθει η κοινωνία να κάνουν. Ωστόσο αυτό έχει σαν συνέπεια τα παιδιά να νιώθουν ότι οι γονέις τους δεν τους υποστηρίζουν. Επομένως, ο φόβος και η θλίψη που έχουν βιώσει αλλά έχουν μάθει ότι δεν πρέπει να εκφράζουν με κλάμμα, συσσωρεύεται και μετατρέπεται σε θυμό  που εκφράζεται με  διάφορους τρόπους.

Ακόμα και αν αντιληφθείτε νωρίς ότι είναι ευεργετικό για τα παιδιά να ακούτε τους προβληματισμούς και τα συναισθήματά τους, είναι πολύ πιθανό να μην μοιραζονται τα πάντα μαζί σας, γεγονός που μπορεί να εκδηλωθεί σε θυμό μέσα στο χρόνο. Και μπορεί, επειδή σας αγαπά και νιώθει ασφάλεια κοντά σας να τον εκφράζει με τη μορφή: «Δεν με ακούς ποτέ!» ή «Τι σε νοιάζει εσένα;» ή «Παράτα με! Δεν με καταλαβαίνεις και δε θα με καταλάβεις ποτέ!»
Κάτι τέτοιο δεν είναι δίκαιο, αλλά το λάθος δεν είναι δικό σας. Όσο και αν προσπαθείτε σαν γονείς να αγαπάτε και να καθοδηγείτε τα παιδιά σας, ποτέ δεν μπορείτε να είστε τέλοιοι και είναι λογικό. Τα παιδιά χρειάζονται  κάποιον να τα ακούει και να τα βοηθάει να επουλώνουν τις πληγές τους. Και πολλές φορές αυτό που τα έχει πληγώσει έχει να κάνει  με εσάς ή το προβάλλουν πάνω σας. Και είναι δύσκολο να ακούτε άκριτα και με σεβασμό τα παιδιά σας να σας κατηγορούν ή να στρέφονται εναντίον σας καθώς ξεδιπλώνουν τα συναισθήματά τους, αλλά δυστυχώς αυτή είναι η δουλειά σας.

Τι μπορείτε να κάνετε.

Μια πιθανή κίνηση θα ήταν να παροτρύνεται το παιδί να δει κάποιον ειδικό. Το να μιλά σε κάποιον έξω από την οικογένεια για πράγματα που το απασχολούν είναι πολύ βοηθητικό. Αν δεν του αρέσει ο ειδικός μετά την πρώτη ή τη δεύτερη συνεδρία βρείτε κάποιον άλλον. Τα παιδιά είναι πολύ γρήγορα σε θέση να καταλάβουν αν αυτός που είναι απέναντί τους μπορεί να τους βοηθήσει ή όχι και αν μπορούν να τον εμπιστευτούν. Το σημαντικό είναι το παιδί να νιώθει καλά και ασφάλεια με τον άνθρωπο στον οποίο θα πάει, ώστε να μπορέσει να ανοιχτεί και να βοηθηθεί ουσιαστικά.
Όπως και να έχει, τα παιδιά χρειάζονται εσάς, τους γονείς τους, να ξέρετε και να κατανοείτε τα συναισθήματά τους. Η δική σας προσοχή είναι αυτή που θα τους δώσει τη δύναμη να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της φηβείας που πλησιάζει. Η αγάπη σας είναι η κινητήριος δύναμη. Επομένως, δώστε στα παιδιά σας την προσοχή που χρειάζονται, ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι πώς ακριβώς να το πετύχετε.

Μπορείτε να βγείτε μια μέρα μαζί και να περάσετε καλά κάνοντας κάτι που ευχαριστεί και τους δυο. Ή να καθορίσετε μια «δική σας ώρα» μόνο για εσάς και το παιδί σας, κατά την οποία θα κάνετε ό,τι του αρέσει. Ρωτήστε το και δείτε τι είναι αυτό με το οποίο θα μπορούσατε να καταπιαστείτε. Να είστε ευχάριστοι κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων. Μην ανοίγετε πολλά θέματα και μην κάνετε ερωτήσεις. Μην ψάχνεστε και μην αναφερθείτε σε κάποια από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει αυτό το διάστημα το παιδί ή εσείς. Αντίθετα, επικεντρωθείτε στο πόσο αξιαγάπητο είναι το παιδί σας όταν περνάει καλά μαζί σας και στο τι σας δείχνει σχετικά με τα πράγματα και τις δραστηριότητες που του αρέσουν.

Στη συνέχεια και αφού θα έχει ανοιχτεί και θα έχει αφήσει ελέυθερα τα συναισθήματα του ( η «δική σας ώρα» σίγουρα θα φέρει στην επιφάνεια πραγματικά συναισθήματα) δώστε προσοχή και ακούστε τι έχει να σας πει. Αν εκδηλώσει θυμό, μην τσακωθείτε ή προσπαθήσετε να αιτιολογήσετε συμπεριφορές. Απλά δείξτε ότι σας στεναχωρεί το ότι νιώθει τόσο άσχημα. Μπορεί να θελήσει να κλάψει ή και να απομακρυνθεί για να μην τα δείτε σε  αυτή την ευάλωτη στιγμή.

Όταν ένα παιδί βιώνει συναισθήματα φόβου ή θυμού, χρειάζεται κάποιον να το ακούει και  να το προστατέψει από το να χτυπήσει ή να κάνει κακό. Το ένστικτό του του του λέει να παλέψει για τη ζωή του και είναι πιθανό να κλάψει ή να αρχίσει να τρέμει και να ιδρώνει. Αυτά είναι σημάδια ότι αντιμετωπίζει το φόβο που το κάνει να νιώθει τόσο μόνο. Προσπαθεί να παλέψει με το φόβο αυτό, αλλά μπορεί να φαίνεται σα να εναντιώνεται σε εσάς. Ενδέχεται να γίνεται βίαιο. Να κοπανάει τις πόρτες και να σας κλέινει έξω από το δωμάτιό του ή να προσπαθεί να σας χτυπήσει.

Τα παιδιά δεν πρόκειται να σας δείξουν κάποιο σημάδι ότι είναι καλά μέχρι να τελειώσει κάποιο τέτοιο συναισθηματικό ξέσπασμα, αλλά αν μπορέσετε να μείνετε μαζί τους μέχρι το τέλος θα δείτε μεγάλη αλλαγή στη συμπεριφορά τους όταν ηρεμήσει. Θα νιώθει πιο κοντά σε εσάς και πιο χαλαρό. 
Η αγάπη σας θα το έχει βοηθήσει να το ξεπεράσει. 

Είναι πολύ δύσκολο να μέινετε υποστηρικτικοί και να δείχνετε ότι νοιάζεστε όταν τα παιδιά σας βγάζουν τον χειρότερο εαυτό τους. Τις περισσότερες φορές σας κατηγορούν ότι είστε οι χειρότεροι και η αιτία που υποφέρουν. Ξέρουν τι σας πονάει και το χτυπάνε με το χειρότερο τρόπο πολλές φορές. Το να τα ακούτε με σκοπό να τα βοηθήσετε να ξεπεράσουν το άσχημο συνάισθημα που έχουν  και να μην απαντάτε στις κατηγορίες τους δεν είναι καθόλου εύκολο και φυσικά δεν πρόκειται να το πεύχετε με την πρώτη φορά. Θα χρειαστεί αρκετές προσπάθειες για να μπορέσετε να είστε δίπλα έστω και τα πέντε πρώτα λεπτά ενός ξεσπάσματος θυμού του παιδιού σας. Σταδιακά οι δικές σας θυμωμένες αντιδράσεις θα μετατραπούν στην ήρεμη πρόθεσή σας να ακούσετε όλα όσα έχει να σας πει και να μείνετε δίπλα του.

Στη διαδικασία αυτή είναι πολύ πιθανό να χρειαστείτε κάποιον να ακούει εσάς και τη δική σας δυσκολία να το καταφέρετε. Οι γονείς χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη πολλές φορές στην «καριέρα» τους ώστε να είναι και εκείνοι με τη σειρά τους σε θέση να ακούσυν ουσιαστικά τα παιδιά τους. Μια τέτοια διαδικασία θα σας βοηθήσει να αναγνωρίζετε τα συναισθήματα των παιδιών σας και να ακούτε τις πραγματικές τους ανάγκες. Θα μπορείτε να είστε λιγότερο ανήσηχοι και θυμωμένοι και σε θέση να δείξετε την αγάπη σας στα παιδιά σας που τόσο πολύ την έχουν ανάγκη, ακόμα και όταν σας έχουν βγάλει εκτός εαυτού.

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More

Πώς να βοηθήσετε κάποιον που πενθεί.

Όταν ένα αγαπητό πρόσωπο φεύγει από τη ζωή, συνήθως περνάμε πολύ χρόνο σκεφτόμενοι τον εαυτό μας: Πώς θα μπορέσουμε να μην τον ξαναδούμε ποτέ, να μην περάσουμε χρόνο μαζί του ή να τον αγγίξουμε ξανά. Μέχρι ενα σημέιο συνειδητοποιούμε ότι η παρουσία του, η οποία στιγμάτισε τη ζωή μας, θα εξασθενήσει. Λεπτομέρειες που μέχρι πρόσφατα ήταν πολύ καθαρές στο μυαλό μας θα μετατραπούν σιγά- σιγά σε αχνές μνήμες: Πώς έμοιαζε το άγγιγμά του; Πώς ήταν αυτό που έλεγε συνέχεια; 

Το πένθος είναι ένα αργό, περίεργο ταξίδι προς την επούλωση των πληγών, που το άτομο δεν το αισθάνεται τόσο σαν επούλωση, όσο ως μια προσπάθεια επιβίωσης στο άγνωστο.
 Όσοι άνθρωποι και αν μένουν πίσω, όσο κοντά κι αν είναι ο ένας στον άλλον, το πένθος είναι κάτι που ο καθένας βιώνει μόνος του και διαφορετικά ο ένας από τον άλλον.

Πολλοί αναρωτιούνται πώς θα μπορέσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται να περάσουν αυτό το δυσκολο κεφάλαιο στη ζωή τους. Ωστόσο, η διαδικασία δεν είναι καθόλου εύκολη και φυσικά δεν είναι γρήγορη.

Το τέλος της διαδρομής αυτής δεν είναι αυτό που οι περισσότεροι νομίζουν και η πεποίθηση ότι υπάρχει τέλος και ότι αυτό θα πρέπει να είναι ο στόχος αυτού που πενθεί δεν είναι μια σκέψη που βοηθάει.

Ξεπεράστε την ψευδαίσθηση ότι περιμενετε το τέλος στη δύσκολη φάση που περνάτε. Είναι πιο υγιές να στοχεύετε στην ολοκλήρωση που έχει να κάνει με το να αναζητήσετε  ποιος είστε σύμφωνα με τα νλεα δεδομένα και πώς θα μπορέσετε να διαμορφώσετε τη νέα πραγματικότητα προχωρώντας μπροστά.

Το να προσπαθείτε να το ξεπεράσετε και να κλείσετε αυτό το κεφάλαιο είναι ανέφικτο. Αυτό που έχετε να κάνετε είναι να συμπεριλάβετε αυτή την απώλεια στο ποιος άνθρωπος είστε τώρα και στη ζωή σας γενικότερα.

Τα στάδια του πένθους, που είναι η άρνηση, ο θυμός, η διαπραγμάτευση, η κατάθλιψη και τελικά η αποδοχή έχουν να κάνουν περισσότερο με το άτομο που πρόκειται να πεθάνει και όχι τόσο με αυτούς που μένουν πίσω.

Το πένθος ενός δικού σας προσώπου είναι μια κάπως διαφορετική διαδικασία. Δε σημαίνει βέβαια ότι δεν εμπεριέχει και αυτά τα στάδια. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι θα πρέπει να περάσουν από τα στάδια αυτά με τη σειρά που παρουσιάζονται, γιατί αυτή είναι η διαδικασία για να «πενθήσουν σωστά»

Ωστόσο, το πένθος είναι μια μοναδική διαδικασία για κάθε άνθρωπο και ο καθένας το βιώνει διαφορετικά. Ο καλύτερος τρόπος να προσφέρει κανείς βοήθεια σε κάποιον που πενθεί είναι να μην προσπαθήσει να το κάνει.

Ο πιο ευγενικός τρόπος να το κάνετε είναι να ακούτε όσα ο άλλος έχει να σας πει, να κάνετε ερωτήσεις μόνο μέχρι το σημείο που εκείνος το επιτρέπει και να μοιράζεστε αναμνήσεις. Κάνοντας αυτό, αναγνωρίζετε τη δυσκολία του πένθους  που περνάει ο άλλος και τον βοηθάτε να κρατήσει την αγάπη του για τον άνθρωπο που έχει χαθεί ζωντανή.

Είναι πολύ σημαντικό να σκέφτεστε καλά τι λέτε σε κάποιον που πενάει το δύσκολο μονοπάτι του πένθους. Εκφράσεις όπως: «Ο χρόνος τα γιατρεύει όλα» ή «Θα είναι καλύτερα τώρα εκεί» δεν είναι βοηθητικές και  μπορεί να ενοχλούν κάποιον που πενθεί.

Το να έρχεστε σε επαφή συχνά με το άτομο που βιώνει το πένθος για να δείτε αν χρειάζεται κάτι και η επιβεβαίωση ότι «Θα βρίσκομαι εδώ αν απλά θελήσεις να είμαι» είναι η καλύτερη βοήθεια που μπορείτε να παρέχετε σε στη φάση αυτή.

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More