Η σημασία της σχέσης πατέρα-παιδιού.

Η συμβολή της μητέρας στην ανάπτυξη και στην ανατροφή του παιδιού είναι αδιαμφισβήτητη. Ο ρόλος και η σημασία της μητρικής φιγούρας έχει μελετηθεί και συνεχίζει να διερευνάται εκτενώς. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι ο πατέρας εμπλέκεται πλέον πιο ενεργά στην ανατροφή του παιδιού, δεν έχει δοθεί επαρκής προσοχή στο ρόλο του πατέρα στην ανάπτυξη του παιδιού και ιδιαίτερα στην επίδραση που έχει στο συναισθηματικό του κόσμο.

Η προσκόλληση του παιδιού στη μητέρα είναι ποιοτικά διαφορετική από ότι στον πατέρα (Sandhu, 2014). Πιο συγκεκριμένα, η αλληλεπίδραση παιδιού και πατέρα έχει πιο έντονο το στοιχείο της φυσικής δραστηριότητας και του παιχνιδιού. Αντίθετα, η αλληλεπίδραση παιδιού και μητέρας βασίζεται πιο πολύ στο συναισθηματικό δέσιμο και στην παροχή φροντίδας και στοργής. Έτσι η ποιοτικά διαφορετική αλληλεπίδραση επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού (Dumont & Paquette, 2012; Sandhu, 2014).

Πώς επηρεάζει τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού η σχέση του με τον πατέρα;

Η σχέση παιδιού-πατέρα είναι πιο ενεργητική και ενέχει σε μεγάλο βαθμό και τη φυσική δραστηριότητα. Στα πλαίσια αυτά το παιδί ενθαρρύνεται να εξερευνήσει το περιβάλλον του, να τολμήσει, να αναζητήσει, να πάρει πρωτοβουλίες, να πειραματιστεί νιώθοντας παράλληλα ασφάλεια χάρη στην πατρική φιγούρα (Dumont & Paquette, 2012; Sandhu, 2014; Rosenberg & Wilcox, 2006). Δημιουργείται μία σχέση λοιπόν επανατροφοδοτούμενη, η οποία ενδυναμώνεται σταδιακά όσο ο πατέρας παίζει το ρόλο του συνεργάτη στις εξερευνήσεις του παιδιού. Για παράδειγμα, όταν ο πατέρας παίζει κυνηγητό με το παιδί, το πετάει στον αέρα και το πιάνει, κάνουν βουτιές μαζί στη θάλασσα, το παιδί μαθαίνει τι σημαίνει ασφάλεια και φόβος, συνδέει το πατέρα του με το αίσθημα της προστασίας και της ζεστασιάς ενώ παράλληλα μαθαίνει τα όρια του (Dumont & Paquette, 2012; Sandhu, 2014; Rosenberg & Wilcox, 2006).

Σύμφωνα με τους Rosenberg και Wilcox (2006), η αλληλεπίδραση πατέρα-παιδιού βοηθάει το παιδί να γίνει πιο υπομονετικό και ανεκτικό. Σιγά-σιγά αρχίζει να εξερευνά τον κόσμο γύρω του, να ορίζει και να ορίζεται, να μαθαίνει να αυτορυθμίζεται τόσο σε επίπεδο συναισθημάτων όσο και συμπεριφοράς (Dumont & Paquette, 2012; Sandhu, 2014). Στο πλαίσιο αυτό, του δίνεται η δυνατότητα να ασκήσει τη δημιουργικότητά του, την ικανότητά του να επιλύει προβλήματα αντίστοχα της ηλικίας του και να παίρνει αποφάσεις. Έτσι, οι γνωστικές λειτουργίες του παιδιού οξύνονται (Rosenberg & Wilcox, 2006).

Ο πατέρας φαίνεται ακόμη να επηρεάζει και τη συνασθηματική ανάπτυξη του παιδιού με έμμεσο τρόπο μέσα από τη σχέση του με τη μητέρα (Rosenberg & Wilcox, 2006). Όταν ο πατέρας είναι υποστηρικτικός και στοργικός με τη μητέρα, τότε και εκείνη νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια και σιγουριά σε ό,τι αφορά στο γονεϊκό της ρόλο (Rosenberg & Wilcox, 2006). Αξίζει ακόμη να υπογραμμισθεί ότι η πατρική φιγούρα μπορεί να διαδραματίσει διαμεσολαβητικό ρόλο σε αρνητικές συμπεριφορές της μητέρας απέναντι στο παιδί και να μετριάσει τις συνέπειές τους (Papadaki & Giovazolias, 2013). Για παράδειγμα, η υποστηρικτική στάση του πατέρα έχει τη δυνατότητα να μειώσει τις συνέπειες μιας απορριπτικής στάσης της μητέρας απέναντι στο παιδί (Papadaki & Giovazolias, 2013).

Καταλήγουμε, λοιπόν, ότι ο γονεϊκός ρόλος του πατέρα είναι πολυσήμαντος και πολυδιάστατος. Αγγίζει την ψυχή του παιδιούμε τρόπο διαφορετικό από εκείνο της μητέρας και για αυτό η ενεργή συμμετοχή του στην ανατροφή του παιδιού είναι υψηλής σημασίας.

Πηγή: http://www.psychologynow.gr/oikogeneia-kai-paidi/i-simasia-tis-shesis-patera-paidioy-toy-nikoy-tsaknaki

Read More

Πώς να πούμε στα παιδιά μας ότι χωρίζουμε;

Χρόνια ακούμε ότι τα παιδιά χωρισμένων γονιών είναι προβληματικά. Επίσης  τείνουμε να αποδίδουμε κάθε αρνητική συμπεριφορά ενός  παιδιού στο χωρισμό των γονέων του.

Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν ισχύει όταν οι γονείς είναι κοντά στο παιδί τους , ανεξαρτητα με το αν είναι ζευγάρι μεταξύ τους. Αναμφίβολα κάθε παιδί επηρεάζεται άμεσα από το χωρισμό των γονέων του. Ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά του, όμως, διαθέτει μηχανισμούς άμυνας,  τη δυνατότητα να επεξεργαστεί το γεγονός αλλά και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.

Επομένως, αν θέλετε να προστατέψετε το παιδί σας, σκεφτείτε πώς ο χωρισμός μπορεί να γίνει με ειρηνικό τρόπο και όσο αυτό είναι δυνατό να κρατήσετε το παιδί μακριά από ενδεχόμενες συγκρούσεις. Άλλωστε, όπως είχε πει ο Herbert (1998) «εάν δεν μπορούμε να πετύχουμε στο γάμο μας , τουλάχιστον ας πετύχουμε στο διαζύγιο μας… για χάρη των παιδιών μας».

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το διαζύγιο πατήσε εδώ.

Οι περισσότεροι γονείς τρέμουν και στην ιδέα να ανακοινώσουν στα παιδιά τους ότι πρόκειται να χωρίσουν. Είναι  γεγονός ότι η ανακοίνωση του διαζυγίου στα παιδιά είναι μια από τις χειρότερες αλλά και πιο κρίσιμες στιγμές του χωρισμού.

Η ηλικία του παιδιού σας, η ωριμότητά του και οι αντικειμενικές συνθήκες θα υπαγορεύσουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο που θα χειριστείτε το λεπτό ζήτημα της ανακοίνωσης του διαζυγίου.

Μην κάνετε όμως το λάθος να αποφύγετε να το ενημερώσετε επειδή θεωρείτε ότι είναι πολύ μικρό για να καταλάβει. Όλα τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν σε όποια ηλικία και αν είναι και όλα αναστατώνονται από το χωρισμό. Παρ’όλα αυτά είναι λιγότερο ευάλωτα και έκπληκτα στην ανακοίνωση από ότι εσείς νομίζετε.

Πώς να ανακοινώσετε  το διαζύγιο:

• Να είστε προετοιμασμένοι ότι τα παιδιά θα συγκλονιστούν ανεξάρτητα από το πώς θα αντιδράσουν εκείνη τη στιγμή. Πολλά παιδιά ξεσπούν σε κλάμματα και παρακαλάνε τους γονείς τους να κάνουν άλλη μια προσπάθεια.

• Η ανακοίνωση καλό είναι να γίνει στο σπίτι ή σε πολύ οικείο για το παιδί περιβάλλον. Επίσης πολύ σημαντικό είναι να είναι και οι δυο γονείς εκεί, ώστε τα παιδιά να πάρουν στον ασφαλή χώρο τους ένα ξεκάθαρο μήνυμα χωρίς να χρειαστεί να αναζητήσουν τον άλλο γονέα για να το επιβεβαιώσει. Επιπλέον, πολλά παιδιά που ξεσπούν σε κλάμματα καλό είναι να έχουν κοντά τους και τους γονείς για να βρεθούν κοντά τους και να τα αγκαλιάσουν αν το θελήσουν. Έτσι θα δουν ότι παρά το χωρισμό η οικογένειά τους παραμένει ενωμένη σε ότι αφορά τα ίδια.

• Οι δυο γονείς θα πρέπει να έχουν συνεννοηθεί να έχουν κοινή προσέγγιση. Δεν θα ήταν σωστό να πάρουν διαφορετικά μηνύματα από τον καθένα σχετικά με το χωρισμό, καθώς αυτό ενδέχεται να τους δημηιουργησει σύγχυση και ανασφάλεια.

• Αν τα παιδιά σας ανήκουν σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, η ανακοίνωση καλό θα ήταν να γίνει συγχρόνως. Στη συνέχεια μπορέιτε να δώσετε περισσότερες πληροφορίες στο μεγαλύτερο παιδί, αν το ζητήσει. Όχι όμως προτού μάθουν τα βασικά όλα τα παιδιά. Η ταυτόχρονη ανακοίνωση βοηθά τα παιδιά να μη νιώθουν μόνα και ανήμπορα. Στη συνέχεια όμως σημασία έχει η κατ’ ιδίαν ενημέρωση, ώστε να δείξετε στο καθένα ότι το υπολογίζετε σαν προσωπικότητα.

• Η ανακοίνωση καλό είναι να γίνει 1-2 εβδομάδες πριν από την αποχώρηση του ενός γονέα από το σπίτι (οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο, περίπου 1-2 μήνες).

• Όποιος αναλάβει να ανακοινώσει το διαζύγιο, θα πρέπει να εμφυσίσει στα παιδιά σιγουριά για το μέλλον.

• Όσο μικρό κι αν είναι το παιδί σας πρέπει να δώσετε εξηγήσεις για τη μεγάλη απόφαση που πήρατε. Να λάβετε υπόψη σας πως το παιδί διαισθάνεται ότι η ζωή του θα αλλάξει ριζικά και αυτό το πανικοβάλει. 

• Ξεκαθαρίστε στο παιδί ότι δε φέρει καμία ευθύνη για το χωρισμό.

• Μην αφήνετε αναπάντητα βασικά ερωτήματα. Κάθε απάντηση που δίνετε του παρέχει σιγουριά για το μέλλον και το βοηθά να προσαρμοστεί ευκολότερα στο διαζύγιο.

• Ο γονέας που θα φυγει από το σπίτι θα πρέπει να τονίσει στο παιδί του ότι δε θα λείπει από τη ζωή του, ότι θα το βλέπει συχνά και ότι θα μπορεί να απευθύνεται σε εκείνο ανά πάσα στιγμή.

• Πρέπει να εκδηλώσετε τρυφερότητα προς το παιδί και θετικά συναισθήματα και να μην προβάλλετε τα αρνητικά σας συναισθήματα.

• Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ξεκάθαρα μηνύματα, όσο κι αν πληγώνονται από αυτά. Ο κάθε γονιός ξεχωριστά πρέπει να τονίζει στο παιδί ότι με την μαμά/τον μπαμπά δε θα είστε ποτέ ξανά ζευγάρι, αλλά πάντα θα σας ενώνει εκείνο. Είναι απαραίτητο το παιδί να διαπιστώσει ότι το εννοείτε πραγματικά, γιατί αλλιως δημιουργείται σύγχυση.

• Μην πιέσετε το παιδί να το μοιραστεί με τον κοινωνικό του περίγυρο εφόσον δεν το επιθυμεί. Δώστε του χρόνο. Προσπαθήστε να είστε κοντά του και να συζητάτε μαζί του ό,τι το απασχολεί προτρέποντάς το να εκφράζει τα συναισθήματα του.

Πρωταρχικά όμως συνεργαστείτε με τον πρώην σύντοφό σας. Η καλή συνεννόηση των γονιών είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος που θα επιτρέψει στο παιδί να εκφράσει τα συναισθηματά του και να αποδεχτεί όσο πιο ομαλά γίνεται το διαζύγιο των γονιών του.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για  το πώς βιώνει ένα παιδί τις μέρες των γιορτών με χωρισμένους γονείς πατήστε εδώ.

Πολυδώρου Χριστίνα

Read More